^DeAndereKrant

De EU bereidt zich voor op de lancering van twee nieuwe grensbeheerinitiatieven die de manier waarop reizigers de 30 Europese landen binnenkomen voorgoed verandert. Het Entry/Exit System (EES) is een elektronisch systeem van de EU, dat de klassieke paspoortstempels verleden tijd maakt. “Het heeft als doel de bewegingen van niet-EU-onderdanen in de Schengenzone te monitoren, en zo de veiligheids- en migratieregulering te verbeteren”, staat op de site van de Nederlandse Rijksoverheid. Identiteitsdiefstal en fraude moeten ermee worden voorkomen. Het zorgt bovendien voor een efficiënte grenscontrole en migratiebeheer, aldus Brussel.

EES is een automatisch bewakings- en registratiesysteem dat wordt ingezet bij alle grensoverschrijdingen van onderdanen van derde landen (niet-EU/EER/Zwitserse burgers) bij alle grensovergangen van het Schengengebied. Het systeem, dat zal worden beheerd door The European Union Agency for the Operational Management of Large-Scale IT Systems in the Area of Freedom, Security and Justice (EU-LISA), wordt op 10 november 2024 geïmplementeerd. De reizigersinformatie die uit de elektronische registratie komt, wordt opgeslagen in een database van het Europees Reisinformatie- en Autorisatiesysteem (­ETIAS). Het gaat om gegevens als naam, geboortedatum, vingerafdrukken, locaties, tijden van grensoverschrijding en biometrische data voor gezichtsherkenning.

In de zomer van 2025 zal de EU ook de Etias-reistoestemming invoeren. Vanaf dat moment moeten ongeveer 1,4 miljard mensen uit meer dan 60 landen met (nu nog) visumvrijstelling een reistoestemming hebben om de meeste Europese landen binnen te komen. Momenteel kunnen bezoekers het Schengengebied van de EU gedurende een periode van 90 dagen (per 180 dagen) bezoeken zonder visum. Dit geldt ook voor burgers van meer dan 60 niet-EU-landen, waaronder de VS, Japan en Australië. Etias is ontworpen om reizigers die zijn vrijgesteld van visumplicht voorafgaand aan hun reis aan een veiligheidsonderzoek en een risicobeoordeling over migratiestatus, gezondheid en veiligheid te onderwerpen. Reizigers moeten op een online formulier gegevens zoals naam, geboortedatum, nationaliteit, reisdocument, beroep en opleiding vermelden. Op basis van dit onderzoek wordt een reisvergunning verleend of geweigerd.

Het Etias-programma geldt voor bezoekers tussen de 18 en 70 jaar uit een lijst van niet-EU-landen. Met een geldige reisvergunning kun je het grondgebied van deze landen zo vaak als je wilt binnenkomen voor een kort verblijf. Een Etias is drie jaar geldig, of totdat het paspoort verloopt. Het online aanvragen van zo’n vergunning kost 7 euro. De maatregel brengt extra verplichtingen voor onder andere internationale luchtvaartmaatschappijen, zee- en busmaatschappijen met zich mee. Deze bedrijven zijn wettelijk verplicht binnen 48 uur voor vertrek te verifiëren of visumvrije reizigers een geldige Etias-reisautorisatie hebben. Dit gaat elektronisch gebeuren met een nieuwe tool: de carrier interface. Vervoerders kunnen aansprakelijk worden gesteld en boetes krijgen als passagiers geen geldige reisdocumenten hebben.

Voor onder andere Britse staatsburgers, onderdanen van Andorra, San Marino, Monaco, de Heilige Stoel (Vaticaan­stad), Ierland, grensarbeiders, bepaalde diplomaten, erkende vluchtelingen en leden van de strijdkrachten die reizen voor Navo- of Partnerschap voor Vrede-zaken geldt een uitzondering. Het Etias-­document wordt bij het passeren van de EU-grens gecontroleerd door grens­wachten.