“AD(H)D bestaat, maar het is geen stoornis”
Lars Matthijs
💨
ADHD’ers zijn jager-verzamelaars in een moderne wereld
ADHD’ers zijn jager-verzamelaars in een moderne wereld
Datum: 17 juni 2022
Gezondheid
Barbara Le Noble
Maak kennis met Lars Matthijs, een 29-jarige ‘gepensioneerde’ arts die als missie heeft “kinderen met AD(H)D begeleiden bij medicijnvrij opgroeien”. Vanuit zijn eigen ADHD-verleden en Ritalin-gebruik kent hij de symptomen en begrijpt hij als geen ander waar gediagnosticeerde kinderen mee worstelen. Hij is op zoek gegaan naar oorzaken en oplossingen, en ontwikkelde van daaruit een alternatieve methode waarmee kinderen en volwassenen op een natuurlijke manier geholpen kunnen worden.
Vertel ons eerst eens iets over je verleden. Hoe ben je geworden wie je bent?
“Ik ben geboren in Bergen op Zoom, groeide op met liefdevolle ouders die scheidden toen ik 9 jaar was. Toen ik in groep 6 zat werd mijn moeder vriendelijk doch dringend meegedeeld dat haar zoon een gedragsstoornis had. Mijn gedrag in de klas was zo onhandelbaar, dat men maar één oplossing zag: Ritalin. Anders zou het Speciaal Onderwijs worden”. Matthijs praat er gemakkelijk over maar is zich tevens bewust van het dilemma waar zijn moeder voor stond. “Ze heeft uiteindelijk voor de medicijnen gekozen. Het is heel dubbel, want ik zeg wel voor mezelf dat ik blij ben dat mijn moeder deze keus voor mij heeft gemaakt, maar tegelijkertijd gun ik het kinderen in de toekomst dat ze geen pillen hoeven te gebruiken. Ik wens dat het andere pad aantrekkelijker wordt, en daar wil ik ze bij helpen.”
Matthijs heeft dus begrip voor de keus van zijn moeder en is haar dankbaar voor de manier waarop ze hem destijds begeleidde. Vader Matthijs is klaarblijkelijk ook een ADHD’er, al noemde men het toen nog niet zo. “Mijn vader ging al heel snel van school af, en kwam bij Defensie. Ik denk dat de structuur hem daar goed hielp. Maar in die tijd werd je als ADHD’er gewoon een ‘slechte leerling’ genoemd.”
Methylfenidaat en de verwante amfetamine wordt gebruikt door soldaten, omdat dit middel de concentratie en alertheid verbetert, angst vermindert en slaap en vermoeidheid onderdrukt. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden deze middelen door zowel de geallieerden als de Duitsers op grote schaal gebruikt.
Wat is ADHD precies en kun je iets meer vertellen over hoe jij er nu naar kijkt vanuit alles wat je hebt onderzocht?
“Het betekent letterlijk Attention Deficit Hyperactivity Disorder. En voor ADD’ers laat je het stukje Hyperactivity weg, maar voor mij kan een ADHD’er beide kanten van het spectrum laten zien, een gebrek aan aandacht maar ook de hyperfocus op momenten dat er iets voorbijkomt dat hem interesseert. In het label zit alleen al zoveel negativiteit. Er zijn mensen die ADHD ontkennen, dat doe ik niet, maar voor mij is het geen stoornis. Ik weet haast zeker dat het met genen te maken heeft. Vaak heeft een van de twee ouders het ook. In de medische wereld spreken we dan van een ‘genetische aandoening’, maar waarom noemen we het een aandoening? Stel dat deze typische ‘ADHD genen’ bestaan, betekent dat dan per definitie dat het een aandoening is? Zou het niet ook zo kunnen zijn dat er sprake is van genetische selectie, aangezien de sterkste genen overleven? Er moet dan toch een voordeel zijn? Anders waren ze toch wel uitgestorven?”
Denk je niet dat ADHD een gevolg is van de maatschappij en de omgeving waardoor zoveel kinderen druk en onhandelbaar zijn?
