^DeAndereKrant

“Wat in Oekraïne gebeurt is waanzin. Hoeveel Oekraïners moeten nog sterven tot die waarheid inzinkt? Dit moet worden gestopt. Het kan worden gestopt.” De Amerikaanse oorlogsveteraan en politicoloog kolonel Douglas Macgregor ontpopt zich steeds meer als een van de meest gezaghebbende critici van het Amerikaanse Oekraïne-beleid. Hij geeft al jaren commentaar als defensie-­analist in tv-programma’s en podcasts, en was onlangs nog uitgebreid aan het woord in het programma van de beroemde conservatieve presentator Tucker Carlson, die in Amerika een enorm bereik heeft.

Macgregor heeft een indrukwekkend cv. Hij diende 28 jaar in het Amerikaanse leger, tot zijn pensionering in 2004. Op 26 februari 1991, tijdens de eerste Golfoorlog, gidste hij negentien tanks en zesentwintig gevechtsvoertuigen door een zandstorm naar een opstelling van de Iraakse Republikeinse Garde. Zijn eenheid schakelde zeventig Iraakse gevechtsvoertuigen uit zonder dat er een Amerikaans slachtoffer viel. Na de Golfoorlog schreef Macgregor een boek waarin hij veranderingen in de organisatie van het Amerikaanse leger voorstelde. Hij schreef daarna nog vier boeken, behaalde een master in comparitive politics en een PhD in internationale betrekkingen, was adviseur van de Amerikaanse minister van defensie onder president Donald Trump.

Macgregor heeft geen goed woord over voor de manier waarop de VS en de Navo de oorlog in Oekraïne benaderen. Volgens hem is het Oekraïense tegenoffensief al lang mislukt, en is er van het Oekraïense leger weinig meer over. Hij schat dat inmiddels 350.000 Oekraïense militairen zijn gesneuveld tegenover slechts 25.000 tot 50.000 Russische. Dit zijn totaal andere aantallen dan worden weergegeven in de Amerikaanse en Nederlandse media. De New York Times noemde onlangs, op basis van anonieme Amerikaanse bronnen, 70.000 Oekraïense doden tegenover 120.000 doden aan Russische kant. Beide beweringen zijn niet te controleren.

Ik spreek met de kolonel op dinsdag 22 augustus via een computerverbinding. Ik ben onder de indruk als de 76-jarige kolonel op mijn beeldscherm verschijnt. Een ijzervreter die de aangename arrogantie uitstraalt van iemand die weet waarover hij spreekt, in zijn ogen een kwajongensachtige twinkeling. Als Macgregor gelijk heeft, dan is de Oekraïense en westerse militaire strategie een totale mislukking. Hoe kan dat? “Elk conflict in de geschiedenis van de Verenigde Staten,” zegt Macgregor, “begint met geheugenverlies. Er zijn mensen die het belang ontkennen van studie van het gebied waarin je als militair gaat opereren, van de mogelijke oppositie in dat gebied en de motivatie van die oppositie. De globalisten, Washington en Europese leiders jagen een ideologisch doel na en dat doel is de vernietiging van de Russische staat, die zijn grenzen niet wil openen, die zijn nationale identiteit weigert te verkwanselen en die geen deel wil uitmaken van de westerse financiële en militaire hegemonie. Niemand stelt de vraag of dat doel haalbaar is. Niemand, voor onze inmenging in Oekraïne, heeft deugdelijk onderzoek verricht en niemand weet waar we mee te maken hebben. Er is geen plan, anders dan dat we van Poetin af willen.”

Macgregor denkt dat het westen de werkelijkheid bekijkt door een ideologische bril. “Maar Rusland is niet langer de Sovjet-Unie en Poetin is geen tweede Stalin. Wat ons daarnaast tegenwerkt om tot een constructieve discussie te komen over de situatie in Oekraïne is de agenda van een groep extreem rijke mensen die toegang willen tot Ruslands grondstoffen. Het omverwerpen van het Russische regime en het fragmenteren van het land is financieel voor hen zeer interessant. Een ziek uitgangspunt, maar het speelt een rol in de ramp die zich op dit moment in Oekraïne voltrekt.”

De media schetsen echter nog steeds een heel ander beeld. Zij gaan ervan uit dat Oekraïne de oorlog kan winnen. Macgregor noemt dit wensdenken. “Zo’n veertig slecht gevulde Oekraïense brigades, zeg honderdduizend militairen, wachten langs de frontlinie in loopgraven die nauwelijks bescherming bieden tegen Russische artilleriebarrages. Ze bestaan uit nauwelijks getrainde jonge jongens en oudere mannen. Veel veteranen zijn gesneuveld. Desertie is hoog en hele pelotons, zelfs hele compagnieën geven zich over aan de Russen, omdat het Oekraïense opperbevel niet langer zorgdraagt voor de afvoer van gewonden. De moraal onder Oekraïense militairen is laag en die militairen weten dat ze door de Russen goed worden behandeld als ze zich overgeven. Tien tot twaalf miljoen mensen zijn uit Oekraïne gevlucht, een kwart van de bevolking, oogsten gaan verloren. Oekraïne is verwoest. Ja, het is een ramp.”

