Jan Roos vrijgesproken van opruiing en aanzetten tot geweld

Ido Dijkstra | Datum: 05 november 2025

jan-roos-vrijgesproken-van-opruiing-en-aanzetten-tot-geweld

Beeld: Vul hier wat in

“Het OM heeft laten zien dat het een schandvlek in onze democratische rechtstaat is”

Jan Roos is vrijgesproken van opruiing en aanzetten tot geweld door de politierechter in Leeuwarden. De mediapersoonlijkheid had in zijn uitzending Roddelpraat in 2024 harde, maar overduidelijke satirisch en humoristisch bedoelde uitspraken gedaan. Het OM slaagde erin deze te promoveren tot opruiing en aanzetten tot geweld. De rechter ging er niet in mee. “Het OM staat in zijn hemd”, aldus Roos.

In het Youtube-programma Roddelpraat – een zogenoemd juicekanaal waarin presentatoren Dennis Schouten en Jan Roos de (showbizz)wereld en zichzelf op humoristische, satirische wijze op de hak nemen – kwam op 27 november 2024 het fenomeen Sunneklaas ter sprake. Deze Amelandse versie van Sinterklaas was in 2023 door verslaggevers van omroep Powned bezocht voor een reportage. Eilandbewoners zaten hier niet op te wachten en raakten slaags met de Powned-crew. Het OM vatte het op als ernstig. Twee Amelanders werden veroordeeld voor geweldplegingen en belemmering van de pers.

Schouten vertelt op 27 november 2024 in Roddelpraat aan Jan Roos dat Powned ondanks het incident, op het punt staat opnieuw naar het Waddeneiland af te reizen. Roos wil er eigenlijk niet over praten, maar na aanhouden van Schouten, start hij op zijn kenmerkende spottende wijze “vol hyperbolen” een paar minuten durende ‘rant’. Roos stelt dat de Powned-crew “met hooivorken en fakkels” opgewacht moeten worden door de eilandbewoners. Deze journalisten zouden van het eiland “afgetrapt moeten worden. (…) Nog voor ze de boot afkomen, neerknallen”, aldus Roos, die niet snapt waarom Powned de traditie wil vergallen. Schouten hoort het lachend aan. Uit de hele context blijkt dat er sprake is van kenmerkende grove, platvloerse Roddelpraat-humor. Velen vinden dat leuk, want het programma trekt wekelijks honderdduizenden kijkers.

In de rechtszaal in Leeuwarden werd afgelopen woensdag duidelijk dat een opsporingsambtenaar vorig jaar november de opdracht heeft gekregen om animositeit rond Sunneklaas in kaart te brengen. Deze (onbekende) verbalisant heeft blijkbaar de rant opgemerkt en een transcript van de Roos-tirade voorgelegd aan het OM. De uitzending van Roddelpraat is daarna heel snel offline gehaald. Roos werd op 29 november thuis spreekwoordelijk “van zijn bed gelicht” en naar eigen zeggen als “El Chapo-achtige crimineel” afgevoerd naar het politiebureau Leeuwarden voor verhoor (lees het hele verhaal over die aanhouding hier: dakl.nl/jan-roos-gijzeling-om.

Het OM kwam nog diezelfde dag, voordat de familie van Roos op de hoogte was gebracht, met een persbericht. “Het moet voor iedereen duidelijk zijn dat (het aanzetten tot) geweld, zeker gezien de gebeurtenissen van vorig jaar, niet wordt getolereerd door de politie en het OM. (…). Het OM en de politie hechten veel waarde aan het protocol Persveilig (…) dat tot doel heeft de positie van journalisten tegen geweld en agressie op straat, en op social media, te versterken”, aldus de aanklager.

Abonneren

Opmerkelijk is dat het vervolgen van Roos een eigen initiatief van het OM is, want verslaggever Aryan Parsa van Powned, die Roos in zijn tirade op de hak neemt, heeft zich helemaal niet bedreigd gevoeld. “Ik heb geen aangifte gedaan en voel me ook geen slachtoffer”, deelde hij met Roos via Whatsapp. “Laat gaan”.

In Leeuwarden bleek dat alleen het OM het incident weigert los te laten. De officier van justitie wrong zich tegenover de politierechter in onnavolgbare juridische en retorische bochten om uit te leggen waarom Jan Roos 80 uur taakstraf verdient, terwijl andere beroemdheden vrijuit zijn gegaan. Voorbeelden die ter sprake kwamen: rapper Akwasi (in 2020 zei hij op de Dam in een openbare toespraak: “Op het moment dat ik in november een Zwarte Piet zie, trap ik ‘m hoogstpersoonlijk op zijn gezicht), Johan Derksen (in 2022 zei hij in VI: “Thierry Baudet moet geliquideerd worden”), columnist Herman Brusselmans (in 2024 schreef hij in Humo over zijn Gaza-frustraties: “Ik word zo woedend dat ik iedere Jood die ik tegenkom een puntig mes door de keel wil rammen”) en Bob Vylan (in Paradiso riep hij “Dood aan het Israëlische leger”. Zij werden allen vrijgesproken, maar volgens de officier van justitie was de context daar anders.

Roos heeft in een volgende uitzending nog minutenlang verduidelijkt dat hij tegen elke vorm van geweld is en gezegd dat als Powned echt opduikt op Ameland, de crew “knuffels” en “kusjes” verdient, maar de aanklager bleef Roos verwijten dat niet duidelijk is gemaakt dat hij tegen geweld is. De rechter, die Roos uitgebreid spreektijd gaf, vroeg 2,5 uur bedenktijd. Na haar denkpauze concludeerde ze dat “de bedoeling van Roddelpraat duidelijk is om kijkers aan het lachen te brengen” en dat van “de pittige, absurdistische uitspraken” van Roos “niet kan worden bewezen dat deze een serieuze oproep tot geweld zijn.”

Roos gaf direct na afloop tegenover De Andere Krant er rekening mee te hebben gehouden dat hij zou worden veroordeeld, omdat de vrijheid van meningsuiting in Nederland zwaar onder druk staat. “Het blijkt in dit geval, tot mijn grote verrassing, dat de rechtstaat toch functioneert. Er was niks, er is niks en er blijkt ook niks te zijn. Los daarvan: ik had hier natuurlijk nooit moeten staan. En laten we even terugdenken aan het feit dat ik van bed ben gelicht, in de cel ben gegooid, in beperking en dat mijn kinderen via een persbericht moesten vernemen waar hun vader was”, zei hij. Uit de context bleek ditmaal dat het duidelijk niet satirisch bedoeld was. “Het OM staat in zijn hemd. Ze heeft door mij te vervolgen laten zien dat het een totaal gepolitiseerd orgaan is geworden, een schandvlek is voor de democratische rechtstaat. Het OM moet zich doodschamen. Ik verwacht dat het OM met een persbericht komt met een verklaring dat ze een grote fout hebben gemaakt, mijn grondrechten hebben geschonden en excuses aanbieden. Daarna ga ik eens kijken hoe groot de financiële en immateriële schade is en hoe die te verhalen.”