^DeAndereKrant

Op 2 maart hebben de Bezorgde Energie Gebruikers, een groep ‘bezorgde burgers’ een brief gestuurd aan Milieudefensie, de meest invloedrijke klimaatorganisatie van dit moment, met een verzoek om spoedoverleg. Zij eisen dat Milieudefensie ophoudt met het ‘dwingen’ van bedrijven en burgers zich aan strengere klimaatdoelen te houden. Doen zij dit niet, dan zullen er rechtszaken volgen, omdat volgens de projectleider van de BEG, Frans van der Werf, de klimaateisen “niet in het algemeen belang zijn, voor onbetrouwbare en onbetaalbare energie” zorgen en tot “meer (energie)armoede leiden”.

Milieudefensie voerde op 26 mei 2021 een rechtszaak tegen Shell om het bedrijf te dwingen aan nog strengere klimaateisen te voldoen. De rechtbank in Den Haag bepaalde toen dat Shell verplicht is de CO2-uitstoot die het veroorzaakt, in 2030 met 45 procent verminderd te hebben ten opzichte van 2019. Milieudefensie heeft op basis van deze uitspraak begin dit jaar nog 29 bedrijven ‘gesommeerd’ binnen drie maanden een overtuigend plan in te leveren voor het naleven van het Parijse Klimaatakkoord. Bekende namen als Schiphol, Tata Steel, de Rabobank, Ahold en RWE komen voorbij. Allemaal kregen ze begin dit jaar de mededeling dat de Shell-zaak hun voorland is, indien ze niet snel een groene koers opstellen.

Shell zelf ging in hoger beroep, wat op 22 maart zal plaatsvinden in de rechtbank in Den Haag. De BEG wil zich hier als onafhankelijke derde partij in mengen met een zogenaamde ‘interventie’. Hiermee kan een derde partij ‘tussenkomen’ in een rechtszaak. Want de uitspraak van de rechter was onrechtmatig volgens de BEG. “Zo heeft de rechter toendertijd niet onderzocht of het klimaat daadwerkelijk in crisis is, maar heeft dit gewoon aangenomen van Milieudefensie”, stelt Van der Werf. “Kijk bijvoorbeeld naar het laatste klimaatrapport van de Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC), de organisatie van de Verenigde Naties die de risico’s van klimaatverandering te evalueert. Hierin staat niet dat het klimaat in crisis is.”

Ook vindt de BEG dat de rechter bij de uitspraak op de stoel van de wetgever, de overheid, is gaan zitten. Van der Werf: “De rechterlijke macht moet recht spreken volgens de wet en geen nieuw beleid gaan maken. De machtenscheiding laat de rechter niet toe op de stoel van de wetgever te gaan zitten en de privé-eisen van een milieuclub aan een onderneming op te leggen. Het kan ook niet zo zijn dat een rechter klimaatbeleid afkondigt zonder dat de rechten en belangen van alle burgers worden gerespecteerd. Wij zullen voor die belangen en rechten opkomen, want Milieudefensie vertegenwoordigt slechts het eigen belang van de klimaatbeweging. Deze door de belastingbetaler met vele miljoenen gesubsidieerde milieuactivisten opereren onder de vlag van ‘het algemeen belang’, maar een nog snellere energietransitie veroorzaakt voor mensen en bedrijven enorme kosten en andere negatieve gevolgen. De zwakkeren worden het zwaarst getroffen. De prijzen van energie rijzen nu al de pan uit en dat wordt nog erger: de inflatie gaat pijlsnel omhoog en grote energie-armoede dreigt.”

De eisen van Milieudefensie maken dit probleem alleen maar groter en de rechterlijke uitspraak dat deze eisen in het algemeen belang zijn, kloppen dus niet, volgens van der Werf en de BEG. Dit maakt dat de juridische grond voor de uitspraak erg zwak is. “We eisen dat onze rechten en belangen niet langer ondergeschikt worden gemaakt aan eenzijdige klimaatrechtspraak”, zegt Van der Werf. “De klimaatbeweging heeft tot nu toe de klimaatrechtszaken in Nederland gedomineerd. De rechter ging grotendeels akkoord met de stellingen en eisen van eerst Urgenda en toen Milieudefensie. Daardoor is het beleid ontspoord en onevenwichtig geworden. Gewone burgers en bedrijven worden voor de bus gegooid. Als Milieudefensie niet op onze eisen ingaat - het niet ten uitvoer brengen van het vonnis tegen Shell - nemen we vervolgstappen. Dit is een uniek initiatief. Het is de eerste keer dat de klimaatbeweging voor de rechter flink tegengas zal krijgen.”