^DeAndereKrant

Toen Marloes van Mensvoort op een ondernemersbijeenkomst Proevkantoor-initiator Matthijs Post sprak, wist ze dat zij iets gemeenschappelijks moesten doen om mensen in de regio met elkaar te verbinden. Anderen sloten zich aan, ideeën stroomden en het idee werd geboren om een SRV-wagen te kopen. Op dit moment zit het team nog in de opstartfase. Marloes: “Er moet van alles worden geregeld, maar we zijn intrinsiek gedreven kartrekkers, denken met elkaar mee en vullen elkaar aan. Via een advertentie vonden we onze SRV-wagen tussen tweedehands caravans en campers – de verkoper wilde ervan af.

We hadden ons van tevoren goed verdiept in wat zo’n tweedehandswagen met zich meebrengt. Na een proefritje besloten we de wagen te nemen en samen het risico te dragen. Nadat de nodige papieren waren geregeld – een SRV-wagen valt onder uitzonderlijke regels – haalden we de wagen op in de buurt van Culemborg. Hij rijdt maximaal 45 km per uur, dus de hele route was buiten de snelwegen om uitgestippeld. We deden er zeker zes uur over om in Medemblik te komen, over landwegen en fietspaden. Het was een grappige tocht, ook omdat de drie bestuurders elkaar niet konden verstaan. Er trilde van alles. De ruitenwissers werkten niet en ook de deur opende niet zonder hulp. Kijkers langs de kant van de weg reageerden vaak vrolijk en zwaaiden. Toen we even stilstonden kwam een man vragen of we open waren. Eric en ik bekeken het spektakel vanuit een volgwagen met een big smile op ons gezicht.”

Met de SRV-wagen is gekozen voor een zekere nostalgie. Marloes: “Mooie etenswaren uit de streek, eerlijke verhalen, betrokkenheid van buurtgenoten. Soms verrassende producten, maar ook gewoon wat het seizoen brengt. Er is tijd voor een praatje, een kopje koffie in de wagen en je kunt enkel met cash betalen. Als alle digitale systemen uitvallen, willen wij kunnen doorrijden, zonder veel poespas. We willen het persoonlijke terug in onze regio. Nu zijn boeren en andere voedselproducenten vaak nog afhankelijk van tussenhandelaren of supermarkten. Terwijl er genoeg mensen in de regio wonen die graag lokale producten op hun bord zien. Veel boeren hebben daarom een stalletje langs de weg, of sluiten zich aan bij een boerenmarkt of ander mooi initiatief. Wij willen hier nog iets aan toevoegen, gewoon omdat we merken dat iedereen die hierover hoort er een blij gevoel bij krijgt. Ook als er een oogst is die door de winkelketens niet wordt geaccepteerd, kunnen wij hierin juist iets betekenen. Daarnaast willen we, waar de supermarkt steeds digitaler wordt – met zelfscan‘kassa’ en zo – juist vertragen en menselijk zijn. Voor de omzet zal een of ander bestelsysteem online waarschijnlijk beter zijn, maar wij willen dat niet. Dan maar omslachtig, maar niet mee in die hypes. Vooral omdat we dat zelf fijn vinden.”

Zowel boeren als hun buren hebben voordeel bij afzet van verse producten in de korte keten. “Als iemand ons als concurrent ziet, willen we het daarover hebben”, stelt Marloes. “Dan kijken we hoe we dat in harmonie kunnen afstemmen en bundelen en wellicht co-creëren om elkaar niet in de weg te zitten. We moeten elkaar blijven versterken in deze bijzondere tijd, waar we het van bottom-upbewegingen van doodgewone mensen moeten hebben.”

Er komt veel bij kijken als je een SRV-wagen aanschaft: opknappen, nieuwe betimmering aan de binnenkant, een grote koelcel, voorraad, flyers, stickers, vrijwilligersbijdragen, onkosten en verzekeringen. Om dat te bekostigen, beginnen ze binnenkort een crowdfundingsactie. Tot nu heeft het team alles zelf gefinancierd. “Ik vind dat eigenlijk wel stoer”, vervolgt Marloes. “Ook al ben je met een groep mensen van wie je enkelen nog maar nauwelijks kent, je hebt wel een gemeenschappelijke drive. We zitten nu aan onze taks en we hebben nog wat meer geld nodig om de weg op te kunnen.”

Marloes vertelt dat ieder teamlid een eigen inbreng heeft. “De kern bestaat uit mensen met allemaal eigen kwaliteiten. Jan, aardappelteler, haalt unieke, soms bijna uitgestorven aardappelrassen naar Medemblik en laat ze in zijn West-Friese klei groeien. Prachtig als deze aardappelen straks in onze wagen liggen. Eerder had Jan een technisch bedrijf, dus hij is technisch ontzettend goed en wist handig koelkasten, accu’s en een klapdeur in de oude wagen te bouwen. Matthijs is de drijvende kracht achter ProeVkantoor, waar hij mensen laat kennismaken met lokale producten. Vanuit zijn bedrijf heeft hij al een groot netwerk van de boeren, telers en ambachtslieden uit de regio West-Friesland die producten kunnen leveren. Ook de anderen hebben (kleine) netwerken. Susanne heeft een landelijke plek in Wognum waar ondernemers lokale producten verkopen. Ze heeft ook mooie ruimtes waar verschillende therapeuten werken en lezingen en workshops geven en ze runt biologisch theehuis ’t Keiroosje dat is opgenomen in De theetuinen fietsgids van Nederland. Henk wil zelfvoorzienend leven en had al het plan een SRV-wagen te kopen, dus dat kwam mooi samen. Hij is onze creatieve duizendpoot. De binnenkant van de wagen is inmiddels prachtig opgeknapt. De schuine tl-balken en koelkastwanden achterin zijn nog zoals de originele wagen. Eric, onze handigste captain heeft de rekken vakkundig in elkaar gezet en een soort toonbank en een koffiehoekje in de wagen gemaakt. Op de nieuwe planken kunnen de lokale lekkernijen worden gestald. Als het goed is, trilt nu niets meer en kunnen we elkaar weer verstaan. De hele wagen ziet er een beetje hilarisch uit: een zijdeur die op luchtdruk open en dicht kan, dan een trappetje naar boven en spiegelwandjes langs de schappen. Zo lijkt het assortiment, ook als er nog weinig in ligt, wat groter.”

Hun goede samenwerking willen ze graag vasthouden en dat vraagt wat oefening. Hoe blijf je in verbinding met jezelf, de stroom in je eigen binnenste én met elkaar, wat soms sowieso wel uitdagend kan zijn in deze tijd. Marloes heeft als communicatietrainer een passie voor organiseren en besluitvorming en door haar werk als shiatsu-therapeute voelt ze dat de nieuwe samenwerking ook op energetisch niveau goed stroomt. “We willen sociocratische besluiten nemen. Daarbij ga je uit van gelijkwaardigheid. We willen ons organiseren in een Deelgenootschap, dus vanuit vertrouwen.

Samen zijn we meer dan de som der delen. En dat betekent een continue oefening in afstemmen en het langzaam vervangen van oude vormen van besluitvorming – van het recht van de sterkste en ego gedreven – naar ook ruimte hebben voor de zachtere stemmen en nieuwsgierig zijn naar elkaars inbreng en gevoel. Dan kom je tot hart- en door de groep gedragen besluiten. Dat zorgt voor een héél andere beweging. Je hebt niks te bevechten, je hoeft enkel eerlijk te zijn. In eerste instantie naar jezelf – anders raak je het contact met jezelf kwijt – en je intrinsieke motivatie. Daarna naar de ander – anders raak je de ander en de groepsmotivatie kwijt. In het gezamenlijke doel wil je samen, met elkaar, immers het hoogst mogelijke bereiken. Het moet organisch ontstaan dat mensen zich willen aansluiten.”

Inmiddels is één kant van de bus bestickerd. Op 11 november werd de eerste proefrit in de eigen regio gereden. Er werden appels uitgedeeld, terwijl de wagen open was voor publiek. Als de SRV-wagen echt de weg opgaat, zal hij gevuld met lokaal voedsel, routes rijden in de streek. “De routes bepalen we proefondervindelijk”, legt Marloes uit. “We beginnen in de gemeente Medemblik. De komende maand zal daar een kleine pilot draaien om een beetje voeling te krijgen met de mogelijkheden. We volgen hierin de flow. Geen van ons voelt behoefte om op wilskracht zijn idee op te leggen. Allemaal hebben we het virus van de SRV-wagen gevoeld, die weer heel graag de straat op wil.” Op de vraag of er meer wagens zullen komen, antwoordt Marloes: “We beginnen met ­eentje en laten het organisch groeien. We hebben nu een aantal vrijwilligers dat voor een kleine vergoeding in natura/groenten een dag in de week op de SRV-wagen wil rijden.” Het team staat open voor vragen uit andere delen van het land. “Túúrlijk!”, zegt ze stellig. “Maar eerst pionieren we zelf nog, versterken we de basis en hebben we hopelijk een succesvolle crowdfunding.”