Strijdende boer Mark Rood in gevangenis
Beeld: Boer Mark Rood
“Mark volgt zijn hart en maakt het de overheid heel lastig”
Mark Rood, kartrekker van menig boerenprotest, werd op 10 maart opgepakt en overgebracht naar de gevangenis in Zeist, en inmiddels overgeplaatst naar Zwolle. De markante oprichter van actiegroep Voll Gass strijdt voor het voortbestaan van zijn eigen melkveehouderij en dat van collegaboeren. In de reguliere media gaat het verhaal dat hij 25 dagen moet zitten omdat hij een taakstraf niet heeft volbracht, maar volgens bronnen rond Rood is dit een onvolledig, niet kloppend verhaal. Naasten en sympathisanten uit de boerenwereld, vermoeden dat zijn detentie “een politieke vervolging” is, bedoeld om ”hem te breken”.
Op het internet circuleert sinds het vorig weekend een indringende brief die als een lopend vuurtje is verspreid. “Weet je wat ons boeren wordt verteld? Dat we moeten stoppen. Of zo klein worden dat we niet meer kunnen leven van ons werk. Dat we vervuilers zijn, dat we ouderwets zijn, dat we niet mee willen. Terwijl we al generaties lang zorgen voor het land, voor de dieren, voor voedsel op ieders bord. Daarom ben ik opgestaan. Niet omdat ik geen verandering wil, maar omdat ik geen verandering wil die van bovenaf wordt opgelegd door mensen die nog nooit met hun handen in de aarde hebben gezeten, die nog nooit een kalf hebben zien geboren worden, die niet weten hoe het is om je hele hebben en houwen toe te vertrouwen aan de grillen van het weer en de markt. En nu zit ik hier. Omdat ik niet wilde buigen. Omdat ik wilde blijven staan voor wat ik geloof. Omdat ik, net als mijn vader en zijn vader voor hem, boer wil zijn. Gewoon boer”.
Onder de brief staat de naam van Mark Rood. Anonieme bronnen rond de boer, bevestigen tegen De Andere Krant dat hij het opstel niet zelf geschreven heeft, maar komt van de sympathiserende blogger Boerin Schrijft. Niettemin ademt de inhoud van de brief wel zijn gedachtengoed en staat Rood erachter, stellen zij. De boer uit het Overijsselse Holten kan volgens deze ingewijden “niet tegen onrecht”. Als het gaat om het boerenbeleid, is Rood een van de velen die gelooft dat de boeren bewust de vernieling in worden geholpen door onmogelijke regel- en wetgeving, vooral rond stikstof, wat de boeren beschouwen als een gecreëerd, niet werkelijk bestaand, maar op modellen gebaseerd probleem. In 2019 richtte Rood samen met Albert Markerink uit Lochem de actiegroep Voll Gass op, “die opkomt voor alle agrarische ondernemers! We zullen strijden waar het nodig is! Voll Gass komen wij op voor ons bestaansrecht en onze toekomst”, staat op de website.
Rood, zo stellen ingewijden, probeert op vreedzame manier zijn onvrede te uiten. “Hij volgt hierin zijn gevoel. Moraliteit is voor hem belangrijker dan gehoorzaamheid.” Een voorbeeld daarvan is te vinden op Youtube. Tijdens een boerenprotest in 2020 ging RTV Oost met de boer mee op reportage naar een protest in Den Haag. De politie had de opdracht gekregen de boeren uit het centrum te weren en naar een afgelegen plek te dirigeren. De bestemming van het boerenverzet was Koekamp, hartje Den Haag, bij de ministeries en het Malieveld. Als Rood iets in de kop heeft, dan heeft hij het niet in de kont. Op het filmpje is te zien hoe de ‘Oost-Indisch dove’ boer op humoristische wijze een motoragent ‘burgerlijk ongehoorzaam’ is. Elke “u moet hier rechtsaf, meneer” verbastert hij tot “ja hoor, ik ga rechtuit” of “rechtdoor”. Rood slaagt er stug kachelend door Den Haag – terwijl hij voorrang verleent aan voetgangers en fietsers – toch in de Koekamp te bereiken. “Dat is typisch Mark. Hij luistert alleen naar het gezag als het klopt.” Aan RTV Oost vertelt hij dat het soms “even nodig is om je niet aan de spelregels te houden”. Op een ander filmpje tijdens een boerenblokkade, is te zien dat hij zich hard maakt voor hulpverleners. “Ambulance? Das urgent. Die moet erlangs. Tuurlijk.”
In de voorbije jaren bedacht Rood samen met collega-boeren oplossingen om de veranderde en beperkende kunstmestregels op legale wijze vanuit de praktijk een antwoord te bieden. “Hij wordt sindsdien structureel getreiterd met aanhoudingen, onnodige bedrijfs- en verkeerscontroles. Ook medewerkers van zijn bedrijf worden lastiggevallen. Allemaal rare manoeuvres van justitie”, aldus een bron.
Op 10 maart werd de “keihard voor zijn geld werkende, altijd innovatieve en zeer positieve” Rood onderweg ‘s middags staande gehouden en naar de gevangenis in Zeist gebracht. “Formeel gezien kan het OM zeggen dat Mark nog 25 dagen moet zitten omdat hij zijn taakstraf niet heeft volbracht, maar veel boeren zien dit als politieke daad, bedoeld om hem te breken.” Opmerkelijk is dat in de reguliere media overal staat dat de arrestatie het gevolg is van de niet uitgevoerde taakstraf, maar dat zowel het OM als het CJIB (de uitvoerder van het vonnis) vanwege de privacy van individuen geen uitspraken mogen doen over de straf van Rood. Het is dus onduidelijk hoe zij tot hun conclusie komen. “Alleen Mark zelf weet precies hoe het zit”, aldus een naaste, die de straf onbegrijpelijk vindt. “We leven in een tijd dat er een cellentekort is. Meer dan duizend echte boeven lopen nog rond. Extinction Rebellion wordt nauwelijks aangepakt als ze de snelweg blokkeren, maar Mark Rood – hardwerkende boer en vader met twee jonge kinderen, moet per se zitten omdat hij opkomt voor het bestaansrecht van zijn gezin, bedrijf en boerensector? Dat is buitenproportioneel en geloven we niet. Mark volgt zijn hart en boerenverstand en maakt het de overheid daarmee heel lastig.”
Rood is inmiddels overgeplaatst naar de gevangenis in Zwolle. Vele mensen hebben hem een kaartje gestuurd. Ingewijden stellen dat het om wel 50 kilo aan post gaat. “Maar hij heeft maar 40 brieven gekregen, dit in verband met de brandveiligheid. Echt bizar”, aldus een ingewijde.
Het OM en het uitvoerende CJIB vertelden De Andere Krant dat zij niet individueel in mogen gaan op de strafzaak rond Rood. Wel bevestigde het OM dat formeel gezien twee uren niet uitgevoerde taakstraf, wettelijk omgezet kunnen worden in één dag detentie.