Nieuws Gezonheid

Biologisch tandarts Maartje Brands: “De mond is de spiegel van je lichaam”

Interview Biologisch tandarts Maartje Brands
Beeld: MKFOTOGRAFIE
💨

“Er is geen vorm van zorg die zoveel troep in een lijf achterlaat als die van een tandarts”​
“Er is geen vorm van zorg die zoveel troep in een lijf achterlaat als die van een tandarts”
Datum: 6 januari 2025
Gezonheid

Hedda Schut


Biologisch tandarts Maartje Brands (43) leerde door eigen ervaringen dat zij niet hoefde leren leven met een chronische aandoening. Door complementaire zorg wist zij haar gezondheid weer op de rails te krijgen. Dit inzicht motiveerde haar tot een holistische aanpak van haar vak. Onlangs opende zij haar instituut, waar klanten hun optimale kracht weer leren aanspreken. Het eigen verantwoordelijkheidsgevoel hoort daarbij, vindt Brands. Want alleen zo, zegt ze, is de vloedgolf aan degeneratieve ziekten te keren.

“Ik was 12 jaar toen mijn tante trouwde met een tandarts die zijn eigen praktijk had. Toen wist ik: dat wil ik ook. Ik wil in de zorg werken, met mensen en met mijn handen. Gezondheidszorg en techniek trokken me en prettige bijkomstigheid was dat ik in deze tak niet met leven en dood te maken zou krijgen. Als meisje vond ik leven en dood nog heel spannend. Het idee van tandarts worden hield ik vast. Na een jaar rechten te hebben gestudeerd, werd ik ingeloot voor Tandheelkunde in Amsterdam. Ik verhuisde, werd lid van een studentenvereniging en in mijn studie had ik het enorm naar mijn zin.

Tegelijkertijd kreeg ik een aantal dikkedarmontstekingen achter elkaar door een parasiet. Ik ontwikkelde een prikkelbare darm die steeds heftiger werd. De maag-, darm- en leverarts onderzocht me. Hij zag wat er niet goed was in mijn darmen, maar daarvoor bestond geen medicatie. Hij zei me ermee te leren leven. Die zin was de reden dat ik biologisch tandarts ben geworden. Nadat ik was afgestudeerd, moest ik mijn eerste klant hetzelfde zeggen. Ik zag geen oplossing. Op de universiteit had ik daarvoor niet geleerd. Ik moest zeggen dat ik zag wat er mis was, waar de pijn zat en dat die klant ermee moest leren leven.

De casus nam ik mee naar mijn acupuncturist die mij binnen een jaar helemaal beter had gekregen met Traditional Chinese Medicine (TCM). Nog steeds ga ik op regelmatige basis naar de acupuncturist. Zo hoort acupunctuur ingezet te worden, vanuit preventieve aandacht voor het lichaam. TCM is zelfs zo bedoeld. In China zit het zorgsysteem zo in elkaar dat je wordt beloond voor goede zelfzorg, dat je jezelf in optimale kracht zet vanuit preventie. Als het dan toch niet mocht lukken, is er opvang door het zorgsysteem.

Door de casusbespreking met mijn acupuncturist kon ik de puzzelstukjes van de aandoening in elkaar leggen. Iedere tand staat in verbinding met een meridiaan en hij is verbonden met een orgaan. Ik puzzelde verder: wat is de oorzaak dat iemand dit ziektebeeld vertoont? Een gaatje in een kies geeft aan dat de balans niet klopt. Van nature hoor je geen gaatje te krijgen. Je lijf is uit evenwicht. En waardoor dat komt, vind ik het leukste om uit te vinden. Het is een van de redenen waarom ik ook acupuncturist ben geworden en waarom ik me steeds (internationaal) ben blijven bijscholen bij toonaangevende complementair tandheelkundige professionals.

In de biologische tandartsenpraktijk van Hans de Liefde in Amsterdam, waar ik ging werken, is complementaire zorg als aanvulling op de reguliere zorg normaal. Er was altijd veel onbegrip over complementaire zorg onder tandartsen, al weet ik dat een toenemend aantal die wel wil geven doordat de vraag naar deze zorg toeneemt. Als je biologisch gaat eten, wil je ook een biologische vulling in je mond. Steeds meer klanten willen niet meer een amalgaamvulling in hun mond die kwik bevat of die composietsoort met weekmakers. Ouders willen hun kinderen niet meer laten poetsen met een fluortandpasta of ze een nikkel-chroomkroontje laten aanmeten tegen gaatjes, omdat dit toxische belasting geeft. Vanuit die groeiende vraag ben ik tandartsen gaan opleiden tot biologisch tandarts. Nikkel, dat al honderd jaar niet meer in oorbellen mag zitten, geeft bijvoorbeeld een enorme irritatie op de darmwand. Dat leren we niet op een universiteit.

In de tandheelkunde is de mond een uitgeknipt onderdeel van het hele lichaam. Bij de studie Geneeskunde krijg je 15 minuten college over tandheelkunde, terwijl er geen zorg is die zoveel troep in een lijf achterlaat als die van een tandarts. Het is de enige zorg die het goed vindt om dood materiaal in het lichaam achter te laten. Na een wortelkanaalbehandeling is de kies dood. Altijd blijft er dan een laaggradige ontsteking om de kies hangen. Het gebied om die dode kies heen krijg je namelijk nooit 100 procent schoon. Laaggradige ontstekingen staan altijd in verband met degeneratieve ziektes als diabetes type 2, reuma en hart- en vaatziekten. De relatie tussen deze infecties en het effect hiervan op het lichaam wordt ons niet geleerd.