“De omgeving speelt zeker een rol, maar op een andere manier. De omgeving is sneller veranderd dan onze genen. Ik denk dat ADHD’ers restverschijnselen van de jagers en verzamelaars in zich dragen. Kenmerken als hypersensitiviteit, creativiteit, impulsiviteit, het vermogen om extreem te focussen: dat zie je in gediagnosticeerde kinderen. Wat denk je dat er gebeurt als je die bij elkaar in een klas zet waar een juf bepaalt wat je moet doen, waar veel prikkels zijn, maar ook alles voorgekauwd wordt?”
Zeg jij het maar
“Als je kinderen met die kwaliteiten in zo’n klas neerzet, dan worden ze druk en prikkelbaar, terwijl in de omgeving van tienduizend jaar geleden ze deze kwaliteiten nodig hadden om te overleven. Stel jezelf voor in een bos, voedselschaarste, en het enige wat ertoe doet is voedsel. Dan kun je maar beter die ene prikkel waarnemen. Dat ene hert dat voorbijkomt. En dat, als je het waarneemt, je dan impulsief genoeg bent om erop te reageren. Het is dan maar goed ook dat je genoeg energie en een hyperfocus hebt om het dier te vangen inclusief de creativiteit om te verzinnen hoe.”
Is hier al onderzoek naar gedaan?
“Er zijn onderzoeken gedaan naar dat bepaalde gen, het DRD4-gen. Aangetoond is dat in een ADHD-populatie dit gen vaker voorkomt dan in een niet-ADHD-populatie. Bij leden van een Masai stam in Kenia, een traditionele stam van jagers en verzamelaars, komt dat gen ook vaker voor. Dat is op zijn minst opmerkelijk. Over de visie dat ADHD’ers jager-verzamelaars in een moderne wereld zouden zijn ga ik een boek schrijven.”
In hoeverre heeft voeding invloed op het gedrag?
“Voeding is een van de speerpunten uit mijn methode (zie kadertekst ‘De 10 geboden voor een natuurlijke superfocus’). Als je beseft dat notabene Hippocrates, grondlegger van de westerse geneeskunde, zei: “Let food be thy medicine and medicine thy food”, en slechts 3,8 procent van de studie geneeskunde gaat over leefstijlbevordering, waar voeding zelfs maar een klein onderdeel van uitmaakt, dan gaat er iets niet goed. Als het op de behandeling van ziekte aankomt, gaat het grootste deel over prikken en pillen van de farmaceutische industrie.”
Ik speel even advocaat van de duivel, wat is er erg aan medicijnen?
“Vanaf de eerste keer dat ik Ritalin nam, voelde ik: dit is niet goed voor mij. En weet je wat Ritalin is? Dit is een middel dat vergelijkbaar is met amfetamine oftewel speed, een verslavende harddrug. Ik denk dat er in de geneeskunde onderscheid moet worden gemaakt tussen acute en chronische zorg. Voor operaties en acute aandoeningen zijn bepaalde medicijnen (misschien) noodzakelijk maar voor chronische aandoeningen ligt dat vaak anders. Op het gebied van leefstijl en preventie ligt nog een wereld voor ons open.”
Je noemt jezelf gepensioneerd arts, maar je bent 29! Hoe zit dat?
“Ik ben misschien wel de jongste arts ooit die de doktersjas aan de wilgen heeft gehangen. Ik ben gestopt met het werken in een ziekenhuis, omdat ik me niet langer wilde conformeren aan de werkwijze van symptoombestrijding. Het opsporen van ziekte en deze volgens protocol behandelen met medicijnen sluit niet aan bij mijn persoonlijke visie en levensovertuiging. Ik wil op een andere manier bijdragen, buiten de gebaande paden. Noem het outside the box.”
Wat zou er allereerst moeten veranderen in het onderwijs?
“We zouden veel meer aandacht mogen besteden aan zingeving en de ‘waarom’-vragen. Als je weet waarom je iets wilt leren dan is het gemakkelijker een doel te stellen. Zonder doel geen richting en geen bestemming.”
De 10 geboden voor een natuurlijke superfocus
- Purpose in life
- Life-planner
- Vermijd afleiding
- Beweging
- Voeding
- Ontspanning
- Focus Routine
- Slaap
- Verbinding
- Houd je aan de 10 geboden!
Voor meer informatie en gratis download, zie larsmatthijs.nl
Volg Lars op Instagram: @larsmatthijs
Wil je meer weten?
Wil je meer weten?