^DeAndereKrant

De implicatie van het bovenstaande is dat de publieke ruimte wordt volgehangen met onderling communicerende zenders en sensoren. De gemeente heeft hier zo goed als geen zeggenschap over: in de telecomwet is vastgelegd dat beneden de 5 meter telecombedrijven geen vergunning hoeven aan te vragen voor het plaatsen van antennes. Met 5G zal de dataverzameling exponentieel toenemen. Deze data is vervolgens in handen van private organisaties en overheden. De burger heeft hier geen inzage in en geen controle over. Juridische kaders ter bescherming van privacy ontbreken. Er is nu al een probleem met het beveiligen van data en datalekken, denk bijvoorbeeld aan het GGD lek in januari van dit jaar waarbij medische dossiers op social media verhandeld zijn. Met de toename van dataverzameling zal het risico op data-lekken ook toenemen. 

5G heeft geen ‘opt-out’ mogelijkheid. Dit houdt in dat je bij je mobiel nog kunt kiezen om bepaalde apps niet te installeren, encryptie te gebruiken, je telefoon thuis te laten wanneer je niet gevolgd of afgeluisterd wil worden of helemaal geen smartphone te bezitten. Met 5G is de technologie in de publieke ruimte geïntegreerd en is er geen mogelijkheid om aan surveillance te ontkomen. Bijvoorbeeld: je stapt je huis uit, sensoren in de omgeving pikken gezichts- en spraakherkenning op, samen met je lichaamstemperatuur (in China is dit al operationeel). Je hebt een lichte verhoging en binnen een uur staat er een Boa op de stoep die eist dat je een pcr-test ondergaat. Anders moet het hele gezin in quarantaine. De sensoren pikken op hoe lang je weg bent, met wie je praat, hoe lang, waarover, hoe ver je rijdt, wie er bij je op bezoek komt of je het voorgeschreven bezoekersaantal hebt overtreden en nog veel meer. Je kunt het zo gek niet bedenken, de data wordt verzameld. 

De implicaties van een publieke ruimte die is verzadigd met camera’s, geluids-, geur- en bewegingssensoren zijn moeilijk te onderschatten. Het maakt contact-tracing, corona-apps en paspoorten overbodig. De informatie is al opgeslagen in het alomtegenwoordige netwerk. De vraag rijst: wie verzamelt de data? Wie beheert ze? Wie verkoopt ze, aan wie, met welk doel? Hoe wordt veiligheid, cybersecurity, gegarandeerd? Binnen dit systeem is privacy en een privaat leven, afgeschermd van inmenging door overheden en corporaties, volstrekt onmogelijk. 5G betekent het einde van privacy. 

Buiten de meer openlijk geëtaleerde toepassingen van 5G zijn er andere toepassingen waar met name de militaire sector en handhavers geïnteresseerd in zijn. 5G technologie is oorspronkelijk ontwikkeld binnen de Amerikaanse militaire sector en onder een andere naam op de markt gebracht: Active Denial System (ADS). ADS is een ‘crowd control’ wapen: door elektromagnetische bundelstraling van 95 GHz met een hoog voltage op een menigte te vuren, krijgen degenen die geraakt worden door de straal het gevoel dat hun huid in brand staat. De huid kan binnen twee minuten opwarmen tot 55 graden Celsius. 5G heeft dezelfde beamvorming-technologie, maar gebruikt een lager voltage. Door het gebrek aan toezicht en transparantie is misbruik niet uit te sluiten. 

Zorgelijker nog zijn de instanties die geen enkele rechtsstatelijke grondslag hebben en buiten het gezichtsveld dossiers over burgers aanleggen, om die vervolgens tegen hen te gebruiken, zoals breed is uitgemeten in de toeslagenaffaire. Via het NRC leerden we in november vorig jaar hoe het LIMC (Land Information Manoeuvre Centre), een information warfare eenheid van het leger dat normaal gesproken bij missies in Afghanistan wordt ingezet, zich ging richten op het profileren van dissidente burgers binnen Nederland. In de SyRI (Systeem Risico Indicatie) werden al langer persoonsgegevens van burgers aan elkaar gekoppeld. Via de getuigenis van jurist Jeroen Pols van Viruswaarheid bij de Buitenparlementaire Onderzoekscommissie (BPOC) in januari 2021 hoorden we dat er nog een veel omvangrijker database bestaat binnen het RIEC (Regionaal Informatie en Expertise Centrum), opgesteld via informeel overleg waarin politie, ambtenaren en rechters informatie over burgers uitwisselen. De burger is bij voorbaat verdacht, en potentieel een staatsvijand. Zoals Pols terecht opmerkt, deze praktijken horen thuis in een politiestaat, niet in een constitutionele parlementaire democratie.