“Coronapas is voorbereiding op een digitale ID”
💨
Datum: 16 januari 2022
Mens en Macht
Fiona Zwart
Raisa Blommestijn (1994) studeerde Rechtsgeleerdheid en Filosofie (beide cum laude) aan de Universiteit Leiden. Hierna werkte ze vier jaar als docent en onderzoeker aan dezelfde universiteit, waarvoor zij een proefschrift schreef met de titel ‘Het spook van Weimar. Het verhaal van een democratie in crisis’. Sinds januari 2022 is zij werkzaam bij advocatenkantoor Maes Law, dat zich juridisch verweert tegen staatsmaatregelen zoals de lockdown(s) en de QR-code.
Raisa werd de afgelopen maanden één van de kritische gezichten van het coronabeleid in Nederland. Op Twitter opinieert ze fanatiek tegen dit beleid. Ze wordt gevraagd in verschillende mediakanalen en bij talkshows zoals het tv-programma Jinek. Op de dag dat bekend is geworden dat Maes Law de rechtszaak tegen de staat inzake de lockdown heeft verloren, ontmoeten wij elkaar in haar appartement.
Hoe gaat het met je?
Het gaat goed, al is het de afgelopen tijd erg druk. Ik ben eigenlijk amper thuis geweest. De voorbereiding van de rechtszaak tegen de lockdown heeft veel tijd gekost. En ondanks het feit dat we natuurlijk niet naïef zijn, was het toch een domper dat we verloren.
Kun je dat toelichten?
De staat heeft amper verweer gevoerd. Op mijn vraag in te gaan op de nevenschade van de lockdown, is simpelweg niet ingegaan. Inhoudelijk gezien hadden we nooit kunnen verliezen. Maar ik besef goed dat onze rechtspraak onder grote druk staat. Toch geloof ik erin dat we aan alle kanten druk moeten blijven zetten. Ik denk dat een rechter met moed een groot verschil kan maken voor ons land. Het is jammer dat deze rechter deze moed niet had.
Je speelt nu een rol in het publieke debat inzake de coronamaatregelen. Maar als ik me niet vergis, is die rol al eerder ontstaan. Hoe is dat gegaan?
Dat klopt, ik heb me een tijd geleden uitgesproken tegen de cancel culture die ik zag op de universiteit. Zo is het balletje gaan rollen, ook qua media-zichtbaarheid. Er ontstonden toen discussies over Black Lives Matter. Er werd heel erg de nadruk gelegd op het creëren van twee groepen. De witte mensen werden weggezet als racisten en de donkere mensen als slachtoffer. Daar ben ik het niet mee eens. Ik vind het belangrijk dat we elkaar als mens blijven zien in plaats van als iemand van een bepaalde groep. Ook merkte ik dat het curriculum op de universiteit steeds meer veranderde onder de invloed van de ‘woke’ ideologie. Ik zag dat onze vrijheid tot denken werd beknot door een evolutie van extreem moraliserend denken, die leidt tot polarisatie. Ik besef nu dat wat ik toen aankaartte, nog lang niet zo erg was als wat we nu meemaken.
Wat zie je nu gebeuren in onze maatschappij?
We zien dat alleen een bepaalde groep experts het nog voor het zeggen heeft. Het idee dat vrijheid van meningsuiting de basis is van wetenschappelijke discussies, is er nu al helemaal niet meer. En dat is zorgelijk. Er is een monocultuur ontstaan in de wetenschappelijke wereld en in de media.
Hoe verklaar je dat andere wetenschappers dit niet zo ervaren?
Ik denk dat als je onderdeel bent van dit systeem, je het eigen systeem niet gaat bekritiseren. Ik had collega’s op de universiteit die echt denken dat corona heel erg gevaarlijk is en dat de maatregelen heel erg helpen. Zij staan pal voor het systeem dat ik bekritiseer. Mensen kiezen ook voor de gemakkelijke weg. Meedoen is makkelijker.
Dat ‘extreem moralistische’ dat je benoemde, zie ik soms ook bij vrouwen die zich ‘feminist’ noemen. Alsof mannen en vrouwen gelijk zijn, terwijl ik zeg: nee, mannen en vrouwen zijn gelijkwaardig, maar niet gelijk. Hoe heb je dit ervaren in de wetenschappelijke wereld?
Ik nam een geperverteerde vorm van feminisme waar. De eerste golven van feminisme waren goed, het heeft ons vrouwen gelijkwaardigheid opgeleverd en ook een bepaalde seksuele revolutie. Maar wat we nu zien, is het ‘woke-feminisme’. Mensen kijken niet meer naar de persoon, maar naar het geslacht of de huidskleur. Je wilt op de positie komen omdat jij de juiste persoon bent voor die positie. Niet omdat je een vrouw bent.
