^DeAndereKrant

Er wordt veel gespeculeerd over wat Donald Trump gaat doen na 20 januari 2025 als hij officieel het stokje overneemt van Joe Biden. De 47e president van de Verenigde Staten heeft de afgelopen jaren allerlei beloftes gedaan. Hij heeft aangegeven dat hij een algemeen invoertarief van 10 procent zal invoeren op alle producten, een invoertarief van 25 procent voor producten uit Mexico en 60 procent voor importen uit China. “Invoertarieven zijn het beste wat ooit is uitgevonden”, zei hij op een verkiezingsbijeenkomst in september in Michigan. Trump heeft daarnaast gezegd dat hij de wetgeving die onder Biden is ingevoerd om transgenderstudenten op universiteiten te ‘beschermen tegen discriminatie’, zal terugdraaien.

Trump heeft ook meermaals beloofd dat hij de ‘deep state’, de schaduwoverheid, in Amerika zal aanpakken. “Ik zal de ‘deep state’ totaal ontmantelen.” Er zijn zelfs t-shirts te koop met de tekst ‘I will totally obliterate the deep state’ en een afbeelding van Trump met zonnebril. ‘Draining the swamp’, is al sinds jaar en dag zijn favoriete uitdrukking – de beerput gaat open. In een interview met een groep ondernemers in juni van dit jaar zei Trump dat hij “meteen na zijn aantreden” alle nog geheime overheidsdocumenten rond de moord op John F. Kennedy zou vrijgeven als hij wordt gekozen. Dat had hij bij zijn vorige presidentschap ook beloofd, maar hij heeft het niet gedaan. In een interview op Fox News in juni werd hem gevraagd “ga je de 9/11-dossiers vrijgeven, als je president wordt”. Antwoord: “Yeah”. “Ga je de JFK-dossiers vrijgeven?” “Yeah.” “Ga je de Epstein-dossiers vrijgeven?” “Yeah, yeah. I would, I guess I would. I think that less so …” Dat laatste antwoord was dus niet helemaal duidelijk.

Afgelopen week kondigde Trump in een videopresentatie een tienpuntenplan aan om de schaduwoverheid aan te pakken. Trump zei als eerste zijn presidentiële decreet uit 2020 opnieuw in te voeren, waarin de president de macht krijgt om ‘rogue bureaucrats’ (onbetrouwbare bureaucraten) te ontslaan. “Ten tweede gaan we alle corrupte figuren in ons Nationaal Veiligheids- en Inlichtingenapparaat ontslaan, en daar zijn er veel van. Anonieme bureaucraten zullen nooit meer de macht krijgen om conservatieven, christenen of de vijanden van links op de korrel te nemen en te vervolgen, wat ze nu doen op een manier die niemand voor mogelijk houdt.”

Trump kondigt verder aan dat hij een ‘Waarheids- en verzoeningscommissie’ zal instellen “om alle documenten die te maken hebben met spionage, censuur en corruptie door de ‘deep state’ vrij te geven en te publiceren”. Hij belooft daarnaast personen binnen de overheid aan te pakken die “nepnieuws lekken waarmee ze valse narratieven verspreiden en de regering en onze democratie ondermijnen”. Verder wil hij ervoor zorgen dat hoge ambtenaren geen banen meer kunnen aannemen bij bedrijven waar ze toezicht op moeten houden en hij wil een grondwetswijziging voorstellen om de termijn van congresleden te beperken. Op dit moment kun je maar acht jaar president zijn in de VS, maar je hele leven lid zijn van het Huis van Afgevaardigden of de Senaat.

In een andere videopresentatie kondigde Trump deze week een vijfpuntenplan aan om het “linkse censuur-regime” van de overheid en sociale media tegen te gaan en de vrijheid van meningsuiting “te herstellen”. “Als we geen vrijheid van meningsuiting hebben, hebben we geen vrij land”, zei Trump. “Het gevecht om de vrijheid van meningsuiting is een zaak van leven of dood voor Amerika en voor de overleving van de westerse beschaving zelf.”

