^DeAndereKrant

Op 6 januari reed Rob Roos op en neer naar Luik, om in het Gerechtshof een cruciale ‘tussenzitting’ in de strafzaak bij te wonen. Als het aan de advocaten van Pfizer en Von der Leyen had gelegen, had hij thuis kunnen blijven, want die deden op 3 januari een ultieme poging de zitting uit te stellen. Het zou niet het eerste uitstel zijn geweest, want de rechtszitting werd al eerder verdaagd. “Door sabotage van het Europese Openbaar Ministerie (EPPO)”, zegt Roos. “Het EPPO stelt namelijk alles in het werk om de zaak naar zich toe te halen. De rechtbank in Luik is daar tot nu toe niet in meegegaan.”

De zitting op 6 januari ging dus gewoon door, weliswaar zonder Bourla en Von der Leyen die kampte met een longontsteking. “Er zaten wel meer dan vijftien advocaten: namens Bourla, Von der Leyen, Biontech, Pfizer en de eisers.” Daartoe behoren ook de lidstaten Hongarije en Polen, die eveneens klachten hebben ingediend over de rol van de commissievoorzitter in de vaccinonderhandelingen en daarbij focussen op de sms-berichten. “Er zaten ook, en dat was heel schrijnend om te zien, mensen met vaccinatieschade. En zelfs ouders van mijn leeftijd die hun kind hebben verloren: een tiener die na coronavaccinatie is overleden.”

Het onderzoek in Luik startte in het voorjaar van 2023, nadat de lokale lobbyist Frédéric Baldan een strafklacht had ingediend tegen Von der Leyen vanwege vermeend machtsmisbruik, vernietiging van openbare documenten en corruptie bij het onderhandelen over vaccincontracten via sms-berichten met Bourla. De zaak staat inmiddels bekend als ­Pfizergate en heeft een lange voor­geschiedenis. Al in april 2021 onthulde de New York Times het bestaan ​​van sms-berichten die Von der ­Leyen en Bourla in februari van dat jaar hadden uitgewisseld tijdens de voorbereidingen voor de onderhandelingen over de EU-groepsaankoop van ­­­Pfizer/Biontech-vaccins voor de ­jaren 2022 en 2023. In het interview met de Amerikaanse krant vertelde Von der Leyen dat de aankoop vooral tot stand was gekomen door “persoonlijke diplomatie”. De New York Times begon een rechtszaak tegen de Europese commissie nadat zij weigerde de inhoud van de sms-berichten openbaar te maken. Die zaak, waarvoor Roos een schriftelijke verklaring heeft afgelegd, loopt nog steeds.

Gaandeweg 2022 groeide in Brussel, en ver daarbuiten, de verbijstering over de geheime tekstberichten. In het najaar werd daarom reikhalzend uitgezien naar de hoorzitting van 10 oktober in het Europese parlement, waarvoor Bourla was uitgenodigd. De Pfizer-topman zegde echter kort voor de zitting af, zonder opgaaf van reden. Hij stuurde wel zijn toponderhandelaar Janine Small, die ontkende dat Bourla via sms had onderhandeld met de Europese Commissie. Small baarde echter vooral opzien met het antwoord op de vraag van Roos of de Pfizer/Biontech-vaccins vóór markt-

introductie waren getest op bescherming tegen transmissie (overdracht) van het virus. Dit was niet het geval, zei Small. Haar bekentenis werd wereldnieuws. Een half jaar later diende Baldan in Luik zijn klacht in.

Baldan was aanwezig bij de hoorzitting met Small. Hij wilde de video daarvan als bewijsmateriaal gebruiken in zijn rechtszaak. Maar de Belgische rechter zei: “Dat is geen ondertekende verklaring, dus geen bewijsmateriaal”. Intussen was het EPPO druk bezig om een voet tussen de deur te krijgen in Luik. Het EPPO is onderdeel van de Europese Commissie en wil de zaak zelf doen. Dan kunnen ze Von der Leyen in bescherming nemen en als slager hun eigen vlees keuren. Het zag er op gegeven moment naar uit dat de zaak in Luik daardoor klem kwam te zitten. Ik heb een advocaat, Diane Protat. Er lopen namelijk meerdere zaken tegen Pfizer waarin ik schriftelijke verklaringen heb afgegeven. Zij is ook de advocaat van Baldan en kwam naar me toe: “Rob, misschien heb ik je hulp nodig, want het wordt lastig. Het EPPO wil de zaak weghalen en jouw getuigenverklaring op video is niet geaccepteerd.” Toen dacht ik: dan moet ik zelf maar eiser worden in deze zaak. Ik heb een afspraak gemaakt met de rechter in Luik. Met hem heb ik een prettig gesprek gehad en ik kreeg ook wel het gevoel dat hij content was dat ik me aansloot bij deze zaak.

