Nieuws Cultuur

“Voordeel voor mannen is niet alleen oneerlijk, maar ook onveilig”

“Voordeel voor mannen is niet alleen oneerlijk, maar ook onveilig”
Beeld: Wilfred Klap
💨

Zwembond en rugbybond weren al jaren transvrouwen, topatleten houden zich stil​
Zwembond en rugbybond weren al jaren transvrouwen, topatleten houden zich stil
Datum: 21 februari 2025
Cultuur

Hendriëlle de Groot


Sinds de Amerikaanse president Donald Trump een decreet heeft getekend om transgenders te weren uit sportcompetities voor vrouwen, is er een internationale discussie losgebarsten. Voorstanders zien het besluit als de redding van de vrouwensport, tegenstanders spreken van discriminatie. Nieuw is het fenomeen niet: zwembond FINA en World Rugby weren al jaren transpersonen. Opmerkelijk is de stilte vanuit de topatleten. “Het is gevaarlijk je uit te spreken.”

Donald Trump kondigde aan visa te weigeren voor trans-atleten die willen deelnemen aan de Olympische Spelen 2028 in Los Angeles. Hij stelde dat hierdoor “de oorlog tegen vrouwensport voorbij is” en beloofde aanvragen af te wijzen van “mannen die zich als vrouwelijke atleten identificeren”. Een paar dagen later kondigde de Internationale Boksbond IBA juridische stappen aan tegen het Internationaal Olympisch Comité (IOC) vanwege de deelname van Imane Khelif (Algerije) en Lin Yu-ting (Taiwan) aan de Olympische Spelen in Parijs 2024. De als man geboren Khelif won daar zelfs de gouden medaille (zie kader).

Caroline Franssen, oprichter van Voorzij, een stichting voor vrouwenrechten, noemt het besluit van Trump een logische stap. “Dit zou niet eens nieuws moeten zijn. Mannen hebben een gigantisch voordeel in sport. Het is oneerlijk en onveilig. Mannen zijn sterker en kunnen vrouwen zwaarder verwonden. In Amerika zijn er al gevallen bekend van vrouwelijke atleten die invalide zijn geraakt door een smash van een mannelijke volleyballer. Boksen met mannen is zelfs levensgevaarlijk voor een vrouw, en in contactsporten zoals rugby en voetbal kan een beuk een enorme impact hebben.”

FINA en World Rugby, de internationale zwembond en rugbybond, weren transgenders al jaren. Beide bonden deden onderzoek naar man-vrouw-verschillen. De zwembond deed dat in 2022, het jaar dat zwemmer Lia Thomas als eerste transvrouw de universiteits­kampioenschappen won. ­Gudule Martens, voormalig rugbyer en sportanalist: “Elk jaar worden er in het rugby nieuwe regels ingevoerd om de sport veiliger te maken. World Rugby zag de bui al hangen en stelde een onderzoek in. Daaruit bleek dat zelfs na jaren testosteronremmers een transvrouw sneller, sterker en groter is dan een biologische vrouw. Vrouwen lopen gevaar. Daarom heeft World Rugby transvrouwen uit vrouwencompetities verbannen.”

Els Visser (34), professionele ­triatlete en gepromoveerd in de geneeskunde, bevestigt dit. Ze wijst erop dat ­steroïden op de dopinglijst staan, maar dat er weinig aandacht is voor het feit dat geboren mannen profiteren van een hogere testosteronwaarden. “Wanneer iemand pas op latere leeftijd de keuze maakt het vrouwelijke geslacht aan te nemen, behoudt diegene alsnog bepaalde fysieke voordelen. Dat maakt het ontzettend moeilijk een eerlijke competitie te garanderen. Ik vind het echt een lastige discussie, maar als we het zwart-wit bekijken, denk ik dat je deze personen niet kunt toelaten tot de professionele sport. Het zou de eerlijke competitie aantasten.”

Franssen vindt het überhaupt “absurd dat we als maatschappij mee moeten spelen met de fantasie dat een man ‘vrouw is geworden’, terwijl we allemaal weten dat dat niet zo is. Zwemmers moeten zich omkleden met een 1.95 meter lange man (doelend op Lia Thomas — red.). Hoe is dat eerlijk? Hoe is dat ­veilig? Het is dramatisch hoe dit wordt doorgedrukt.”