Waar ik me ook over verbaas, is het hoge aantal burn-outs in onze maatschappij en ook zeker in de wetenschappelijke wereld. Heb jij daar een verklaring voor?
Je ziet in de wetenschappelijke wereld inderdaad veel burn-outs. Er is onderling veel vijandigheid. Mensen willen hun stukken gepubliceerd krijgen en daardoor gaan ze ook mee in het systeem. Er is een grote publicatiedruk en de werkdagen zijn veelal lang. Veel mensen lopen daarop vast. De universiteit is geworden tot een administratief instituut. Het zou juist een creatief instituut moeten zijn. Een plek die bruist en waar allerlei discussies plaatsvinden.
Had je het idee dat je alles publiekelijk kon zeggen toen je nog voor de universiteit werkte?
Ik ben niet iemand die zichzelf heel erg ongenuanceerd uit. Maar toch, ik heb altijd druk gevoeld vanuit het instituut. Ik voelde me daar niet helemaal vrij. Ik voel me nu veel vrijer om mijn mening te uiten. Mijn huidige werkgever geeft me hiervoor ook alle ruimte.
Waar is jouw grootste zorg inzake het coronabeleid?
De coronapas. We weten waar het naartoe gaat. Dit is geen complottheorie meer, alle plannen zijn inzichtelijk en vindbaar. De coronapas is de voorbereiding op een digitale ID. Dit heeft zo’n enorme impact op ons leven. De overheid maakt onze vrijheid afhankelijk van variabelen die steeds kunnen veranderen. Ik vind echt dat we dit moeten stoppen omdat dit onze vrijheid enorm bedreigt.
Kun je een voorbeeld noemen van iets wat jou heel erg heeft geraakt de afgelopen tijd?
De uitsluiting van de ouders bij zwembaden. Ik begrijp niet dat mensen dit elkaar aandoen. Ik heb daar geen woorden voor. En dan heb ik zelf nog niet eens kinderen. Ik vind het ongelooflijk.
Er zijn ook mensen die zeggen ‘we wonen niet in China’. We wonen in het vrije Westen. Wat zeg je tegen die mensen?
Nou, het gebeurt toch? We zijn nog geen China inderdaad. Maar we moeten ons ervan bewust zijn dat we met elke stap die er wordt genomen, steeds dichter bij China komen. Ik wil mensen echt uitdagen om een stuk kritischer te worden.
Hoe verklaar je dat mensen gewoon meedoen aan de QR-code?
Er zijn genoeg mensen die het systeem niet bevragen. Ze zien daardoor het probleem van de QR-code niet. Als je heel erg in het systeem zit, is het lastig om dat te bevragen. Maar we moeten dat wel doen. Er is nog veel winst te behalen door mensen voor te blijven lichten over wat er werkelijk aan de hand is. Dat het niet stopt met de QR-code of met 1 of 2 injecties. Dat het pas een begin is.
Er zijn ook mensen die zeggen ‘dit beleid is democratisch gekozen’ met een Tweede Kamer die de regering controleert. Wat zeg jij als reactie hierop?
Er is veel soevereiniteit weggegeven aan de Europese Unie. Dat is een gevolg van globalisering die we al veel langer zien. Aan de andere kant: door de invoering van de ‘tijdelijke wet Covid-19’, ook wel bekend als ‘de spoedwet’ die steeds wordt verlengd, is er een permanente noodtoestand gecreëerd. En met die wet, kan de regering continu maatregelen blijven doorvoeren. De Tweede Kamer kan er dan alleen nog achteraf commentaar op geven. De controlefunctie van de Tweede Kamer staat sowieso al veel langer onder druk. De regering heeft een meerderheid in de Tweede Kamer en de fractieleden worden geacht mee te doen met de regering. Er is dus sowieso heel erg weinig controle.
Ja, en de rechters lijken ook massaal aan de kant van de regering te staan…
Ja, dat is zorgelijk, want zo kunnen we als burgers steeds minder. Onze democratische rechtsstaat staat momenteel onder zware druk.
Geloof je in burgerlijke ongehoorzaamheid?
Zeker weten. Maar we hebben wel meer massa nodig. Niet meewerken is het beste verzet. We zullen de druk moeten blijven opvoeren. Daarom wil ik heel erg de nadruk leggen op ‘hou je rug recht’. We zijn met zoveel mensen die het anders willen. En hoe groter de druk wordt; hoe meer we elkaar gaan helpen. Ze zijn bang voor grote aantallen. Dat is ook waarom de manifestaties soms met geweld worden bestreden. Maar hou vertrouwen en moed. We zijn met zóveel.
