^DeAndereKrant

We herinneren ons allemaal de crash van 2008, toen het financiële stelsel met donderend lawaai in elkaar stortte. De megamarkt voor financiële derivaten van destijds is qua omvang echter een schijntje vergeleken bij de nieuwe markt in ‘natuurwaarden’ die nu in de steigers staat. Deze wordt geschat op $ 4.000 biljoen (een 4 met 15 nullen).

De basis van dit nieuwe financiële avontuur heet: de Natural Asset Company (NAC). Het idee achter dit product, dat in september op de beurs van New York is gelanceerd, is dat landeigenaren het eigendom van hun land kunnen scheiden van de ‘ecosysteemdiensten’ die dat land levert. Bij ecosysteemdiensten of ‘natuurwaarden’ (‘natural assets’) moet je denken aan de opslag van CO2, de bescherming van biodiversiteit, de productie van water en dergelijke. Die diensten kunnen zij onderbrengen in een NAC, die vervolgens op de beurs kan worden verhandeld.

De bedenkers van de NAC hebben grote ambities. Zij suggereren dat de aarde kan worden gered met dit nieuwe financiële product. De opbrengsten van de NACs zullen het mogelijk maken voor landeigenaren, waaronder staten, om het land in natuurlijke staat om te zetten of te behouden. Met het geld zou grootschalige landbouw kunnen worden omgezet in natuurgebied of kleinschalige activiteiten.

Maar de NACs hebben een keerzijde. De Amerikaanse onderzoeksjournaliste Whitney Webb merkt op dat ze ervoor zullen zorgen dat het grootkapitaal beslag zal kunnen leggen op een groot deel van de aarde. Banken, investeringsmaatschappijen en multinationals zullen de controle krijgen over enorme stukken land.

Als overheden of andere landeigenaren het land rechtstreeks zouden verkopen aan deze partijen, stelt Webb, dan zou dat enorme protesten leiden. Maar als ze het op deze indirecte manier doen, hebben burgers het niet in de gaten.

Survival International, een NGO die zich inzet voor de landrechten voor inheemse stammen, waarschuwt dat de NACs ertoe kunnen leiden dat de lokale bevolking in veel landen van hun land zal worden verjaagd.

De partijen die achter de NAC zitten zouden op zijn minst tot enige achterdocht moeten leiden. Het nieuwe product is bedacht door de Intrinsic Exchange Group (IEG). Deze heeft de boekhoudmethode ontwikkeld die de basis gaat vormen voor het waarderen van de ‘natuurwaarden’.

De partijen achter de IEG, onthult Webb, zijn de Inter-American Development Bank (IADB), die in handen is van 48 staten en “neoliberaal beleid uitvoert in ontwikkelingslanden”, private investeerder Aberdare Ventures, en de Rockefeller Foundation, een van de grootste filantropische instellingen ter wereld.