Op 30 april 2024. Ik was bang dat de zaak geseponeerd zou worden omdat het video-bewijsmateriaal niet ontvankelijk was verklaard. Sinds de Europese verkiezingen van afgelopen juni ben ik geen Europarlemen­tariër meer. Maar ik ben nog steeds een vrijheidsstrijder. Bovendien gaat het onderwerp me ook persoonlijk aan. “Veilig en effectief” waren twee leugens. Mensen werden gedwongen zich te laten vaccineren. Mensen zijn buitengesloten. Ik weet er alles van, want ik ben zelf ook niet gevaccineerd. Ik heb alle shit meegemaakt. Ik kon zelfs het Europese Parlement niet in, maar ook geen bars en restaurants. Bij degenen die mij toen de deur hebben gewezen, zal ik nooit meer een euro besteden. Ik heb daarom ook een rechtszaak aangespannen tegen het Europese Parlement bij het Europese Hof van Justitie in Luxemburg, vanwege discriminatie. Op basis van een persoonlijke keuze mocht ik het parlement niet in, terwijl ik een gekozen volksvertegenwoordiger was. Dat ondermijnt de fundamenten van de democratie: parlementariërs uitsluiten omdat ze anders denken. Wat is dan het volgende onderwerp waarvoor ze worden uitgesloten? Die rechtszaak heb ik uiteraard verloren, want het Europese Hof van Justitie is een zusterorganisatie van het ­Europees Parlement.

Over drie belangrijke vragen. Is de immuniteit van Von der Leyen geldig in deze zaak? Is de zaak ontvankelijk? En: kan het EPPO deze zaak weghalen bij de strafrechter in Luik? Het ging dus nog niet om de strafzaak zelf. Wat de immuniteit betreft: je krijgt als bestuurder immuniteit voor de dingen die je doet. Maar wanneer je illegale dingen doet, kun je daar nooit immuniteit voor krijgen. Dat is ook het punt van ons als eisers. Baldan stelt in wezen: “Ik ben Belgisch staatsburger, ik heb grondrechten in België en als de Belgische staat onderhandelt met een vaccinleverancier moeten mijn grondrechten beschermd worden. Maar als een derde, in dit geval Von der Leyen, daardoorheen gaat zitten onderhandelen zonder dat dit transparant is, dan heeft zij daar misschien wel voordeel van gehad. En dan zijn mijn grondrechten geschonden.” Dat is in de kern zijn zaak en dat brengt ons bij het tweede punt: de ontvankelijkheid. De advocaat van Von der Leyen vindt dat Baldan helemaal geen schade heeft geleden, waardoor de zaak geseponeerd zou moeten worden. Maar in die redenering zit een soort loop: de rechter kan alleen vaststellen dat geen grondrechten zijn geschonden als hij weet wat die tekstberichten inhouden. Maar zolang je dat niet weet, zul je dat moeten onderzoeken en de rechtszaak juist door laten gaan. Dit vind ik een zwak punt in de verdediging van Von der Leyen.

Die zijn er niet, wat mij betreft. Het EPPO gaat alleen maar over het budget van de EU en dat lidstaten daar geen gekke dingen mee doen. Von der Leyen bezocht in 2024 Maastricht, in het kader van de Europese verkiezingen. Daar heeft ze voor de camera van Ongehoord Nederland (ON!) vragen beantwoord over de vaccindeal met Pfizer. Ze vertelde dat ze daar helemaal buiten stond, want de lidstaten hadden zelf contracten gesloten met de vaccinleveranciers en ook de betaling is rechtstreeks gegaan. Daarmee onderkent ze dat het helemaal geen zaak van het EPPO is, want het betreft geen EU-budget: de betalingen kwamen rechtstreeks van de lidstaten. Toen ik dat ON-fragment voorbij zag komen, heb ik dat direct naar mijn advocaat gestuurd en dat is nu ook onderdeel van het bewijsmateriaal. Het gaat niet over het EU- budget. Het EPPO heeft niets, maar dan ook niets te zoeken in Luik.