De mond is de spiegel van heel het lichaam, waarbij de tong in de TCM een belangrijk diagnosemiddel is. Vergelijk immuniteit met een emmertje. Er zijn drie stressoren die effect hebben op de inhoud van dat emmertje: fysieke stressoren – wanneer je bijvoorbeeld een ongeluk krijgt, bent gevallen of littekens hebt. Emotionele stressoren als een echtscheiding, een overlijden of langdurige mantelzorg verlenen. En dan heb je nog de chemische stressoren die dat emmertje vullen. Denk aan medicatie of voedsel, maar voor 75 procent is de chemische stressor veroorzaakt door tandheelkunde: de metalen spalkjes in je mond of de composietvullingen met weekmakers die een groot effect hebben op het oestrogeenniveau. Metaal in een vochtig milieu roest altijd en dat gaat je hele lijf in. Spalkjes, implantaten, kroon- en brugwerk zijn technisch mooi materiaal dat zorgt voor duurzaam behoud van je gebit, maar niet voor niets wijs ik er tijdens congressen op dat we tandARTS zijn, dat we ons ervan bewust moeten zijn dat de mond ons werkgebied is, maar dat wat daarin gebeurt effect heeft op het hele lichaam.

Aandoeningen hebben nooit één oorzaak. Neem die ene kies (46) rechts onderin die altijd al problemen gaf. Je voeding was niet altijd oké, je ouders hadden huwelijksproblemen, wat stress gaf in het gezin. Zo raakt langzaam dat emmertje vol. Die 46 kies bijvoorbeeld is verbonden met de dikke darm en de longen, met verdriet. Als je emmertje vol is, raakt je immuniteit aangetast. Je kunt jezelf dan afvragen wat je binnen laat komen van anderen, wat je buiten jezelf laat — tot op het niveau van je darmen aan toe. Wat neem je op, wat scheid je af, neem je genoeg bouwstenen op? Bij continue stress spreek je constant je sympathische zenuwstelsel, je flight, fight or freeze-modus aan. Als je dan niet meer kunt schakelen naar het parasympatische zenuwstelsel dat zorgt voor herstel en regeneratie in ontspanning en rust, kan je lichaam niet meer herstellen.

Als biologische tandarts kan ik de chemische stress zo klein mogelijk maken. Ik gebruik zo biocompatibel mogelijk materiaal. Het verdovingsmiddel articaïne dat de anesthesie sneller laat inwerken gebruik ik niet. Voor een groot deel van mijn klanten is dat toxisch, omdat ze het enzym niet hebben om articaïne af te breken. Daardoor kan het voor heftige bijwerkingen zorgen. Om holistisch te kunnen werken, heb ik kortgeleden Instituut Marie geopend. Daar heb ik alles aan disciplines en expertise bij elkaar gebracht om een lichaam in optimale kracht terug te kunnen brengen. Geen symptoombestrijding, maar kijken naar de oorzaak. In huis gaan we uit van functionele geneeskunde en daarvoor hebben we onder meer een chiropractor, ademhalingsdeskundige, businesscoach, voedingsspecialist, psycholoog en een acupuncturist. Zij weten precies wat nodig is en hoe ze kunnen samenwerken. Ook hebben we een medische spa waar klanten uit hun stressspiraal kunnen komen. Mooi samen­werkingsvoorbeeld uit onze praktijk is een slanke man die maar honger bleef houden. Uit bloedtesten bleek dat er iets niet goed was met zijn verteringssysteem. Als kind bleek hij via de mond te ademen – neusademhaling is veel beter – waardoor zijn beet niet meer klopte: hij maakte alleen contact op zijn achterste kiezen. Daardoor kon hij niet goed kauwen en vermengde het speeksel dat verteringsenzymen bevat niet goed. Dat zorgde voor een verstoorde balans. Voor goed lichamelijk functioneren is een goede beet heel belangrijk – die beet ­namelijk heeft een een-op-eenverbinding met het skelet. Vandaar dat je topsporters tegenwoordig met een bitje ziet – dat verbetert hun prestatievermogen. Door begeleiding op verschillende vlakken kwam deze klant er weer bovenop met een juiste spijsvertering.

Het maakt duidelijk dat onze visie op gezondheidszorg elke klacht, elke behandeling anders en persoonlijk maakt. Ik vind het daarom ook belangrijk dat klanten beseffen wat er gaande is in hun lichaam. Dat je verantwoordelijk bent voor je eigen leven. Een appel eten of een hamburger, door je neus of je mond ademen, ’s nachts aan de lampen gaan hangen of sporten en zorgen voor voldoende rust. Het zijn allemaal keuzes die je kunt maken in de zorg voor je eigen lijf. En natuurlijk is feest vieren ook gezond – dat maakt gelukstofjes aan – en niet gestrest te raken door een dieet. Maar onze samenleving raakt overspoeld door degeneratieve ziektes die voortkomen uit een ongezonde levensstijl. Huisartsen en ziekenhuizen hebben daarvoor geen toolbox. We zijn zelf verantwoordelijk en we zouden dankbaar moeten zijn voor ons ziekenhuissysteem dat gebouwd is voor acute zorg en niet voor de huidige tsunami aan welvaartsziekten. Weet wat er in je mond zit, dat je lijf er de hele dag mee bezig is om dit op te ruimen. Je mond is een kwetsbaar en intiem stukje van je lichaam dat je gerust serieus kunt nemen.”



 
Wil je meer weten?
Koop de nieuwste editie bij jou in de buurt, of bestel deze editie.
Wil je meer weten?
Koop de nieuwste editie bij jou in de buurt, of bestel deze editie.




©2025 De Andere Krant.
Alle rechten voorbehouden.