Nieuws Mens en Macht

EU censuurwet: ‘factcheckers’ krijgen het voor het zeggen

eu censuurwet
💨

Onder EU Digital Services Act bepalen mainstream journalisten wat wel en niet mag worden gezegd op sociale media​
Onder EU Digital Services Act bepalen mainstream journalisten wat wel en niet mag worden gezegd op sociale media
Datum: 3 juni 2024
Mens en Macht

Karel Beckman

Karel Beckman

Het wordt geleidelijk aan duidelijker hoe de Europese Digital ­Services Act (DSA), die vorig jaar is ingegaan en die ‘desinformatie’ op sociale media bestrijdt, in de praktijk gaat uitwerken. In Wenen vond onlangs een bijeenkomst plaats waarop Susanne Lackner, plaatsvervangend voorzitter van KommAustria, de Oostenrijkse telecom-toezichthouder die in dat land belast is met de uitvoering van de DSA, vertelde hoe zij de wet denkt te gaan handhaven. De onafhankelijke Oostenrijkse wetenschapsjournalist Peter F. Maier schrijft erover op zijn blog tkp.at.

Lackner bezwoor om te beginnen dat “er natuurlijk geen sprake zal zijn van censuur” – “darum geht es überhaupt nicht”. Waar het wel om gaat, zei ze, is het bestrijden van “illegale content en ook is er illegale content die men als desinformatie kan kwalificeren en die verboden is”. Wat is die desinformatie die wordt verboden? Lackner: “Er bestaat desinformatie, waarbij er opzettelijk misleidende informatie wordt verspreid. Er bestaat invloeduitoefening op informatie, dan komen we natuurlijk in de buitenlandse en veiligheidspolitiek terecht, en inmengingen vanuit het buitenland.” Met die ‘inmengingen’ uit het buitenland, doelde ze uiteraard niet op ‘informatie’ uit de VS, schrijft Maier. Ze noemde als voorbeeld “het verbod op Russische media. En natuurlijk ook inmenging in het kader van heel normaal defensiebeleid, zogezegd.” Zijn we in oorlog dan, vraagt Maier zich af? Lackner zei verder dat als het gaat om inhoud met “daadwerkelijke of te verwachten nadelige gevolgen voor het maatschappelijk debat”, eveneens verboden kunnen volgen. Dat is voor haar blijkbaar geen censuur, schrift Maier.

KommAustria zal uiteindelijk om te bepalen wat nu precies wel en niet desinformatie is, gebruik gaan maken van een “netwerk van onafhankelijke coördinatoren”, zogenaamde ‘trusted flaggers’ en ‘factcheckers’, verklaarde Lackner. Dit is ook de procedure die wordt voorgeschreven in de Digital Services Act. In Nederland zal de Autoriteit Consument & Markt (ACM) die belast is met handhaving van de DSA, gebruik gaan maken van een groep factcheckers verenigd in Benedmo (Benelux Digital Media Observatory). Benedmo is een van de ‘anti-desinformatie-hubs’ in de EU die rapporteert aan de Europese Commissie. De club wordt geleid vanuit de universiteit Leiden door Jelle van Buren, en bestaat vrijwel geheel uit linkse onderzoekers en journalisten, onder meer van het KRO-NCRV programma Pointer en van de door westerse overheden gesteunde pro-Navo organisatie Bellingcat.

Ook persbureau ANP maakt deel uit van Benedmo. In Oostenrijk zal de overheid met name gebruik maken van het Oostenrijkse persagentschap Austria Presseagentur (APA) en van de fact-checkers van Correctiv, vertelde Lackner. Correctiv, dat onlangs in opspraak kwam nadat het de rechtse politieke partij AFD vals had beschuldigd van het maken van plannen voor ‘massadeportaties’ van immigranten (nepnieuws dat breed werd overgenomen in de Nederlandse media) wordt gefinancierd door de oligarchen George Soros en Pierre Omidyar (oprichter van Ebay), alsmede door de Duitse overheid.

Een vertegenwoordiger van Correctiv, Sophie Timmermann, die op de bijeenkomst in Wenen aanwezig was, vertelde dat deze organisatie 12 journalisten in vaste dienste heeft die zich bezighouden met “thema’s als migratie, klimaat, crises, conflicten, zoals in Oekraïne en Gaza” en natuurlijk met “Covid en gezondheid in het algemeen”. Deze 12 journalisten gaan nu bepalen wat wel en niet wetenschappelijke waarheid is, merkt Maier cynisch op, en wat we online nog mogen zeggen straks. Lackner stelde dat de online platforms die worden gemonitord, zoals Facebook, Google, X, Instagram en dergelijke, “natuurlijk ook zelf kunnen zorgen voor demonetisering, downranking, en het aanpassen van hun logaritmes.”

Karl Heinz Grundböck, hoofd mediavoorlichting van het Oostenrijkse parlement, die ook aanwezig was op de bijeenkomst in Wenen, waarschuwde dat de democratie in gevaar komt als niet “onweerlegbare feiten” de basis vormen van “de politieke meningsvorming”.


 
Wil je meer weten?
Koop de nieuwste editie bij jou in de buurt, of bestel deze editie.
Wil je meer weten?
Koop de nieuwste editie bij jou in de buurt, of bestel deze editie.




©2024 De Andere Krant.
Alle rechten voorbehouden.