^DeAndereKrant

Aardgas is niet alleen belangrijk om huizen en bedrijfspanden te verwarmen, ook is het vitaal voor de energievoorziening in veel Europese landen. Gemiddeld wordt bijna een kwart van alle elektriciteit in Europa opgewekt met aardgas. In sommige landen ligt dat percentage nog veel hoger. Zo bestaat de productie van elektriciteit in Nederland zelfs voor 59% uit aardgas. 

Onlangs nog steeg de gasprijs tot record­hoogte, omdat de voorraden in veel Europese landen laag zijn en er niet voldoende gas beschikbaar is om deze voorraden snel aan te vullen. Sommige Europese landen wijzen met de beschuldigende vinger naar Rusland. Het land zou de aanvoer van aardgas via bestaande routes afknijpen om Europese landen onder druk te zetten om goedkeuring af te dwingen voor ingebruikname van de Nord Stream 2 pijpleiding die door de Oostzee van Rusland naar Duitsland loopt. Rusland bestrijdt deze claims en zegt dat Gazprom aan al haar verplichtingen voldoet. Volgens Poetin hebben Europese landen simpelweg te weinig gas ingekocht om hun voorraden voor de winter aan te vullen.

Door de hoge gasprijs en een dreigend tekort aan aardgas zal ook de olieprijs verder oplopen, zo waarschuwt de topman van Trafigura. Sinds begin dit jaar is de vraag naar contracten voor Brent olie met 60% toegenomen. De prijs van een vat olie uit de Noordzee ligt momenteel boven de $80. Volgens Weir zou de olieprijs door krapte in de markt nog verder kunnen stijgen tot $100 per vat.

Een deel van de problemen op de energiemarkt is volgens Weir te wijten aan het klimaatbeleid. Overheden en ook de Nederlandse overheid zetten traditionele olie- en gasbedrijven onder druk om over te schakelen naar alternatieve energiebronnen, terwijl financiële instellingen de kredietkraan soms dichtdraaien. Ook stappen sommige pensioenfondsen uit de olie- en gassector, omdat ze aan klimaatdoelen willen voldoen.

Het gevolg van deze maatregelen is dat energiebedrijven minder ruimte hebben om te investeren in nieuwe productiecapaciteit. Volgens Weir kan dit op lange termijn grote problemen opleveren voor de oliemarkt en voor de consument. “Ik denk dat mensen zich moeten realiseren dat je niet zomaar een knop kunt omzetten om de productie te verhogen. Er zijn veel investeringen nodig en dat kost tijd. Ik denk dat we op de lange termijn een probleem gaan krijgen met olie, een prijs van meer dan $100 per vat is zeker mogelijk.”

Een ander effect van klimaatbeleid en de energietransitie is dat een steeds groter deel van onze elektriciteit wordt opgewekt uit zon en wind. Dat zijn variabele energiebronnen waar men niet volledig op kan vertrouwen. Om de schommelingen in energieproductie op te vangen gebruikt men voornamelijk aardgas, omdat de energieproductie daarmee gemakkelijk te regelen is.

Hoe groter het aandeel van zon en wind in de energiemix wordt, hoe meer aardgas er nodig is op momenten dat er weinig zon en wind is. Dat kan in een worst case scenario leiden tot stroomuitval. Zeker naarmate meer huishoudens van het aardgas af gaan en overstappen op warmtepompen, elektrisch koken en elektrisch rijden. Daardoor zal de vraag naar elektriciteit de komende jaren toenemen.