Zelensky’s langverwachte lenteoffensief was inderdaad een farce die veel Oekraïense militairen het leven kostte en ook het huidige zomeroffensief is een farce, zo blijkt uit onafhankelijke bronnen. Stoïcijns vechten de Russen hun verdedigingsoorlog. Na zware artilleriebombardementen rukken kleine groepen Russische infanteristen op – vaak maar vier man sterk – onder dekking van niet geoogste gewassen. Die infanteriegroepen overmeesteren de militairen in Oekraïense posten die de artilleriebombardementen overleefden terwijl kamikazedrones afrekenen met vluchtende Oekraïense militairen. Tanks stellen de veroverde gebieden zeker, infanteristen graven zich in en als de onvermijdelijke en ondoordachte Oekraïense tegenaanval komt, worden de aanvallende Oekraïners gedecimeerd. Zonder haast maar zonder pauze rukken de Russen op naar Kupiansk en als de Russen de Oskilrivier oversteken, zitten Oekraïense troepenconcentraties zonder aan- en afvoerlijnen klem tussen die rivier en de grens met Rusland. Het is een slachting die gaande is. De vraag is, hoe nu verder? De Navo heeft in Vilnius benadrukt dat alleen onvoorwaardelijke terugtrekking door de Russen acceptabel is. Wanneer is Poetins geduld op en loopt hij Oekraïne onder de voet?

“Het laatste wat Poetin wil”, stelt Macgregor, “is regeren over Oekraïne. Het oversteken van de ­Dnjepr en westwaarts marcheren, was nooit zijn plan. Alle gebieden waar de Russen nu zijn, zijn vanuit de geschiedenis Russische gebieden, waar Russisch-sprekende Oekraïners wonen.

Daarnaast heeft Poetin altijd gezegd dat Charkov en Odessa ooit weer Russisch zullen zijn. Dat laatste gaat gebeuren. Tegelijkertijd houdt Poetin het Westen scherp in de gaten en ziet hij de groeiende onrust in Europa. Hoelang duurt het nog tot Schultz en Macron zijn verdwenen? Nieuwe overheden in Duitsland en Frankrijk zouden een andere koers kunnen varen. Poetin heeft nog een reserve van 350.000 militairen, maar is terughoudend die in te zetten omdat hij bang is dat de inzet van die reserve ertoe leidt dat de Verenigde Staten de NAVO ervan zullen overtuigen het westen van Oekraïne te bezetten. Als dat gebeurt, moet Poetin een werkelijke oorlog vechten en die oorlog móét hij winnen om te voorkomen dat de Navo voet aan de grond krijgt in Oekraïne. En dan speelt er nog iets anders. Hoeveel moeite mensen ook hebben dat te geloven, Poetin wil niet dat Oekraïners sneuvelen. Oekraïners zijn orthodoxchristelijke Slaven met wie de Russen niet willen vechten.”

Veel beslissingen die ten aanzien van Oekraïne worden genomen, lijken beslissingen van politici te zijn. Zijn westerse topmilitairen überhaupt nog betrokken bij wat er in Oekraïne gebeurt? Het gezicht van Macgregor betrekt en nors merkt hij op: “Ik zou terughoudend zijn met het vrijpleiten van westerse militairen voor het debacle in Oekraïne. Veel Navo-officieren hebben idiote ideeën over hoe de Oekraïners moeten vechten. Die officieren leven in de laatste jaren van de Tweede Wereldoorlog en zelfs daarvan snappen ze niets. Net als het destijds de Duitsers overkwam, hebben de Oekraïners geen lucht- en raketverdediging. Elke Oekraïense grondeenheid die de Russen waarnemen, wordt door gevechtsvliegtuigen, bommenwerpers of drones vernietigd. De reden dat er nog Oekraïense militairen leven, is dat Poetin Oekraïne niet werkelijk heeft aangevallen. Doet hij dat wel, dan maakt Oekraïne geen schijn van kans.”

Macgregor acht het niet onmogelijk dat door het debacle in Oekraïne de Navo uit elkaar zal vallen. “De Navo is ooit opgericht om oorlog te voorkomen, niet om een oorlog te starten. Toch is dat wat de Navodeed in Oekraïne. De Russische inval in Oekraïne is engineered vanuit Washington met hulp van Londen en Parijs. We hebben gepusht en gepusht en gepusht om te kijken hoe dicht we bij de Russische grens konden komen, maar we vergaten dat we niet te maken hebben met een land zoals Irak, maar met Rusland, een georganiseerde natiestaat die inmiddels zijn oorlogseconomie op volle toeren heeft draaien terwijl de Navo op dat gebied hopeloos achterloopt. Europeanen gaan een vreselijke prijs betalen en the sooner they wake to this reality, the better.”

Ziet Macgregor nog een uitweg uit dit conflict dat veel westerse politici als een Disneyproductie lijken te zien? Macgregor schiet in de lach: “A Disney production! Dat is een goede vergelijking, want de meeste politici hebben geen idee wat er werkelijk gaande is in Oekraïne. De waanzin kan morgen stoppen, maar de ego’s zijn te groot. Niemand zal fouten en leugens willen toegeven. Daarnaast is er nog die groep extreem rijke mensen, die meer macht heeft dan we bereid zijn toe te geven. Poetin staat open voor onderhandelingen. We hebben nog nooit naar zijn voorwaarden geluisterd en misschien is het goed dat eens te doen. Als wij dit conflict met geweld willen beëindigen, betekent dat de vernietiging van Oekraïne. Europeanen zouden hun parlementaire democratieën moeten aanwenden om overheden aan te stellen die een andere koers durven te varen. Wat in Oekraïne gebeurt, is waanzin. Hoeveel Oekraïners moeten nog sterven tot die waarheid inzinkt? It should stop. We can stop it …”