^DeAndereKrant

De Taskforce Culturele en Creatieve Sector, een samenwerkingsverband van ruim honderd branche-, beroeps- en belangenorganisaties uit de cultuurwereld, opgericht aan het begin van de coronacrisis in maart 2020, is klaar voor een nieuwe ronde coronamaatregelen in het najaar. De overkoepelende belangenbehartiger, Kunsten 92, heeft een ‘maatregelenladder’ opgesteld die op ieder moment in werking kan worden gesteld. De ladder is onderverdeeld in vier risiconiveaus, aangegeven met de kleuren groen (normaal), geel (waakzaam), oranje (zorgelijk) en rood (ernstig).

Code groen betekent geen maatregelen. Bij code geel moeten culturele instellingen hygiënemaatregelen nemen, zoals ventilatie en looproutes in binnenlocaties. Voor buitenlocaties gelden dan geen maatregelen. Bij code oranje schrijft de Taskforce opties voor zoals mondkapjes en testen voor toegang (1G), alsmede ‘financiële compensatiemaatregelen’. Bij code rood worden alle maatregelen zwaarder toegepast. Uitgangspunt is dat bij alle kleuren de instellingen open kunnen blijven.

Bij de codes oranje en rood legt het voorstel nadruk op ‘compensatiebedragen’ voor cultuurinstellingen om de gederfde inkomsten te compenseren. De Taskforce zegt “te vertrouwen op de kennis en expertise van RIVM, OMT, MIT en Fieldlab Evenementen om aan te geven op welk niveau de pandemie zich bevindt”.

Bij codes oranje en rood ligt de nadruk op 1G ofwel iedereen (met of zonder coronapaspoort) moet testen. Het controversiële 3G toegangsbewijs (coronapaspoort) dat door velen als discriminerend wordt ervaren wordt niet principieel afgewezen, maar blijft een optie in het voorstel. De Taskforce dringt aan op een “goed functionerende, fijnmazige en gratis teststructuur”.

Jeroen Bartelse, directeur van het Utrechtse TivoliVredenburg, is recent Jan Zoet opgevolgd als voorzitter van Kunsten 92. Hij licht telefonisch toe dat over het plan van tevoren met de overheid is gecommuniceerd en dat hij in september een politieke reactie verwacht. Maakt het voorstel het niet gemakkelijker voor de overheid om repressieve coronamaatregelen te nemen?

“Daarin heb je in zekere zin gelijk, maar binnen de kleurkeuzes kunnen de cultuurinstellingen hun eigen pakket kiezen”, stelt hij.

“De Taskforce zoekt naar een kader om in principe open te kunnen blijven en toch ‘veilig’ het publiek te kunnen ontvangen.” Bartelse vindt wel dat er meer sprake zou moeten zijn van eigen verantwoordelijkheid van publiek en eigen besluitvorming van instellingen.

Heeft de kunstwereld tijdens de corona­crisis wel voldoende kritiek op het coronabeleid geuit? Volgens Bartelse heeft de kunstwereld zich tijdens de coronacrisis “geregeld laten zien”, maar, zegt hij, “de samenleving is over dit onderwerp gespleten en dat is in de cultuursector niet anders”. Hij benadrukt dat er mede door de Taskforce forse financiële steun voor de cultuursector is gekomen. “In vier of vijf steunpakketten kwam er in totaal honderden miljoenen aan steun en dat is bovenop de reguliere TVL (tegemoetkoming vaste lasten) en NOW (Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid) compensatieregelingen.”

Jacob Bron, directeur Stadsschouwburg Velsen benadrukt dat voorop staat dat ook dit najaar de cultuur open en bereikbaar moet blijven. Hij hoopt dat de maatregelenladder daaraan kan bijdragen. “Cultuur is als een medicijn in deze tijd”, zegt hij idealistisch. Geef je met de maatregelenladder niet de sleutel van het cultuurbeleid in handen van het OMT? “Ja maar, wij kunnen het niet inschatten. Je moet het OMT meer zien als een adviesorgaan en de maatregelenladder als een afvinklijstje.”

Bron acht niet alleen het OMT verantwoordelijk voor de fouten die gemaakt zijn in het coronabeleid, maar zeker ook de politiek en media. “Televisie met al die verschrikkelijke talkshows is de grote boosdoener.” Discussies aan praattafels, waarin volgens hem de minachting voor cultuur zichtbaar wordt. Hij toont zijn ongenoegen over de afgelopen 2,5 jaar coronabeleid. “Je hebt gelijk. We hadden de autoriteit van het OMT moeten relativeren, maar ook de politiek heeft dat laten gebeuren.” Bron wil echter blijven vertrouwen op de veerkracht van de cultuurwereld. “Ik heb goede hoop dat alles goed gaat in het najaar en heb er vertrouwen in dat de kunstwereld tot de laatste snik blijft doorgaan.”

Niet iedereen is blij met de maatregelenladder. “QR-codes zijn een heilloze weg. Ze tarten onze grondrechten en leiden tot uitsluiting”, stelt theatermaker Tom de Ket, onder meer bekend van de theatergezelschap De Verleiders. “Instemmen met een maatregelenladder zal averechts gaan werken. Je levert je uit aan de modellen van het RIVM. Duidelijk is geworden dat die modellen systematisch de ernst van de situatie hebben overschat. Met alle gevolgen van dien.”