^DeAndereKrant

Het ontbrak Annemarie Vis en Arnoud van Leeuwen aan begrip voor elkaar toen hun relatie jaren geleden een dieptepunt bereikte. Annemarie deed destijds een opleiding energetisch therapeut. “Mijn werk gaf mij handvatten in het herkennen van wat de pijn deed met mijn lichaam. Maar om nou te zeggen dat het hielp om minder pijn te voelen? Nee, zo werkt het niet. Als ik erover praatte, ging het vooral over de buitenkant. Reflecteren lukte nog niet, ik moest eerst nog dwars door die pijn heen.”

Ook Arnoud liep in die periode vast in zijn bedrijf en thuis, waar van alles misging tijdens een pittige verbouwing. “Ik was alleen nog maar stress aan het managen. Ik kwam er niet meer uit, ging op zoek naar de nooduitgang en vertrok. Wat toen kon gebeuren, gebeurde: ik werd verliefd op een andere vrouw, jong en blond. Heel cliché. Waar ik altijd lacherig over deed, overkwam me nu zelf. Ik had zo veel aan mijn hoofd en dacht er op deze manier wel uit te komen. Het leidde af van waar het om ging. Het heeft lang geduurd voordat ik doorhad dat de oplossing bij mijzelf lag en niet bij iemand anders. Zolang de relatie met jezelf niet in orde is, is het lastig een goede relatie met de ander te hebben.” Annemarie vult aan: “Als mensen het niet meer kunnen vinden met elkaar, dan vluchten ze vaak.” Dit vluchtgedrag past bij de filosofie van ‘het maakbare leven’, waarin alles leuk moet zijn en goed moet voelen, stelt Arnoud. “Maar ongemak en pijn horen ook bij het leven. Dit kun je niet wegpoetsen. Ons wordt wijsgemaakt dat ongemak aan onszelf is te wijten. Dan hadden we maar beter ons best moeten doen.”

Het stel bezocht een psycholoog en een relatietherapeut, maar die gesprekken bracht ze niet nader tot elkaar. Het omslagpunt kwam er toen ze begrip voor elkaar wisten op te brengen. “Op het moment dat ik mij echt begrepen voelde door Annemarie, ontstond er ruimte en kwamen we voor het eerst sinds onze crisis tot een echt gesprek. Wij ontdekten vervolgens door zelfonderzoek dat we terug moesten naar de basis. De relatiecrisis gaf een kans om dingen wezenlijk te veranderen. Hoe we dat deden, beschrijven we in ons boek. Het is eerst zaak je eigen aandeel te herkennen en van daaruit stapje voor stapje kijken hoe dat voor beiden werkt.” Annemarie: “Het zou mooi zijn als wij aan kinderen al leren - zonder belerend te zijn - ‘wat is mijn gedrag en waarom triggert het iets?’ Dat we onze pijn leren benoemen en de pijn van een ander kunnen erkennen: ‘Sorry ik zie dat je er last van hebt, dat is niet mijn bedoeling geweest’. Toen ik dat inzag en tegen Arnoud zei ‘ik zie nu hoe moeilijk jíj het had, ik erken jouw pijn, wat moet dat eenzaam zijn geweest voor jou’, brak er iets open en ontstond er weer ruimte.”

Naar jezelf kijken is de sleutel. Annemarie: “Iedere keer als je zo getriggerd wordt door iets, kun je observeren wat er in je gebeurt. Wat zegt dat en wat kan ik hiermee doen? Wat is het in mij dat wordt geraakt?” Arnoud: “Iedereen heeft zo zijn rode knop en dat is helemaal niet erg. In het boek geven we als voorbeeld dat iemand vijf minuten te laat op een afspraak komt. Je kunt daar heel boos om worden, maar je kunt je ook afvragen wat maakt dat je hier zo boos om wordt. Het lijkt heel simpel, maar het is een voorbeeld uit het leven gegrepen. Meestal gaat het niet om het issue zelf. We hebben geleerd om te wijzen naar degene die jou pijn doet als de boeman.” Annemarie: ”Zeker als het een man is die een ander heeft, dan is de vrouw zielig en de man slecht. De werkelijkheid is veel gecompliceerder.” Arnoud: “Het is te simpel om domweg te zeggen wie de goede en wie de slechte is. Helaas heeft onze overheid zich hier de afgelopen jaren ook schuldig aan gemaakt. ‘Good cop, bad cop’ is lekker overzichtelijk in een film, de realiteit zit zo alleen niet in elkaar. Wij zijn opgegroeid met goed en kwaad, van jongs af aan. In het echte leven zit zowel goed als kwaad in elk mens. Het wijzen wie goed en wie slecht is, drijft juist mensen uit elkaar.”

Ook de kinderen zijn door veel met elkaar te praten goed uit de crisis gekomen. Arnoud: “In het begin, toen we vol emoties zaten en er veel verwarring was, vertelden we hen nog niets. Daarna waren we open naar elkaar. Op een gegeven moment hebben we verteld dat we uit elkaar zouden gaan, scheiden en het huis verkopen. Maar ook in het traject daarna - toen Annemarie en ik elkaar weer langzamerhand hervonden - hebben we de kinderen erbij betrokken en vooral gevraagd hoe het voor hen was en waar zij last van hadden. Het boek gaat over Annemarie en mijzelf. De kinderen worden maar af en toe genoemd. Toch hebben we eerst gevraagd of ze het goed vonden ons verhaal te publiceren. Ze zeiden: ‘wat mooi dat jullie dat doen’”.

Annemarie: “Als onze jongens hadden gezegd: ‘we willen het niet’, dan was het niet doorgegaan.” Arnoud: “Als we nu ergens tegenaan lopen, zie ik de mooie kanten ervan in. Dat was vroeger heel anders. De kunst is nu dat het leuk mag zijn om samen tegen dingen aan te lopen.” Annemarie: “De strijd is er helemaal uit. Als we nu ergens tegenaanlopen, klinkt het: ‘O, interessant, hoe gaan we dat bekijken?’ Dat past goed in deze tijd, vind ik. We gaan nu voor verbinding, ook met andere mensen. Als je vrede wilt, moet je geen strijd leveren. Ik vind dat we meer mooie kanten moeten benadrukken, want die zijn er ook. Puurheid, kracht en liefde.”

Arnoud vond een manier om tot rust te komen. “Mediteren en rust nemen om ruimte te maken in mezelf en mij te voeden met positieve dingen. Ik denk dat dit nu ook de uitdaging is. De negatieve dingen om ons heen kunnen we niet zomaar veranderen. Wel kunnen we bepalen hoe we ernaar kijken en wat we ermee doen. Dat is af en toe nog steeds heel moeilijk. Er is ook zo veel gaande! Wij leggen de nadruk op het positieve. Je kunt elkaar weer vinden door open te staan voor het perspectief van de ander. Het is zaak te leren ontdekken wat jouw aandeel is en wat je daarmee moet doen. Dat biedt openingen om elkaar weer anders te benaderen dan hoe je dit gewend was.” Annemarie besluit: “Hulp vragen bij relatieproblemen is meestal een grote drempel. Daarom stellen wij ons ook beschikbaar voor ondersteuning en training.”

Verbranden en opnieuw beginnen verschijnt op 14 februari. Meer info: