^DeAndereKrant

Begin 2022 werd universitair hoofddocent Tjeerd Andringa door de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) op non-actief gesteld nadat hij in het universiteitsblad Ukrant was geportretteerd als een ‘anti-vaxxer’ die zijn studenten ‘complotdenken’ leerde. Hij zou in zijn vak Systems View of Life studenten van ‘zijn alternatieve waarheid’ hebben proberen te overtuigen. Andringa gaf dit vak sinds 2017 aan eerstejaarsstudenten aan het University College Groningen, onderdeel van de RUG. Zo zou hij in een privé-setting hebben gesproken over ‘de dominerende positie van Joden’ en zou hij twijfel hebben gezaaid over het officiële narratief rond 9/11. Op de biologische kwekerij die zijn vrouw runt achter zijn woning in Hoogkerk aan de rand van de stad Groningen, zou hij de lockdown-regels aan zijn laars hebben gelapt met zijn studenten. Uiteindelijk leidde het conflict ertoe dat zijn contract, zonder wederzijdse schuld, door de rechter werd ontbonden.

De ironie is dat Andringa’s vak, dat is gebaseerd op de onderwijsideeën van twee Nederlandse onderzoekers, Erik Jan van Rossum en Rebecca Hamer, en door hemzelf verder is ontwikkeld, juist is bedoeld om studenten zelfstandig te leren denken, bijvoorbeeld om ze te leren luisteren naar andere, mogelijk betere, denkbeelden. “Dat is de reden waarom ik door de onderwijsbureaucraten ben ontslagen”, zegt Andringa, als we hem treffen in zijn woning in Hoogkerk. “Het is niet de taak van de RUG: studenten zelf leren nadenken. Dat is me ook letterlijk zo verteld door de universiteit.”

Systems View of Life, legt Andringa uit, is gericht op de ontwikkeling van studenten tot individuen met een eigen identiteit, gekenmerkt door authenticiteit en respect voor anderen. In de boeiende video ‘Canceling: het onderwijsniveau dat leidde tot ontslag’, te zien op zijn website corecognition.com (dakl.nl/canceling) en op YouTube (dakl.nl/youtube-canceling), gaat hij in detail in op zijn lesmethode.

Volgens de ‘teaching-learning conceptions’ van Hamer en Van Rossum zijn er zes ontwikkelingsniveaus, waarvan niveau 3 tot en met 6 relevant zijn voor universitair onderwijs. Op niveau 3 ben je typisch bezig met het toepassen van regels en voorschriften, vertelt Andringa. “Het onderwijs is dan typisch gericht op luisteren, memoriseren en nadoen. Op dit niveau is er sprake van ‘sociale nabootsing’ en ‘gedeelde opinies’ binnen de ‘in-group’ (de ‘bubbel’ waarin je bent opgegroeid en verkeert). Op niveau 4 ligt de focus op leren denken. Je leert opinies te onderbouwen en connecties tussen bestaande kennis te leggen. Pas op niveau 5 leer je zaken vanuit een ander perspectief te bekijken. Je ontdekt dat er buiten de ‘in-group’ veel waardevolle kennis is. Antwoorden worden afhankelijk van perspectief en context. Niveau 6 is gericht op zelf-actualisatie en wijsheid. Je keuzes geven aan wie je bent (daarom ben je vaak wat onconventioneel). Er is sprake van authenticiteit en respect en gevoel en cognitie worden beter op elkaar afgestemd.”

Andringa ontdekte dat zijn eerstejaars-studenten vaak op niveau 5 zitten. “Daar heb ik mijn vak op aangepast.” In de praktijk betekende dit dat hij zijn studenten confronteerde met ideeën die buiten hun gevestigde wereldbeeld lagen, buiten hun ‘comfortzone’. “De studenten genoten ervan, maar de onderwijsbureaucraten vielen erover”, zegt hij. “‘Tjeerd, wat jij wilt doen wij niet’, zei de dekaan in de rechtzaak.”

Volgens de examencommissie zou Andringa, door de interesses van studenten leidend te maken, onder meer onvoldoende met meetbare eindtermen werken. “Ze willen dat de eindtermen van tevoren worden gespecificeerd, maar dat is nou net niet mogelijk als je op de hogere niveaus gaat toetsen waar interesses leidend zijn. Je weet niet van tevoren waar je uitkomt.”

Andringa meent dat veel studenten aan de universiteit vandaag de dag “vooral door hoepels leren springen en de universiteit verlaten als sub-academici, mensen met een graad die braaf het gewenste gedrag vertonen, maar niet zelfstandig kennis kunnen creëren”. Ook constateert hij dat de gebruikte onderwijsmethodiek maar weinig langetermijnprofijt oplevert. Studenten leren wat ze moeten leren om een tentamen te halen, waarna ze het leeuwendeel van de stof snel vergeten. “Studenten zijn er voor de universiteit zodat deze diplomafinanciering ontvangt. Het belang van de student is ondergeschikt gemaakt aan het bureaucratische systeem. Daarmee wordt in feite de tijd van de studenten verspeeld.” Er blijft volgens Andringa dan ook een enorm ongebruikt potentieel liggen. “De mogelijkheden van veel docenten en studenten, die op niveau 5 en 6 functioneren, blijven onbenut.”

Achteraf kan hij goed verklaren waarom de universiteit zijn lessen niet kon tolereren. “Mijn lesmethode ondermijnt de sociale nabootsing waar de onderwijsbureaucratie op aanstuurt.”

Andringa heeft nu besloten om een eigen school op te richten, de School of Understanding. “In één jaar deeltijd kan ik een student een werk- en denk­niveau laten bereiken dat de meeste afgestudeerden aan een universiteit niet halen. Ze ontwikkelen een persoonlijke identiteit door zelf keuzes te maken. Ze maken stappen richting zelfactualisatie, maximale geestelijke gezondheid en hoge dagelijkse effectiviteit. Of de studenten daarna nog behoefte hebben om verder te studeren is nog maar de vraag. Ze zouden goed kunnen besluiten aansluitend meteen aan het werk te gaan of een onderneming te starten.”

Een erkend diploma levert zijn opleiding, die 4000 euro kost, niet op, maar Andringa hoopt dat studenten zich niet willen laten beperken door de onderwijsambtenarij. Hij wil het zo opzetten dat andere docenten zelf ook zo’n opleiding kunnen beginnen. Hij hoopt voor eind september 8 tot 12 aanmeldingen te hebben en daarmee van start te gaan.

Op zijn onderzoekswebsite over Core Cognition reageert Andringa op de beschuldigingen van ‘complot-denken’ en antisemitisme aan zijn adres: dakl.nl/corcognition-persverklaring

Meer informatie over zijn vak, Systems View of Life, en zijn nieuwe opleiding: school-of-understanding.nl en corecognition.com.