Europese Unie steeds meer vazalstaat van VS en Navo
Karel Beckman | Datum: 5 augustus 2025
President Donald Trump en voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen schudden elkaar de hand na het sluiten van een handelsakkoord op de Trump Turnberry-golfbaan in Turnberry, Schotland, op zondag 27 juli 2025. | Fotografie: AP Photo/Jacquelyn Martin
Von der leyen vernederd door trump – gesloten handelsakkoord vooral ongunstig voor de eu
EU ‘president’ Ursula von der Leyen heeft op de Schotse golfbaan van Donald Trump volledig toegegeven aan de eisen van de Amerikaanse president op het gebied van internationale handel, net als de Europese landen dat al eerder deden op de Navo-top in Den Haag op militair vlak. Tegelijkertijd volgt Brussel aangaande China braaf de agressieve confrontatiepolitiek van de VS. Buitenland-analisten beschouwen de EU steeds meer als een vazalstaat van de VS en de Navo.
“Dit is niets anders dan een van de grootste koloniale afdrachten in de geschiedenis. Een enorme eenrichtings-overdracht van welvaart zonder enige tegenprestatie.” Zo luidt het vernietigende oordeel van onafhankelijk geopolitiek commentator Arnaud Bertrand over de handelsovereenkomst die Ursula von der Leyen op zondag 27 juli namens de EU sloot met Donald Trump.
Von der Leyen werd bedolven onder kritiek na bekendmaking van de ‘deal’. Velen maakten de vergelijking met het koloniale tijdperk, maar dan met de VS als koloniale macht en de EU als kolonie. Volgens analist Andrew Korybko “heeft de EU zich zojuist ondergeschikt gemaakt aan de VS als de grootste Amerikaanse vazalstaat ooit”. De bekende linkse journalist Thomas Fazi noemde het een “capitulatie. Het bewijs dat de EU nog nooit zo ondergeschikt is geweest aan de VS als nu.” De Ierse schrijver Deaglan O’Mulrooney: “Laten we niet pretenderen dat Donald Trump op een diplomatieke missie was. Het leek meer op een keizer die zijn koloniën bezoekt, die de ronde doet om afdrachten te innen van zijn onderdanen.”
Financieel expert Alex Krainer stelde dat “Von der Leyen is afgeranseld door Trump. En om het extra pijnlijk te maken, gebeurde dat op Trumps eigen terrein in Schotland, op de grootste golfbaan in de Melkweg”. O’Mulrooney wees op de overeenkomsten met de Navo-top. “Het spektakel van Mark Rutte, voormalig leider van Nederland, die zich gedroeg als een hofnar, bleef lachen terwijl Trump hem in stukjes scheurde, was de meest genante vertoning die ik dit jaar heb gezien.” Hij noemde die Navo-bijeenkomst het ‘voorspel’ van de ‘farce’ in Schotland. Volgens analist Alexander Mercouris van de veelbekeken podcast The Duran is de EU onder Van der Leyen “een verlengstuk geworden van de Navo”.
Von der Leyen ging in Schotland akkoord met een algeheel Amerikaans invoertarief op Europese producten van 15 procent, terwijl de Amerikanen tegen nul-tarief naar Europa mogen exporteren. De Amerikaanse invoertarieven op Europees staal en aluminium blijven op 50 procent staan. Verder zou Von der Leyen hebben toegezegd dat de EU in drie jaar tijd voor 600 miljard dollar in de VS zal investeren, voor 750 miljard dollar aan Amerikaanse energie zal importeren, en “meer Amerikaanse wapens” aan zal schaffen. (Zie kader: Wat stelt Ursula’s ‘deal’ met Trump eigenlijk voor?)
Volgens de meeste waarnemers laat de ‘deal’ die Von der Leyen maakte met Trump zien dat de EU zich zowel economisch als politiek in een heel zwakke positie bevindt. Dat is vooral de schuld van de EU zelf. “De EU’s macro-economische kracht is de afgelopen 3,5 jaar ernstig verzwakt door de sancties die het heeft ingevoerd tegen wat tot op dat moment haar goedkoopste en meest betrouwbare energieleverancier was, Rusland”, schrijft Korybko. “Daardoor was het Europese bloc uiterst kwetsbaar bij een mogelijke handelsoorlog. De uitkomst van de onderhandelingen stond al bij voorbaat vast.”
“Trump maakte goed gebruik van zijn onderhandelingsmiddelen en dwong de incompetente koningin van de corruptie, Ursula von der Leyen, om zijn deal te accepteren”, stelt Krainer. “Dit is een zware slag voor de concurrentiekracht van de Europese industrie en het zal een extra stimulans zijn om activiteiten naar de VS, Mexico of China te verplaatsen.”
