^DeAndereKrant

Van onze redacteur “Deelscooters, swapfietsen, deelauto’s. Ideaal, hoor ik sommigen zeggen. We moeten immers delen en niets bezitten”, aldus Van Tellingen, de bekende retaildeskundige en directeur van consumentengedragsonderzoeksbedrijf Strabo, die overweegt zichzelf verkiesbaar te stellen bij de komende Tweede Kamerverkiezingen voor Belang van Nederland (BVNL), de partij van Wybren van Haga. “De wereld zou er beter van worden. Minder vervuiling, minder verspilling, blijere mensen die niets moeten hebben van ‘eigen spulletjes’, zo is ons verteld. Maar klopt dat wel?”

Zijn antwoord laat zich raden. Volgens de inwoner van Amstelveen gaan mensen juist minder goed om met spullen die ze niet bezitten. “Ze voelen namelijk niet de verantwoordelijkheid deze te onderhouden of erop te passen.” Treffende voorbeelden daarvan zijn te vinden op het Instagramaccount Strooiscooters, dat foto’s publiceert van deelscooters die zich in allerlei staten bevinden als gevolg van baldadigheid of vandalisme. “Als mensen geen eigenaar zijn van de spullen, gaan zij er slechter mee om. Mijn goede retail-vriend Eef Luchies en ikzelf weten er alles van. Bij Eef werden de scooters in zijn voortuin neergegooid. Zo ook bij mij voor het kantoor van Strabo op de Herengracht in Amsterdam. Bedrijven en inwoners die zouden moeten profiteren van de deelscooters, hebben er nu alleen maar last van.”

Over de kwaliteit van de deelgoederen is Van Tellingen, die in coronatijd gefundeerd het overheidsbeleid ter discussie stelde op Twitter, evenmin te spreken. “Die van de Swapfiets is niet al te jofel. Kunnen we niet beter de degelijke kwaliteit van een Batavus of Gazelle promoten in dit land? Dat zijn fietsen die veel langer meegaan en dus een stuk duurzamer zijn. Zo’n Swapfiets kost een paar honderd euro aan huur per jaar. Voor dat geld kun je na een of twee jaar een uitstekende fiets zélf kopen, die vele malen langer meegaat.”

Ook het businessmodel achter de deelscooters, die geregeld in brand vliegen, is volgens de retaildeskundige niet sterk. “Mensen laten er echt hun auto niet om staan. Deze scooters jagen de mensen wél uit het OV en van de fiets. In mijn eigen omgeving ken ik een hoop GenZ’ers die de deelscooters een paar keer proberen, maar uiteindelijk besluiten om er toch zelf een te kopen. Al is het alleen maar omdat een eigen scooter de gebruiker identiteit verschaft. Dat lukt namelijk alleen met zelf gekochte spullen.”

Al met al zijn de deelbedrijven in de meeste gevallen verre van rendabel en dus geen verrijking voor de economie. Van Tellingen haalt diverse voorbeelden aan. Van Blendle, het door Alexander Klöpping gestarte krantenartikelendeelbedrijf, dat “altijd verliesgevend is geweest”, tot de verliesgevende Swapfiets. Ook het deelautobedrijf Mywheels en deelscooterbedrijf Felyx zijn volgens Van Tellingen weinig succesvol. Gosharing scooters is al failliet. “Hoe lang zijn er nog investeerders te vinden die alleen ‘marktaandeel’ willen kopen, zonder ook maar enige winst te genereren? Dit verdienmodel is niet houdbaar en kan dus niet eindeloos duren”, aldus Van Tellingen. “Idealisme voert vaak de boventoon bij dit soort bedrijven. Maar ‘delen' gaat tegen de menselijke natuur in. Mensen willen hun ‘eigen spulletjes’ hebben. Het bezit op zichzelf maakt veel mensen gelukkig.”