Volgens de nieuwe president hebben “explosieve rapporten aangetoond dat een sinistere groep van bureaucraten van de schaduwoverheid, Silicon Valley-tirannen, linkse activisten en corrupte corporatistische media hebben samengezworen om het Amerikaanse volk te manipuleren en censureren. Dit corrupte kartel moet worden ontmanteld en vernietigd en wel meteen.” Trump belooft dat hij “binnen enkele uren na mijn inauguratie”, een presidentieel decreet zal uitvaardigen waarin hij “elke overheidsinstantie zal verbieden om samen te werken met elke andere organisatie of persoon die de wettelijk toegestane vrijheid van meningsuiting tracht te beperken of hinderen”. Hij zal ook een verbod uitvaardigen op het gebruik van “overheidsgeld om uitingen te labelen als ‘mis- of desinformatie’”. Alle “federale bureaucraten” die hebben meegewerkt, direct of indirect, aan censuur, zullen worden opgespoord en ontslagen, “wie het ook zijn”.

Trump belooft daarnaast een einde te maken aan alle censuur op de sociale media. In de VS hebben de sociale-mediaplatforms een speciale status onder een wet die bekend staat als ‘sectie 230’. Die bepaalt dat de bedrijven niet als uitgever worden aangemerkt en daarmee dus niet direct verantwoordelijk zijn voor de inhoud die door gebruikers wordt verspreid. De sociale media zijn wettelijk gezien niet meer dan doorgeefluiken. Deze wet is bedoeld om de vrijheid van meningsuiting te bevorderen. In de praktijk blijken de grote platforms, zoals Facebook, Youtube en Linkedin, juist heel vaak inhoud te censureren of te manipuleren. Trump dreigt nu dat platforms die zich hieraan schuldig maken hun beschermde status kwijt zullen raken. Hij maakt wel nadrukkelijk een uitzondering voor content die kindermisbruik of terrorisme promoot – dat moet volgens hem juist harder worden aangepakt.

Trump stelt dat in de afgelopen jaren overheidsinstan­ties samen met de sociale media bedrijven, universiteiten en ngo’s allerlei activiteiten hebben ontwikkeld om zogenaamde ‘desinformatie’ te bestrijden. Dat moet volgens hem ophouden. Medewerkers van de FBI, CIA en andere overheidsinstanties mogen als het aan hem ligt straks pas na een “afkoelingsperiode” van zeven jaar overstappen naar Big Tech-bedrijven. Hij belooft daarnaast een “digital bill of rights” voor te stellen aan het Congres. Hierin moet onder andere worden vastgelegd dat overheidsinstanties niet zomaar meer informatie mogen opvragen over gebruikers, of content kunnen laten verwijderen, zonder gerechtelijk bevel. Onder dit nieuwe mensenrecht moeten wat Trump betreft “alle gebruikers van boven de 18 het recht krijgen zich volledig te onttrekken aan contentmoderatie of -curatie en een ongehinderde stroom aan informatie kunnen ontvangen, als zij daarvoor kiezen”.

Met deze plannen dreigt Trump heftig in botsing te komen met de EU. Onder de Europese Digital Services Act (DSA) zijn de EU en de lidstaten druk bezig met het optuigen van een enorm censuur- en controleapparaat onder het mom van ‘bestrijding van desinformatie’. Daarbij oefenen ze met name druk uit op (veelal Amerikaanse) sociale-mediabedrijven om onwelgevallige content te censureren, op straffe van hoge boetes – tot 6 procent van de wereldwijde omzet van deze bedrijven. Vooral het platform X van Elon Musk verzet zich hiertegen. Musk lijkt nu volop steun te gaan krijgen van de nieuwe Amerikaanse regering. J.D. Vance, de nieuwe vice-president, heeft voor de verkiezingen in een interview met podcaster Shawn Ryan gedreigd dat de VS hun steun voor de Navo zullen intrekken als de EU doorgaat met censureren van sociale-mediaplatforms. Hij sprak over “een Europese leider” die “Elon een dreigbrief had gestuurd”, die erop neerkwam dat “we je zullen arresteren als je Trump een platform geeft”. Musk heeft gezegd dat de Europese Commissie hem een geheime overeenkomst heeft voorgesteld: “Als we stilletjes censuur uitoefenen, zullen we geen boete krijgen. De andere platforms hebben dit geaccepteerd. X niet.” Vance zei dat Amerika geen steun kan geven aan de Navo als die niet opkomt voor de vrijheid van meningsuiting.

