^DeAndereKrant

Ook de voorzitter van de Nederlandse Vakbond Pluimveehouders ­Bart-Jan Oplaat blikt vooruit op 2024. “De BBB scoorde hoog tijdens de Provinciale Statenverkiezingen, maar moet nu wel gaan leveren. Het grote probleem daarbij is het vasthouden aan oude beleidsvoornemens en rapporten door ambtenaren. Nieuwe bewindslieden moeten daar doorheen durven prikken. Er bestaat niet zoiets als een wet van Meden en Perzen. Als iets aangetoond wordt, moet je niet vasthouden aan je eigen verhaal. Helaas worden we daarin tegengewerkt vanwege bepaalde agenda’s die moeten worden doorgevoerd.” Oplaat heeft desondanks hoop voor de toekomst, met name tijdens de kabinetsformatie: “ Je merkt: er is een grote verandering gaande, niet alleen in Nederland, maar ook in heel Europa. Ik heb zeker hoop op de komende periode met de formatie: er is een beweging in gang gezet, de mensen worden wakker. Op 8 januari staat in Duitsland een grote demonstratie gepland. Er heerst daar dezelfde onvrede als die wij hier hebben. De dieselaccijns is slechts een aanleiding, maar er zit veel meer achter. Als we zien hoe hard de economie in Duitsland achteruit holt en het land te gronde wordt gericht door de Grünen, dan merk je dat mensen het inmiddels hartgrondig oneens zijn met het beleid. De algehele opinie in Duitsland schuift, net als in Nederland, de andere kant op. Dat is hoopvol.”

Veehouder Koos van der Wind uit Montfoort is aan het begin van het nieuwe jaar niet hoopvol gestemd. Ondanks de mogelijkheid van een nieuw kabinet, ziet hij ontwikkelingen die vanuit de Nederlandse overheid, de EU en diverse hoeken op de agrarische sector afkomen als “vrijwel onomkeerbaar”. Van der Wind spreekt van maatregelen die in theorie eenvoudig lijken, maar in de praktijk onhaalbaar zijn. “Dertig procent van de boeren stopt. Noodgedwongen. Omdat de nieuwe generatie het niet meer ziet zitten. De grond die vrijkomt, komt vaak niet terug bij de boeren, maar wordt gebruikt voor zonnepanelen of nieuwe natuur. De grond die overblijft is duur en wij als boeren moeten elkaar er onderling op beconcurreren. Dat klopt van geen kanten.” Hij is bezorgd over het verdwijnen van de derogatieregeling en de gevolgen voor zijn bedrijf. “De derogatieregeling zorgde ervoor dat Nederland samen met nog een paar landen meer dierlijke mest mocht verspreiden per hectare, mede omdat de grond in deze landen bij uitstek erg geschikt is voor landbouw. Nu wordt dat teruggedraaid.” Zo moet mest worden afgevoerd, om daarna dure kunstmest aan te voeren om de bodemvruchtbaarheid op peil te houden. Ook de extensivering, waar de overheid de mond van vol heeft, zorgt voor financiële zorgen. “Extensivering betekent dat het aantal grootvee-eenheden (GVE) teruggebracht moet worden naar maximaal twee per hectare. Als extensivering een plicht wordt, hoe gaan we dat doen dan, zodat we toch nog wat overhouden? Ik heb zelf 75 koeien. Dat betekent 20 koeien minder. Dat zijn net de koeien die voor de winst zorgen.”

Sieta van Keimpema, woordvoerder en bestuurslid van Farmers Defence Force (FDF): “Op 22 november 2023 heeft de bevolking duidelijk laten zien het niet eens te zijn met het zittende kabinet. Als daar niks mee wordt gedaan, vrees ik dat de gevolgen groot zullen zijn.” Ze benadrukt het belang van een representatief nieuw kabinet en waarschuwt voor mogelijke demonstraties als het komende beleid negatieve gevolgen heeft voor de landbouw. Van Keimpema geeft aan dat FDF bezig is met het vormgeven van hun landbouwvisie en ook met de PVV gaat praten. “In 2024 zijn de verkiezingen voor het Europees Parlement en daardoor ook de Europese Commissie, de beste kans voor de boeren in Nederland én de EU om het beleid bij te sturen.” Ze uit kritiek op de Green Deal, waarbij ze de noodzaak van een andere Europese commissie nog eens aanstipt: “De Green Deal heeft zo’n negatief effect dat er van verschillende kanten wordt opgeroepen tot herroeping. In aanloop naar de Europese verkiezingen zou het misschien goed zijn stennis te schoppen in Brussel, want overal wil men landbouwkrimp doorvoeren. Vlaanderen, Duitsland, Frankrijk. Dat terwijl er geen redenen zijn voor krimp, want er is veel behoefte aan voedsel uit West-Europa. Nederland en de EU zijn al tot twee keer opgeroepen door de wereldvoedselorganisatie FAO (Food and ­Agriculture Organization – red.) om de voedsel- én vleesproductie niet te verminderen. Dit zal het voedseltekort op de wereld verder versterken.”