Nieuws Economie

Europese industrie dreigt ten onder te gaan

industrie ten onder
Kees van de Veen | ANP
💹

Golf van faillissementen teistert europa​
Golf van faillissementen teistert europa
Datum: 10 september 2022
Economie

Van onze redacteuren


Door hoge energieprijzen dreigen complete industrieën in Europa te bezwijken. Van glasfabrieken tot aluminiumsmelterijen en van kunstmestproducenten tot aan broodbakkerijen. Talloze productieketens dreigen door de energiecrisis vast te lopen, met ingrijpende gevolgen voor iedereen.

Terwijl er in de media veel aandacht uitgaat naar de nood onder burgers die de hoge energieprijzen niet meer kunnen betalen, voltrekt zich in het Europese bedrijfsleven ook een ramp, die verstrekkende gevolgen kan hebben. Er is sprake van een golf van faillissementen. Sommige analisten spreken al van de “de-industrialisering van Europa”. Javier Blas, top-analist van het financiĂ«le persbureau Bloomberg, luidde onlangs de noodklok: “Terwijl veel politici en ambtenaren op vakantie waren, wordt de energie-intensieve industrie in Europa stukje bij beetje platgelegd. Er gaat geen dag voorbij zonder dat een metaalproducent, glasfabriek, kunstmestfabriek of chemiebedrijf sluit of drastisch inkrimpt”.

De cijfers zijn dramatisch. Het hardst getroffen zijn fabrikanten van aluminium, zink, staal, glas, papier en levensmiddelen. Volgens persbureau Reuters is de helft van de aluminium- en zinkfabrieken in Europa inmiddels gesloten. In Nederland sloot aluminiumproducent Damco in het Groningse Farmsum vorige week de poorten. De Spaanse staalfabrikant Acerinox kondigde eind augustus aan de productie in de eerste helft van september te staken, terwijl staalreus ArcelorMittal productiebeperkingen aankondigde op productielocaties in Spanje, Duitsland en Frankrijk. Ook het Italiaanse Cogne Acciai Speciali en het Zwitserse Stahl Gerlafingen legden de productie stil vanwege hoge energieprijzen.

Van de Europese kunstmestproductie is inmiddels 70 procent stilgelegd, zo heeft belangenorganisatie Fertilizers Europe bekendgemaakt. De belangenorganisatie stuurde een brandbrief aan de voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen. De prijs van kunstmest is vervijfvoudigd. Vooral boeren in armere landen worden hierdoor hard getroffen.

In Duitsland waarschuwen branche-organisaties dat het voortbestaan van de Duitse industrie op het spel staat.
Het Duitse gasverbruik in de industrie lag in juli 21 procent lager dan vorig jaar. Dit komt door een “dramatische daling van de productie”, aldus de Federatie van Duitse IndustrieĂ«n. De Federatie waarschuwt dat “het wezen van de Duitse industrie wordt bedreigd”.

In Nederland staat de toekomst van de glastuinbouw op het spel. Ook de bakkersbranche vreest voor een rampscenario, zo heeft Arend Kisteman, voorzitter van stichting Bakkracht laten weten. Van de ruim 3.000 bakkers in Nederland dreigt 40 tot 60 procent de energierekening vanaf volgend jaar niet meer te kunnen betalen. Vanaf 1 januari 2023 moeten zij nieuwe contracten afsluiten, waardoor hun energierekening zes tot tien keer zo hoog zal worden.

Ondertussen lijken politici doof voor de alarmsignalen uit het bedrijfsleven. In Nederland bereikte de regering een akkoord over een koopkrachtpakket van meer dan 15 miljard euro. Dit bedrag moet voor een deel worden opgehoest door ondernemers, die meer belastingen gaan betalen en bovendien te maken krijgen met een verhoging van het minimumloon. Het MKB dreigt daar de dupe van te worden.

Kamerlid Pieter Omtzigt zei deze week dat hij “achterover sloeg” van verbijstering door de antwoorden die hij kreeg op kritische vragen aan het kabinet. Zo berekende hij op Twitter dat het gebruik van gas in BelgiĂ« stukken goedkoper is – de helft minder dan in Nederland. De Nederlandse gasprijzen zijn zelfs de hoogste in Europa, “terwijl wij het land zijn dat in de Europese Unie het meeste gas wint. Sterker nog, we hebben langdurige contracten om gas aan BelgiĂ« en Duitsland te leveren”.

Omtzigt wijst erop dat Nederland voor 2022/2023 al 7,5 miljard kuub heeft verkocht (“bijna alles”) aan de buurlanden. “Niets voor eigen voorraadvorming en zo. Oh ja: contracten zijn geheim.” Op zijn vraag, wat is de langjarige leveringszekerheidsstrategie, kreeg hij als antwoord: “Minder gas gebruiken”. “Wie zorgt voor de betaalbaarheid?” vroeg Omtzigt. “De markt”, antwoordde het kabinet. “Hoeveel krijgt de staat nu eigenlijk dit jaar aan extra aardgasbaten?” Antwoord: “Nog heel onduidelijk op dit moment, ook door sterk fluctuerende prijs, maar het worden elke keer miljarden extra”.

De Duitse Middenstandsbond (DMB) stelt dat het MKB zich door de politiek in de steek gelaten voelt. “Het vertrouwen in de competentie van de regering neemt af.” Volgens een onderzoek van de Duitse ambtenarenbond is het vertrouwen in de overheid nog nooit zo laag geweest. 29 procent van de ondervraagden is van mening dat de politiek in staat is haar taken te vervullen. Vorig jaar was dat nog 45 procent.

Annalena Baerbock, Duitse Minister van Buitenlandse zaken (partij Die GrĂŒnen), maakte tijdens een conferentie in Praag echter duidelijk dat zij steun aan het OekraĂŻense volk belangrijker vindt. “Wat mijn Duitse kiezers ook denken, ik wil mijn belofte aan het volk van OekraĂŻne nakomen. Dat betekent dat bij elke maatregel die ik tref, duidelijk moet zijn dat die zo lang duurt als OekraĂŻne me nodig heeft. Mensen zullen de straat opgaan en zeggen dat ze onze energieprijzen niet kunnen betalen en ik zal zeggen: ‘Ja, dat weet ik, dus laten we jullie helpen met sociale maatregelen’. Maar ik ga niet zeggen ‘OkĂ©, dan stoppen we de sancties tegen Rusland’.” Minister van Economische Zaken Robert Habeck (Die GrĂŒne) probeerde in een talk show de definitie van faillissement te veranderen: “Als een bakker ophoudt met produceren en verkopen, betekent dat nog niet dat hij failliet gaat”, zei hij, tot consternatie van de interviewer.

“De politieke elite verkeert in totale ontkenning”, verklaart Benny Peiser, directeur van het Britse Net Zero Watch, een initiatief gericht tegen het Britse beleid om de broeikasgasemissies tot nul terug te brengen. “Ze bidden dat het om een kortetermijnprobleem gaat, maar hebben geen benul van wat ze aangericht hebben in de energiemarkt.” Volgens Net Zero Watch betaalt Europa de prijs voor zijn toenemende afhankelijkheid van windenergie.

Met bijdragen van Frank Knopers, Dide Pennings en Karel Beckman


 
Wil je meer weten?
Koop de nieuwste editie bij jou in de buurt, of bestel deze editie.
Wil je meer weten?
Koop de nieuwste editie bij jou in de buurt, of bestel deze editie.




©2024 De Andere Krant.
Alle rechten voorbehouden.