^DeAndereKrant

Vanaf het begin van de coronavaccinatiecampagne, in februari 2021, werden RIVM, bijwerkingencentrum Lareb en het ministerie van VWS overspoeld door duizenden meldingen van soms ernstige bijwerkingen van de Covid-vaccins, zo werd onlangs onthuld door onderzoeker Cees van den Bos. Hij toonde dit aan op basis van interne correspondentie, vrijgekomen na Wob (tegenwoordig Woo) verzoeken. Hugo de Jonge, Jaap van Dissel en Agnes Kant (Lareb) verzwegen deze informatie echter voor het publiek.

Waar de overheid ook geen mededelingen over deed, is of de bijwerkingen gerelateerd waren aan bepaalde partijen (‘batches’) van de vaccins. In de Verenigde Staten is gebleken dat er grote kwalitatieve verschillen bestonden tussen de verschillende batches. Bij sommige batches was sprake van grote aantallen bijwerkingen en doden, terwijl andere batches weinig of geen bijwerkingen of overlijdens gaven. Dat zou veroorzaakt kunnen zijn doordat de vaccinfabrikanten de hoeveelheid ‘werkzame stof’ varieerden, om te testen welke hoeveelheid het meest effectief zou zijn.

Informatie over welke batches wel of niet veel bijwerkingen opleverden, had dan ook van groot belang kunnen zijn voor mensen die een injectie kregen, bijvoorbeeld voor kwetsbare groepen in verzorgingsinstellingen. “Als deze informatie bekend was geweest, dan had dat veel leed kunnen besparen”, stelt Van den Bos. Het bijhouden van de batchnummers, in relatie tot de bijwerkingen, is ook gewoon een wettelijke verplichting onder artikel 6b van de Wet publieke gezondheid (Wpg), stelt Van den Bos. “Als het ministerie nu zegt deze informatie niet te kunnen leveren, dan overtreden ze de wet.”

Op 8 augustus 2022 is bij VWS een Wob-verzoek ingediend – door wie is niet bekend – tot openbaarmaking van de batchnummers, met de bijbehorende geregistreerde bijwerkingen en overlijdens uit de administratie van Lareb. Op 29 maart 2023 antwoordde de minister: “Ik kan uw verzoek niet inwilligen. Er zijn namelijk geen door u gevraagde documenten bij het RIVM, Lareb en het CBG-MEB aangetroffen. VWS heeft de zoekvraag uitgezet bij het RIVM, bij Lareb en bij het CBG-MEB. Deze zoekvraag heeft geen documenten opgeleverd.”

Van den Bos toont echter aan, op zijn blog (substack Bomen en Bos), dat Lareb en RIVM in aanloop naar de vaccinatiecampagne uitgebreide voorbereidingen troffen om de vaccinatie- en bijwerkingenregistratie op orde te krijgen. Lareb en RIVM dienden in de zomer van 2020 projectvoorstellen in voor het automatiseren van de administraties. Het RIVM liet speciaal voor de pandemie het Covid Informatie en Monitoring Systeem (CIMS) ontwikkelen. De opdracht werd op 8 september 2020 onderhands gegund. Zowel het RIVM als het Lareb benoemden in hun voorstel expliciet de eis voor het registreren van de batchnummers van de vaccins.

Van den Bos beschrijft het proces van registratie van vaccins en bijwerkingen op basis van de vrijgegeven documenten. Het RIVM registreert de persoonsgegevens, inclusief het burgerservicenummer (BSN) van de gevaccineerde. Deze gegevens worden gezamenlijk opgeslagen met informatie over het toegediende vaccin, inclusief het batchnummer dat bij de desbetreffende prik hoort. Wanneer mensen geen toestemming gaven voor het registreren van hun persoonsgegevens door het RIVM, werden de vaccinatiegegevens inclusief het batchnummer geanonimiseerd vastgelegd. Het RIVM besteedde de registratie van bijwerkingen uit aan het Lareb, waarbij een rapportageplicht werd afgesproken aan de directie van het CBG. Lareb administreerde informatie over de bijwerkingen, voorzien van BSN, vaccintype en batchnummer. Uit de documenten blijkt dat Lareb de ontstane bijwerkingen, gekoppeld aan het batchnummer vervolgens terugleverde aan het RIVM. In de overeenkomst staat: “Hiermee kan het RIVM onderscheiden welke batchnummers van het vaccin welke bijwerkingen geven en deze relateren aan de vaccinatieregistratie in CIMS van het RIVM”.

Van den Bos: “Het RIVM zou op grond van de vaccinatiegegevens en de admini­stratie van het monitoringssysteem de opgevraagde gegevens moeten kunnen opleveren. Het zou zelfs in staat moeten zijn mensen te waarschuwen die zijn ingeënt met een bepaalde batch, waarop meer bijwerkingen zijn vastgesteld door Lareb. En, misschien nog wel belangrijker: het RIVM en het Lareb kunnen analyses doen op basis van geregistreerde bijwerkingen op bepaalde batches.”

Van den Bos concludeert dat VWS hoe dan ook de wet overtreedt. “Als ze de gegevens echt niet hebben, dan overtreden ze de Wpg. Als ze de gegevens wel hebben, maar ze willen ze niet leveren, dan overtreden ze de Woo.”