^DeAndereKrant

Het was vooral een retorische vraag. Diverse globalistische instanties zijn al druk bezig om het financiële systeem om te zetten naar een nieuwe, verder gedigitaliseerde versie met een central bank digital currency (CBDC), die vermoedelijk de Diem gaat heten (Diem.com). The Atlantic Council, een Amerikaanse denktank, laat in zijn CBDC-tracker zien dat zeker 112 landen, waaronder Nederland, al bezig zijn met projecten. De EU rept van “Shaping a fair and competitive digital economy”. Het World Economic Forum, de invloedrijke club van politici en zakenmensen in Davos, stelt dat er zelfs een nieuwe wijze van waardebepaling aankomt: “Shaping the Future of Digital Economy and New Value Creation”.

Dergelijke organisaties gaan er aan voorbij dat de besluitvorming volledig ondemocratisch tot stand komt. “Ze zien nauwelijks een rol voor nationale parlementen in de ontwikkeling. Zo lappen ze openlijk een bijna unanieme wens van Nederland om anoniem betalen mogelijk te maken aan hun laars”, aldus Alkaya.

Zo verrijst voor de ogen van de wereld, door alle ontwikkelingen aan elkaar te koppelen, een ongekend potentieel digitaal controlebeest. Onder andere koningin Máxima is op supranationaal niveau bezig de CBDC wettelijk mogelijk te maken. De CBDC wordt een programmeerbare munt die kan worden gekoppeld aan gedrag. Hij kan bijvoorbeeld alleen bepaalde aankopen toestaan. Alle financiële transacties zullen worden vastgelegd: privacy bestaat dan niet meer. “Met onschuldig ogende argumenten worden al de eerste stappen gezet richting massamonitoring en programmeerbaar geld”, zegt Alkaya.

“Straks kan de overheid zien wie er diesel heeft getankt of wie na de avondklok buiten is geweest om iets te kopen.”

Het kabinet Rutte is ondertussen op nationaal niveau bezig wetten in te voeren die meer financiële controle voor de overheid mogelijk maken, vaak onder de noemer van bestrijding van (witwas)criminaliteit. Zo ligt de Wet Gegevensverwerking voor Samenwerkingsverbanden (WGS) ter goedkeuring bij de Eerste Kamer. Deze datakoppelingswet maakt het mogelijk voor instanties om data die overheden en bedrijven bewaren over burgers en bedrijven te monitoren. Privacy-toezichthouder Autoriteit Persoonsgegevens adviseerde de Eerste Kamer de wet niet aan te nemen en stelde dat hij kan leiden tot “Kafkaëske toestanden voor grote aantallen mensen”.

Minister van Financiën Sigrid Kaag diende een wetsvoorstel in dat Nederland het eerste land in Europa moet maken dat banken verplicht om alle transacties boven de 100 euro van alle burgers te gaan monitoren, zoals eerder gemeld in deze krant. Het kabinet kondigde deze maand ook aan dat de sanctieregelgeving zal worden aangepast. Van oudsher is deze bedoeld voor bedrijven om geen zakenrelaties aan te gaan met ‘vijandelijke naties’, in deze tijd bijvoorbeeld Rusland. Die regelgeving moet in de zomer van 2023 voor ‘een ieder’ gaan gelden, dus ook de gewone burger.

Buiten het zicht van de media zijn de banken bezig om de benodigde transactiesystemen in te richten voor de CBDC en de controlewetten. De ECB gaat in maart 2023 de zogenaamde TARGET2 – en T2S-systemen samenvoegen, zowel technisch als functioneel. “Het nieuwe systeem faciliteert betalingen in verschillende munteenheden, als de respectievelijke centrale banken besluiten tot invoering daarvan”, meldt de ECB. Ook de Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication (SWIFT), beter bekend als de facilitator van de Business Identifier Code (BIC) die wordt gebruikt voor grensoverschrijdend betalingsverkeer, is klaar voor een CBDC-toekomst. In een persbericht op de site staat: “SWIFT heeft met succes aangetoond dat digitale valuta’s van de centrale bank (cbds’s) en andere tokenactiva naadloos kunnen worden overgedragen op de bestaande financiële infrastructuur – een belangrijke mijlpaal in de richting van hun soepele integratie in het internationale financiële ecosysteem.”

Op commercieel consumentenniveau is de iDIN stilletjes geïntroduceerd: een dienst van de banken waarmee consumenten zich bij andere organisaties met de vertrouwde inlogmiddelen van hun eigen bank kunnen identificeren. Sinds kort is het dus mogelijk om bij je verzekeraar of energiebedrijf in te loggen met bijvoorbeeld je ING-gegevens. Alle grote instituties worden zo aan elkaar verbonden, onder de noemer ‘makkelijk, veilig en vertrouwd’. Er hoeft immers nog maar één wachtwoord te worden herinnerd en, zo garanderen de deelnemers, alleen de strikt benodigde gegevens worden uitgewisseld. Aegon krijgt dus geen inzage in de financiële situatie van de gebruiker van iDIN, en andersom. Nog niet, althans.

Door alle stappen die nu al worden gezet, is democratische controle al bijna niet meer mogelijk. “Als de infrastructuur er eenmaal is, kan de overheid de wet- en regelgeving er speciaal voor aanpassen. Die kun je namelijk altijd veranderen”, stelde Jaap-Henk Hoepman, universitair hoofddocent privacy aan de Radboud Universiteit Nijmegen en Rijksuniversiteit Groningen, in dagblad Metro.

De invoering van een digitaal financieel stelsel staat bovendien niet op zichzelf. De Europese Commissie werkt ook aan de invoering van een digitale Europese identiteit, compleet met vaccinatiebewijzen, waaraan de digitale munt wordt gekoppeld. De CBDC zou ook weleens bittere noodzaak kunnen worden voor de autoriteiten. Diverse financieel experts, waaronder Arno Wellens en Ab Flipse, waarschuwden in oktober op een conferentie voor de ineenstorting van de euro, die volgens hen onafwendbaar is.

In eerste instantie zal het inloggen op de nieuwe digitale financiële systemen via de smartphone gaan. Maar over een aantal jaar, zo voorspelt Pekka Lundmark, CEO van Nokia, is het mogelijk dat de functionaliteiten van de smartphone – waaronder dus ook het doen van financiële transacties – in het menselijk lichaam worden geïntegreerd. “We hebben het hier over 2030 gehad. Ik denk dat dan de smartphone zoals we die nu kennen, niet meer de meest gebruikte interface is. Veel van deze dingen worden direct in ons lichaam geplaatst”, zei hij in een paneldiscussie bij het World Economic Forum.