Voor deze zienswijze zijn goede argumenten te vinden. Trump heeft bijvoorbeeld altijd goede banden gehad met Bill en Hillary Clinton, bij uitstek exponenten van de gevestigde macht. Donald en Bill zijn op veel foto’s te zien als goede ­maatjes­. Hillary zat op de eerste rij bij de huwelijksceremonie van Donald en Melania in 2005. Trumps dochter Ivanka en Chelsea Clinton zijn goede vriendinnen. Trump beloofde bij de campagne in 2016 dat hij Hillary in de gevangenis zou stoppen, maar toen hij eenmaal president was, deed hij niets.

Net als Bill Clinton had Donald Trump ook een goede band met de veroordeelde kindermisbruiker Jeffrey Epstein. In een interview met New York Magazine in 2002, zei Trump: “Ik ken Jeff al vijftien jaar. Fantastische gast.” Trump maakte vele malen gebruik van het privé-vliegtuig van Epstein.

Trump weet zich verder omringd door prominente vertegenwoordigers van de ‘deep state’. Hij is in het verleden gesignaleerd met mensen als David M. Rubenstein, de voorzitter van de Council on Foreign Relations, een informeel netwerk dat al een eeuw de grootste leverancier is in Amerika van presidenten, politici en topfunctionarissen, en Larry Fink, de topman van Blackrock, een van de machtigste bedrijven ter wereld. Trump wordt daarnaast gesteund door ondernemers als miljardair Peter Thiel, oprichter van Paypal, die in de stuurgroep zit van de Bilderberg Groep, een ander bekend geheimzinnig netwerk van de machtigen der aarde. Thiel is de grootste sponsor van J.D. Vance, de nieuwe vice-president. Jared Kushner, Trumps schoonzoon en tevens zijn belangrijkste adviseur, is eveneens lid of lid geweest van de Bilderbergers.

Wat ook niet in Trumps voordeel spreekt: hij heeft in zijn eerste termijn niets ondernomen tegen de ‘deep state’. Hij had diverse ontmoetingen met Henry Kissinger, topadviseur van vele Amerikaanse presidenten, die als geen ander buitenlandse militaire interventies arrangeerde en mede-oprichter was van dubieuze machtsnetwerken als de Trilateral Commission en het World Economic Forum. “Henry Kissinger is een vriend van me”, zei Trump na één zo’n ontmoeting. “Ik mag hem graag. Ik respecteer hem. Maar we zijn al heel lang vrienden, lang voordat ik me in de politiek begaf.” Trump ging bovendien gewillig mee in de covid-machtsgreep van de ‘deep state’. Hij ging akkoord met de lockdowns, mondkapverplichtingen en andere vrijheidsbeperkende maatregelen. Hij zorgde voor een snelle uitrol van de mRNA-vaccinaties, onder de naam Operation Warp Speed, en prees ze uitbundig. “Ze werken fantastisch”, zei hij. “Ze zijn veilig. Ze zijn een redding voor ons land, voor de hele wereld.”

Sommige onderzoekers wijzen er op dat het Trump ook wel heel makkelijk is gemaakt om deze verkiezingen te winnen. De hele wereld zag al heel lang aankomen dat Biden niet in staat was om opnieuw campagne te voeren. Toch duurde het heel lang voordat hij door zijn eigen partij buitenspel werd gezet. Vervolgens wezen de Democraten een kandidaat aan, Kamala Harris, die geen campagne had gevoerd in de voorverkiezingen, en heel slecht voorbereid leek op wat haar te doen stond. En terwijl in de verkiezingen van 2020 alles uit de kast werd gehaald om Biden tot winnaar te maken, wellicht tot fraude aan toe, gebeurde dat nu niet.

Trump is ook niet altijd een vijand van de Democraten geweest. Integendeel, hij begon zijn politieke carrière in 2001 als geregistreerd Democraat. In 2004 en 2008 overwoog hij mee te doen aan de presidentsverkiezingen als kandidaat voor de Democratische Partij. Hij registreerde zich pas in 2009 als Republikein. Tot 2012 financierde hij zowel Republikeinse als Democratische politici. Hij heeft zelfs nog gedoneerd aan Kamala Harris in 2012 en had een privé-ontmoeting met Bill Clinton in 2015, vlak voordat hij zich kandidaat stelde voor de verkiezingen.