Fazi stelt dat de uitkomst het gevolg is van het “export-gedreven groeimodel” dat de EU al decennia hanteert op de wereldmarkt. “De EU onderdrukt de binnenlandse vraag om concurrerend te zijn op de wereldmarkt en remt invoer af. Brussel geeft prioriteit aan handelsoverschotten boven de eigen economische ontwikkeling. Europese burgers betalen de prijs met stagnerende salarissen, zwakke werkgelegenheid en bezuinigingen op publieke diensten.” Volgens Fazi was een “nieuw evenwicht” in de handelsrelatie met de VS nodig, maar “deze overeenkomst is de slechtst denkbare hercalibratie. Brussel probeert zijn export-gedreven paradigma tegen iedere prijs in stand te houden, zelfs als dat betekent dat de Europese industrie nu wordt blootgesteld aan een vloedgolf van importen, waardoor de de-industrialisatie versnelt en de afhankelijkheid van buitenlandse markten en Amerikaanse energie nog groter wordt.”
Fazi merkt daarbij op dat de deal met Trump “eindelijk een einde zou moeten maken aan de mythe dat de lidstaten van de EU sterker staan doordat ze samenwerken. Het tegenovergestelde is waar: de EU ondermijnt de mogelijkheid van individuele landen om flexibel te reageren op binnenlandse en buitenlandse uitdagingen en hun eigen prioriteiten te stellen. Het rigide bureaucratische systeem, het chronische gebrek aan democratische verantwoording, de verstikkende regeldruk, maken het alleen maar erger.”
De EU heeft daarbij nog een troefkaart uit handen gegeven door de confrontatie met China te zoeken, merkt Krainer op. “Buitenland-commissaris Kaja Kallas van de EU was onlangs op bezoek bij de Chinese minister van Buitenlandse Zaken Wang Yi, en meende hem de les te moeten lezen over de Europese waarden en de democratie. Ze begon met te eisen dat China zich onderwerpt aan de ‘internationale rechtsorde’ en dat de Chinezen hun steun aan Rusland moeten intrekken. Wang Yi stelde ijskoud dat China niet van plan was Rusland te laten vallen, want ‘dan zou de internationale rechtsorde’ zich vervolgens op China storten’. Delegatieleden zeiden later dat ze Wang Yi nog nooit zo woedend hadden gezien.” Eerder in juli haalde Von der Leyen al een zeperd in Beijing, toen zij, op de 25e EU-China top de Chinezen belerend toesprak. De top werd daarop vroegtijdig afgebroken door de Chinezen.
Ursula von der Leyen zegde toe dat “de EU van plan is LNG (vloeibaar aardgas), olie en kernenergieproducten in de VS aan te schaffen met een vewachte waarde van 750 miljard dollar in de komende drie jaar”, als “vervanging van Russische energie”, zo valt te lezen in een persbericht van de Europese Commissie. Economisch analist Mike Shedlock merkt op dat Von der Leyen die toezegging helemaal niet kan doen. “De Europese Commissie koopt geen energie in. Dat doen particuliere bedrijven. Wie gaat het Duitse bedrijfsleven dwingen Amerikaanse LNG en olie in te kopen?”
Financiële analisten wezen er daarnaast op dat het bedrag van 750 miljard dollar volslagen onrealistisch is. “Je zou de hele energiemarkt compleet op de schop moeten nemen als je dit voor elkaar zou willen krijgen”, verklaarde Warren Patterson van de ING Bank in de Wall Street Journal. “Zelfs al zou de EU alle Amerikaanse export van olie en LNG kopen, dan zou het nog maar gaan om 141 miljard per jaar”, stelde een andere analist. “De Amerikanen exporteren echter ook naar andere markten. Europa heeft ook niet de infrastructuur die nodig is om dit soort importen mogelijk te maken.”
Von der Leyen zou daarnaast hebben toegezegd dat Europese bedrijven 600 miljard dollar extra gaan investeren in de Amerikaanse economie in de komende vijf jaar. Ook dat lijkt een loze belofte. In het persbericht van het Witte Huis staat: “De EU zal tot en met 2028 voor 600 miljard dollar nieuwe investeringen plegen in de VS”. In het persbericht van de Europese Commissie staat dat “EU bedrijven interesse hebben getoond om voor minstens 600 miljard te investeren in de VS tot en met 2029” — een heel andere formulering. Zelfs het jaartal is anders.
Volgens Shedlock heeft Von der Leyen niet eens de autoriteit om dit soort ‘deals’ te sluiten. “Het Europees Parlement gaat hierover. En op sommige terreinen ook de lidstaten. Het enige dat Von der Leyen misschien kan bepalen zijn de invoertarieven.” De rest is volgens Shedlock “gebakken lucht”. Het is niet alleen Von der Leyen die het publiek iets voorspiegelt dat er niet is, dat geldt ook voor Trump, voegt hij hieraan toe. “Trump doet nu net alsof hij de Europeanen dwingt om 15 procent af te dragen aan de VS. Maar het zijn de Amerikaanse importeurs die moeten betalen. Die berekenen dit door aan de Amerikaanse consumenten. Het is een belastingverhoging voor de Amerikanen zelf. Terwijl Europeanen geen extra belasting hoeven te betalen over Amerikaanse producten. Goed gedaan, Ursula!”
Wat je alleen leest in De Andere Krant
Dossiers
