“Toename longontstekingen bij kinderen door verzwakt immuunsysteem”
Beeld: Carla Peeters
💨
Interview immunoloog Carla Peeters
Interview immunoloog Carla Peeters
Datum: 27 december 2023
Gezondheid
Toine de Graaf
Vorige maand trok China de aandacht van de WHO door een groeiend aantal kinderen met longontsteking. Inmiddels worden wereldwijd steeds meer kinderen ziek. Ook in ons land. Het RIVM kondigde op 5 december nader onderzoek aan. Is een nieuw virus in het spel? “Nee”, zegt immunoloog dr. ir. Carla Peeters. “Het probleem is: veel kinderen hebben een zwakker immuunsysteem gekregen. Dit lijkt het gevolg van de pandemische maatregelen.” Ze adviseert extra vitamine D en vitamine C.
Toen in november bleek dat China te kampen heeft met uitbraken van longontsteking onder kinderen, hield de wereld haar adem in. “Iedereen was natuurlijk bang voor een scenario zoals met covid-19”, zegt Carla Peeters. “Maar het lijkt niet te gaan om een nieuw virus. Daar wijzen de klachten niet op.” Het zijn juist oude, vertrouwde ziekteverwekkers (‘pathogenen’) die Chinese kinderen parten spelen. “In principe zijn alle pathogenen die rondwaren overal aanwezig, ook in je eigen lichaam. Wij dragen veel micro-organismen als virussen, bacteriën en schimmels bij ons. Er ontstaan pas problemen wanneer het immuunsysteem, dat zich voornamelijk in de darm bevindt, uit balans is. Dan kunnen eerder infecties en ziekteverschijnselen voorkomen.”
Wat precies de ziekmaker is in China, is lastig vast te stellen. “Vooral één bacterie wordt nu veel genoemd: mycoplasma pneumoniae.” Dit is al jarenlang een bekende verwekker van atypische longontsteking bij kinderen en jongvolwassenen. “Deze bacterie is moeilijk te identificeren. In China is ze ongevoelig geworden voor bepaalde antibiotica, waardoor infecties lastiger te behandelen zijn. We weten ook dat virale en bacteriële infecties vaak samen voorkomen. Wanneer het immuunsysteem uit balans is, neemt de kans toe dat iemand virale en bacteriële infecties krijgt. Mycoplasma pneumoniae en Streptococcus pneumoniae komen bijvoorbeeld voor als co-infectie met sars-cov-2.Het kan bijvoorbeeld ook als co-infectie om het RS-virus (RSV) gaan, of om een adenovirus waarvan kinderen diarree krijgen. Het probleem is: veel kinderen in China, maar ook elders in de wereld, hebben een zwakker immuunsysteem gekregen. Dat blijkt door meer infectieziekten, chronische ziekten en toename van medicijngebruik onder de jeugd. Ook het lerend vermogen neemt af, vooral voor wiskunde en wetenschappen, er zijn meer zittenblijvers. Dit lijkt het gevolg van de pandemische maatregelen: lockdowns, de ‘anderhalve’ meter, de vele covidtesten, mondkapjes en soms bijwerkingen van de vaccinaties.”
Verschillende wetenschappers wijzen op ‘immuniteitsschuld’ als mogelijke verklaring voor de problemen in China. De lockdowns verhinderden de circulatie van seizoensgebonden ziekteverwekkers, waardoor kinderen minder kans kregen om immuniteit op te bouwen tegen deze micro-organismen. Voor die achterstand (‘schuld’) zouden ze nu de prijs betalen. Maar Peeters denkt dat dit slechts ten dele verklaart wat gaande is. “Een grotere rol speelt de algemene disbalans van het immuunsysteem. Volwassenen en ook kinderen met een sterk immuunsysteem, die hun darmen op orde hebben en voldoende voedingsstoffen binnenkrijgen, worden minder snel ziek. En hebben daardoor minder kans op longontsteking, een serieuze ziekte waaraan je kunt doodgaan als het niet op tijd wordt behandeld. Immuniteitsschuld kan een rol spelen. Maar de basis is: het immuunsysteem is uit balans, de darmflora is verstoord. Dat komt onder meer door stress, anders eten en minder bewegen. En niet te vergeten een toenemende armoede, ook in het Verenigd Koninkrijk en Nederland.”
Peeters publiceerde op 6 december op de website van het Amerikaanse Brownstone Institute een uitgebreid artikel over de wereldwijde golf aan longontstekingen die kinderen momenteel treft. Het is namelijk geen exclusief Chinees probleem. “In Europa kampen vooral Denemarken, Noorwegen, Nederland en het Verenigd Koninkrijk met een toename van longontstekingen en kinkhoest. In ons land gaat het voornamelijk om kinderen van 5 tot 14 jaar.” Op 5 december kondigde het RIVM nader onderzoek aan naar de oorzaak van de longontstekingen. Maar we hoeven er niet op te rekenen dat het RIVM de pandemische maatregelen in verband zal brengen met verzwakking van het immuunsysteem, zoals Peeters doet in haar artikel. Zij schrijft onder meer: “Enorm veel wetenschappelijke literatuur ondersteunt de verwoestende effecten van de pandemische maatregelen die grote gevolgen met zich meebrengen voor het immuunsysteem van kinderen en hun mentale (depressie, leerproblemen) en fysieke gezondheid die jaren of zelfs generaties nodig zal hebben om te herstellen.”