Heb je veel vrienden verloren door jouw publieke rol?
Contacten veranderen, dat is gewoon zo. Maar je ontmoet ook weer heel veel nieuwe leuke mensen. Ik wil in mijn privéleven ook geen strijd hoeven voeren. Dus dat doe ik dan ook niet. Ik sta waar ik voor sta.
Denk je dat de polarisatie nog te keren is?
De ‘tegenstander’ zet duidelijk de stigmatisering in op mensen zoals jij en ik: mensen die niet meedoen aan de maatregelen. Zolang dit beleid voortduurt, zal de polarisatie helaas ook voortduren. Ik hoor dat mensen bij hun eigen familie niet meer welkom waren bij het Kerstdiner. Dat heeft littekens veroorzaakt. Dat zit heel diep bij mensen.
Is het voor jou nog een optie om wel een injectie te nemen tegen corona?
Nee, absoluut niet. Corona is voor mij niet gevaarlijk. Ter vergelijking; de kans is groter dat ik word aangereden door een bus. Maar ik ga ook nog steeds naar buiten. Daarnaast wil ik niet meedoen aan een grootschalig medisch experiment. En ik wil niet vallen voor de emotionele chantage. Mijn grondrechten zijn niet onderhandelbaar.
Zou je weer gaan als je wordt gevraagd door Jinek?
Ja zeker, ik hoop dat ze me weer vragen.
Dat vind ik best knap, want het is zo’n wespennest...
Ja, ik snap wat je zegt, maar het heeft mij ook veel inzicht gegeven in mensen die anders denken. En het houdt me scherp. Je moet er niet zitten om een ander te willen overtuigen. Je moet er zitten om je eigen verhaal te doen. En het daar dan bij laten.
Je hebt ook een tijdje in Zweden gewoond. Wanneer was dat en hoe heb je dat ervaren?
Dat was tijdens de eerste lockdown. In die periode werkte ik veel thuis en voelde ik me wel erg geïsoleerd. Mijn vriendin Eva Vlaardingerbroek ging naar Zweden, ze had daar een groot appartement en toen vroeg ze me mee. Daar heb ik niet over getwijfeld. We hebben daar een heel normaal leven gehad. Dat was zo ontzettend fijn. Ik denk dat we allemaal onderschatten wat deze maatregelen met je doen. Toen ik in Zweden (en ook pas in Polen) was, waar amper maatregelen zijn, merkte ik dat er weer meer mentale ruimte kwam. Het gaf letterlijk lucht.
Wat was de reden om wel terug te gaan naar Nederland?
Eigenlijk zou ik weer fysieke colleges geven in Nederland, maar dat is er nooit van gekomen. Ook merkte ik dat het hier heel erg op scherp stond. Nederland is mijn land en ik wilde daar wel iets tegen doen. Het was voor mij heel belangrijk om terug te gaan.
Als ik het goed heb begrepen, gaat Zweden nu ook met een QR-code werken, klopt dat?
Ja, dat doen ze inderdaad. Ook al hadden ze daar weinig maatregelen en veel vrijheid, de mondiale agenda wordt ook daar nu doorgevoerd. En daar is het sowieso direct een vaccinatieplicht. Testen (waar ik ook op tegen ben) kan daar helemaal niet meer. Ik heb nog wel eens gedacht dat Zweden een uitwijkmogelijkheid zou kunnen zijn voor mij, maar ik zie nu in dat dit niet het geval is.
Wanneer heb je het gevoel dat jouw missie is geslaagd?
Als het volledige coronabeleid is gestopt. Als eerste moet de QR-code van tafel. Dat is stap 1, daarmee voorkomen we invoering van een digitale ID. Van daaruit moet de rest stoppen. Ik besef dat dit een lange weg is.
Dit hebben we gemeen met de mensen die nog wel het beleid steunen. Ook zij willen terug naar ‘normaal’. Veel mensen denken ‘ik haal die prik’ en dan houdt het op.
Klopt. Dat is wat mensen moeten inzien. Dat ze op een trein springen die de hele maatschappij verandert. Dat jij die trein kunt stoppen, door eraf te springen. Wij bepalen met elkaar hoe ver dit gaat. Alleen dan gaan we terug naar normaal
Wil je meer weten?
Wil je meer weten?
Koop de nieuwste editie bij jou in de buurt, of bestel deze editie.