Het gebrek aan transparantie. Von der Leyen heeft een cruciale rol gespeeld bij de deal. Sterker nog: EU-hoofdonderhandelaar Sandra Gallina komt helemaal niet voor in het persbericht waarin de deal werd aangekondigd. Von der Leyen ging met de eer strijken dat zij het allemaal geregeld had. Het gaat om veel geld: totaal 71 miljard euro aan belastinggeld van EU-burgers en 35 tot 40 miljard euro alleen al voor Pfizer. Daarom hebben de burgers in de EU recht op transparantie. Dat vind ik niet alleen, maar ook de Europese Ombudsman. Die heeft het handelen van de Europese commissie “wanbeleid” genoemd. Ook de Europese Rekenkamer heeft vragen gesteld, maar nooit enig antwoord ontvangen. Het is allemaal genegeerd. Dit zijn praktijken uit Noord-Korea. Er wordt geen verantwoording afgelegd: niet aan het volk, maar ook niet aan de instituties binnen de EU die erop toe moeten zien dat alles op een eerlijke en goede manier verloopt. Iedereen mag fouten maken, ook Von der Leyen. Dat heb ik ook verklaard in mijn schriftelijk statement bij de rechtbank. Fouten moeten echter op gegeven moment worden erkend en hersteld. Maar als je helemaal geen vragen wilt beantwoorden, dan wordt het verdacht. Von der Leyen heeft bovendien als Duitse Defensieminister in 2019 een vergelijkbare fout gemaakt. Toen gaf ze ook te veel geld uit. Daar werden ook vragen over gesteld. Haar professionele telefoon is toen gewist, waardoor bewijsmateriaal is verdwenen.

Klopt. Zelfs ik, als lid van de speciale covid-commissie én coördinator van de Europese Conservatieven (ECR), heb nooit een contract mogen inzien. Ik ben eigenlijk ondernemer. Ik heb bedrijven opgericht, gekocht, samengevoegd en verkocht. Ik heb veel met advocaten gewerkt. Waar begin je dan? Met het lezen van een contract, want dat is de basis om vooruit te gaan. Als lid van de covid-commissie moest ik beoordelen wat goed was gegaan en wat beter had gekund, maar ik heb nooit iets mogen inzien. Niks, nul. Er is totaal geen transparantie en we weten ook helemaal niet wat er is afgesproken.

Dat zegt helemaal niks. Ik wil die versie niet eens lezen: ik wil gewoon de ­officiële versie hebben. Het zou me ook niks verbazen als ze zelf een versie in omloop brengen die ze goed uitkomt. Ik vind het heel gevaarlijk om uit te gaan van zo’n onofficiële tekst. We moeten het gewoon kunnen inzíen, klaar. Het kan niet zo zijn dat de leverancier zegt: wij hebben de eigendomsrechten. We hebben nota bene als Europese belastingbetalers het onderzoek, de research rond de vaccins gefinancierd en de grote farmaproducenten hadden de opbrengsten. Als de farmaceuten zelf al die miljarden hadden geïnvesteerd in research, dan kon je nog zeggen: oké, de intellectuele eigendomsrechten horen daar dan ook thuis. Maar als de Europese burgers het onderzoek hebben betaald, dan mogen ze toch ook wel de overeengekomen voorwaarden weten? En dan kan het niet zo zijn dat de risico’s geheel bij de burgers liggen of bij de lidstaten en dat de producenten miljarden in hun zak steken.

Als de rechtbank de eisers op alle punten in het gelijk stelt, kunnen we door met de strafzaak. Als de zaak niet ontvankelijk wordt verklaard, is het over. Wanneer Von der Leyens immuniteit overeind blijft, kunnen we door tegen Pfizer/Biontech, want die hebben geen immuniteit. Als de rechter de zaak doorschuift naar het EPPO, kunnen zij door. Maar ik denk dat we dan heel snel op een dood spoor belanden. Het EPPO is zogenaamd al twee jaar met een onderzoek bezig, maar heeft mij nog nooit één vraag gesteld. Terwijl ik al meteen hoofdgetuige was. Ik denk dat ze daar helemaal niks aan het onderzoeken zijn.

Dat is heel moeilijk. Ik heb in mijn leven veel rechtszaken gedaan, ook als ondernemer. Soms weet je het gewoon niet. We hebben hier te maken met machtige mensen. Hun invloed is enorm. Maar in mijn verklaring staat ook dat het hier niet gaat over een paar tekstberichten. Dit gaat over iets veel groters: namelijk de rechtsstaat binnen de EU. De Europese Commissie heeft als primaire taak erop toe te zien dat de lidstaten zich aan verdragen houden. Maar als de commissie zelf al niet te vertrouwen is, dan knagen we aan de wortels van de Europese rechtsstaat. Het vergt wijsheid én moed van het Strafhof in Luik om daarover de juiste beslissingen te nemen. Voor mij is de zaak juridisch zo klaar als een klontje en ik hoop dat het recht zegeviert, want de toekomst van de EU staat hier op het spel. ¾

dakl.nl/ursula-blijft-vaccins-kopen

dakl.nl/dubieuze-rol-duitsland