Toch waren de omstandigheden voor kinderen nergens zo uitzonderlijk als in China. “Daar kunnen wij ons geen voorstelling van maken. In China zijn waarschijnlijk veel volwassenen en kinderen uit balans geraakt door de enorme stress van het ‘zero-covid’ beleid. De uitbraken van longontsteking spelen nu voornamelijk in het noorden van China, in Beijing en Lianiong. Daar hebben ze heel stringente lockdowns gehad, met quarantaine-kampen waar mensen met covid tot wel veertig dagen werden geïsoleerd. Er zijn verhalen van mensen die geen boodschappen meer durfden te doen, omdat ze bang waren opgepakt te worden en in het kamp te belanden. Die gingen ’s nachts boodschappen doen. Daardoor is ongezonder gegeten. En ook door de stress: iemand die gestrest is, gaat meer snoepen. Of helemaal niet meer eten, want sommige mensen krijgen geen hap meer door de keel. Er zijn kinderen ondervoed geraakt. En dat is het gevaarlijkst. Niet voor niets komt longontsteking het meest voor onder de arme bevolking. Ook in ontwikkelingslanden vormt het een groot gevaar.”
In China werd tijdens de pandemie gesprayd met desinfecterende middelen. “Ik vraag me af: wat voor stoffen waren dat? En hoe reageert het immuunsysteem van kinderen daarop?” Daarbij komt dan nog de invloed van de verplichte mondkapjes, die eveneens toxische stoffen kunnen bevatten. Volgens een review die begin december is verschenen, ontbreekt de wetenschappelijke basis voor gebruik van mondkapjes door kinderen.1 De auteurs wijzen op mogelijk negatieve effecten op taalverwerving en communicatieve vaardigheden, het psychologisch welzijn en de fysiologie van kinderen. Peeters schreef hier al over aan het begin van de pandemie, in de British Medical Journal.2 “Wanneer in China iemand in het gezin ziek was, moesten kinderen zelfs thuis mondkapjes op.3 Ook nu wordt men in China en andere landen weer aangemaand om mondkapjes te dragen. Thuisblijven als je klachten hebt, is goed. En uitzieken, dus rust nemen, is belangrijk. Mondkapjes werken averechts.”
Peeters noemt een recente studie uit Nature, die aangeeft dat je door het dragen van mondkapjes schimmel- en bacteriële infecties kunt krijgen. De Belgische studie waar zij steeds zelf naar verwees, wordt hierin ook genoemd.4 “Mensen testen eerder positief voor covid, en influenza, wanneer ze mondkapjes dragen. Chinezen gaan nu met hun kinderen naar ziekenhuizen, en moeten daar urenlang wachten tot ze geholpen worden. Die mondkapjes gaan op, en af. Daar zitten ze met hun handen aan. Als je dan de studie erbij pakt, weet je dat dit niet het allerbeste is voor iemand met een verzwakt immuunsysteem. Maar het is wel wat de WHO en de Chinese overheid adviseren. We zetten ons immuunsysteem voortdurend onder druk, op allerlei manieren. Wanneer het systeem voldoende veerkracht heeft, is dat niet erg. De pandemische maatregelen hebben velen echter in een vicieuze cirkel geduwd. Mondkapjes houden het probleem in stand. Het zou veel beter zijn, het immuunsysteem te versterken met onder andere vitamine D en vitamine C.”
Peeters is niet optimistisch over de komende maanden. “Het gaat nog kouder worden waardoor de kans verder toeneemt dat bepaalde ziekteverwekkende bacteriën de overhand krijgen. Nederlandse ouders doen er verstandig aan hun kinderen vitamine D te geven en ze warm te houden. Wanneer vitamine D tegelijk gegeven wordt met vet, zoals kokos- of olijfolie, (pinda)kaas of volle zuivel, versterkt dat de opname. Van 0 tot 4 jaar kun je dagelijks 400 Internationale Eenheden (IE) geven. Vanaf de leeftijd van 4 jaar zou je in de wintermaanden dagelijks 1000 IE ofwel 25 microgram (mcg) kunnen geven. Vanaf 18 jaar kun je die dosis verdubbelen. Voor mensen met overgewicht is anderhalf tot drie keer de dosis nodig.”
Dat is ver boven het advies van de Gezondheidsraad en het Voedingscentrum. Maar dat advies gaat over de invloed die vitamine D heeft op botten, tanden en spieren, en niet over het immuunsysteem. “Daarvoor zijn hogere doseringen nodig. Wordt je kind ziek? Geef er dan dagelijks 200 milligram (mg) vitamine C bij. Natuurlijk zijn nog aanvullende voedingsstoffen mogelijk, dat vereist individueel maatwerk. Met daarbij nog een appel per dag met schil, kom je een heel eind met het versterken van het immuunsysteem.”
Wil je meer weten?
Wil je meer weten?
Koop de nieuwste editie bij jou in de buurt, of bestel deze editie.