Niet-westerse landen zinnen op invoering eigen betaalsysteem
Beeld: Dall-E ai
đš
VS betaalsystemen worden minder belangrijk
VS betaalsystemen worden minder belangrijk
Datum: 5 januari 2023
Economie
Van onze redacteur
Een grote coalitie van niet-westerse landen bereidt de invoering voor van een nieuw internationaal betalingssysteem, met onder meer een nieuwe creditcard die de concurrentie aan zal gaan met Amerikaanse partijen als Visa en Mastercard. Tegelijkertijd lijken landen in het Midden-Oosten op het punt te staan olie en gas te gaan verkopen in yuan op de grondstoffenbeurs in Shanghai. Deze twee ontwikkelingen vormen een ernstige bedreiging voor het naoorlogse financiële stelsel, dat is gebaseerd op de dollar en wordt gedomineerd door de Verenigde Staten.
De Euraziatische Economische Unie (EAEU) â een douane-unie van Rusland, Kazachstan, Wit-Rusland, ArmeniĂ«, KirgiziĂ«, waarbij ook Vietnam en binnenkort Iran zijn aangesloten als handelspartners â werkt al enige tijd aan de invoering van een gezamenlijk betalingssysteem. Dit gebeurt onder leiding van Sergei Glazyev, binnen de EAEU als minister verantwoordelijk voor âintegratie en de macro-economieâ. Onlangs deed de Euraziatische Economische Commissie (EEC), een onderdeel van de EAEU, een âzeer serieus voorstelâ aan de BRICS-landen (BraziliĂ«, Rusland, India, China en Zuid-Afrika) om een gezamenlijk betalingssysteem op te zetten, schrijft buitenlandcommentator Pepe Escobar op de website van The Cradle. Het idee hierachter is de bestaande nationale betaalkaarten, zoals de MIR in Rusland, UnionPay in China, Elo in BraziliĂ« en RuPay in India, samen te voegen.
Volgens Vladimir Kovalyov, topadviseur van de EEC, is de topprioriteit âeen gezamenlijke financiĂ«le markt op te zetten. We hebben veel vooruitgang geboekt en richten ons nu op sectoren als het bankwezen, verzekeringen en de aandelenmarkt.â Er zou op korte termijn een toezichthouder worden opgezet. De Russische president Poetin heeft aangegeven dat hij ook een gezamenlijke digitale munt wil opzetten met de EAEU en BRICS.
Als dit plan slaagt, betekent het niet alleen dat Amerikaanse betaalsystemen als Visa en Mastercard minder belangrijk zullen worden, het zou ook een belangrijke stap zijn naar een integratie van de EAEU en de BRICS-groep, stelt Escobar. De handel tussen EAEU en BRICS is in de eerste helft van 2022 al 1,5 keer zo hoog als een jaar daarvoor.
Daar komt bij dat de BRICS op het punt staan om drastisch uit te breiden. Iran, Argentinië, Indonesië en Algerije hebben al formeel lidmaatschap aangevraagd. Turkije, Egypte en Afghanistan hebben laten weten serieuze interesse te hebben om deel te nemen. Andere mogelijke kandidaten zijn Nigeria, Senegal, Nicaragua, Thailand, Kazachstan en de Verenigde Arabische Emiraten (Dubai en Abu Dhabi).
De BRICS hebben al een eigen versie van de Wereldbank, de New Development Bank, en worden daarnaast ondersteund door de Asia Infrastructure Investment Bank (AIIB), die wordt geleid door China. Hieruit worden onder andere projecten gefinancierd in het kader van Chinaâs Belt and Road Initiative (BRI), een moderne versie van de aloude âzijderouteâ. China wil met investeringen in grote infrastructuurprojecten andere landen economisch aan zich binden.
Een aantal landen (China, India, Rusland, Kazachstan, KirgiziĂ«, Pakistan, Tadzjikistan en Oezbekistan) werkt daarnaast samen in de Shanghai Cooperation Organization (SCO), waarin de nadruk ligt op âveiligheidâ. Onder de vlag van SCO komen naast de regeringsleiders ook de ministers van buitenlandse zaken regelmatig bij elkaar. Landen als Qatar, Saoedi-ArabiĂ« en Turkije zijn âdialoog-partnersâ van de SCO.
Escobar merkt op dat de niet-westerse landen beschikken over het merendeel van de belangrijkste grondstoffen op aarde: olie en gas, edelmetalen, zeldzame mineralen, steenkool, hout, landbouwgrond, visgronden. Dat biedt de mogelijkheid tot het creëren van een nieuwe munt, gebaseerd op grondstoffen als goud en zilver.
De heerschappij van the almighty dollar ligt om nog een andere reden onder vuur. De Chinese president Xi Jinping pleitte onlangs op een topconferentie van de Gulf Cooperation Council, een samenwerkingsverband van de Arabische Golfstaten, voor betaling van olie in yuan. âChina zal grote hoeveelheden ruwe olie blijven importeren vanuit de Golfregio, de import van vloeibaar aardgas (LNG) opvoeren, en de samenwerking in olieproductie, transport en raffinage uitbreidenâ, zei Xi. De Chinese president riep de oliestaten in de Golf op âvolledig gebruik te maken van de Shanghai Petroleum and National Gas Exchange als handelsplatformâ en daarbij âolie en gas af te rekenen in yuanâ. Hiermee daagt Xi de VS rechtstreeks uit. De dominantie van de dollar is van oudsher gebaseerd op het feit dat olie wereldwijd wordt verhandeld in dollars. De oliemarkt is een cruciale pijler onder de wereldeconomie.
Wil je meer weten?
Wil je meer weten?