Volgens Franssen is er sprake van “genderdoping”: een fysiek ­voordeel dat geboren mannen behouden in vrouwencompetities, ook na hormoontherapie. “Bij normale doping kun je misschien 10 procent prestatieverbetering krijgen. Met gender­doping is dat 50 procent. Dit is gewoon valsspelen. Sport gaat over eerlijkheid en gelijke kansen en dit is het tegenovergestelde. We hebben een petitie opgezet, Geen mannen in de vrouwensport, maar tot nu toe slechts 2500 handtekeningen. Toch merk ik dat gewone mensen het zat zijn, alleen de politiek loopt achter.”

Opmerkelijk genoeg zijn er relatief weinig vrouwelijke (top)sporters die zich uitspreken. Volgens Franssen komt dat door de angst om als transfoob te worden uitgemaakt. “Ik snap dat, want ook ik krijg ontzettend veel heftige berichten over me heen.”

Als sportster in ruste kan Martens zich gemakkelijker uitspreken. Zij noemt het decreet van Trump “fantastisch”. “Op de Olympische Spelen zag je boksers die biologisch mannen zijn. Bij voetbal gebeurt het ook (de Canadese Quinn was in 2021 de eerste transgender die olympische goud pakte — red.). Dit is absoluut niet eerlijk.” Volgens haar is die ontwikkeling het gevolg van pro-transgen­derlobbygroepen die zijn geïnfiltreerd in de sportwereld. “Het IOC is jarenlang helemaal ingepakt geweest door deze organisaties. Kijk naar de transgenderhandleiding van NOC*NSF. Daarin staat dat mannen- en vrouwensport alleen gescheiden zouden zijn uit ideologie. Onzin.”

De media, zo ook in Nederland, ­pushen de transagenda. “Trouw en De Volkskrant doen net alsof de strijd tegen mannen in vrouwensport een rechts-conservatieve beweging is, maar het zijn sporters die zich hiertegen verzetten. Zwemster Riley Gaines was er zelfs bij toen Trump de handtekening zette. Martina Navratilova, een icoon in de tennissport, heeft ook van zich laten horen. Haar eigen trainer was een transvrouw en zij zegt dat het niet eerlijk is. Niemand praat over het aantal vrouwen dat stopt met sport omdat ze tegen een man moeten spelen. Wielrennen in Amerika is kapotgemaakt, topwielrensters zijn gestopt. Wielrennen is een fysiek slopende sport, daarin kun je niet tegen een man op. Wat als er vijf of zes transvrouwen in een team zitten? Dan is het gedaan met de vrouwencompetitie.”

Anca Zijlstra, professioneel dartster, zei “halleluja!” toen zij hoorde van het decreet. Vorig jaar stapte ze met teamgenoot Aileen de Graaf uit de Oranjeselectie, omdat er met Noa-Lynn van Leuven een transvrouw in hun team kwam. Het kwam het duo op hatelijke reacties en zelfs bedreigingen te staan. “Er werd lacherig over gedaan. Ze zeiden: ‘Darten is geen krachtsport, dus wat maakt het uit?’ Maar wij legden statistieken voor die laten zien dat mannen gemiddeld hogere scores gooien. Mannen en vrouwen verschillen mentaal en fysiek. Dat heeft impact, ook bij darten. Ik was persona non grata. Ik heb nooit de impact kunnen overzien van mijn beslissing om me hiertegen uit te spreken. Maar voor mij draait het niet om één speler, het gaat om de regels. Ik weigerde in een damesteam te spelen waar een biologische man in zat. Ik kon dat niet verenigen met mijn sportieve normen en waarden.” Ze kreeg overigens ook een hoop steun, alleen niet van de sportbonden. “Aileen en ik voelden ons totaal niet gehoord. Geen enkele bond gaf ruggensteun. Niemand wilde zeggen: ‘Je hebt een punt’. Dat was pijnlijk na al die jaren in het Nederlands team.” Toch blijft ze hoop houden: “Ik hoop dat er weer een normale wind gaat waaien. Dat het abnormale niet langer als normaal wordt gezien.”


 
Wil je meer weten?
Koop de nieuwste editie bij jou in de buurt, of bestel deze editie.
Wil je meer weten?
Koop de nieuwste editie bij jou in de buurt, of bestel deze editie.




©2025 De Andere Krant.
Alle rechten voorbehouden.