^DeAndereKrant

Vergeet ‘corona’. Klimaat is het thema in internationaal diplomatenland waarmee de grootste geldbedragen zijn gemoeid. Hoewel de meeste Nederlanders nooit van het bestaan van een ‘klimaatgezant’ hebben gehoord, is dat een topfunctie, afgemeten in geldelijk belang. De ­roeping van Bourbon de Parme, een zoon van prinses Irene, ligt naar eigen zeggen bij het omhoog schroeven van ‘de ambities’ bij mondiale CO2-politiek.

Bourbon de Parme was eerder ambassadeur voor Nederland bij de Paus in Rome. Vervolgens doorliep hij het Young Global Leader Programma van het World Economic Forum. Nu is hij het gezicht van de regering bij de jaarlijkse Conference of Parties (COP), de klimaatconferenties van de Verenigde Naties. Komend najaar vindt de 27ste editie plaats van die internationale VN-klimaatbanketten.

Het werk van Bourbon de Parme wordt resource mobilisation genoemd. Dat ­betekent: geld voor ontwikkelingshulp lospeuteren bij regeringen met beroep op de door de VN in 2020 uitgeroepen ‘­klimaatnoodtoestand’. De Wereldbank stelt in haar pamflet uit 2016, From Billions to Trillions, met de gelijknamige website, dat tot 2030 liefst 50 biljoen dollar nodig is voor ‘duurzame ontwikkeling’, wat in dit geval gelijk staat aan CO2-politiek. Nederlandse klimaatdiplomaten van Buitenlandse Zaken bepleitten die ordegrootte (‘how to generate the trillions for sustainable development’) voor het eerst op een conferentie in Addis Abbeba in juni 2015. Die ontmoeting vond plaats met de Zweedse regering, de OESO en het World Economic Forum. Die belastinggelden zouden aangevuld met geld van private investeerders terecht moeten komen in het in 2010 opgerichte Green Climate Fund. Daarvan is Bourbon de Parme nu bestuurder. Alle klimaatbestedingen van regeringen in ontwikkelingslanden zouden via deze klimaatgeldsluis verzameld en besteed moeten worden. De Wereldbank werd in 2010 bankier ­gemaakt van dit door klimaatgezanten van regeringen ingestelde fonds.

Greenpeace – leverancier van de Duitse klimaatgezant – herinnert Mark Rutte in campagnes nu aan zijn ‘klimaatbelofte’: Hij zou ‘wereldkampioen’ CO2-politiek worden, zo beloofde hij in Glasgow op het 26ste VN-klimaatbanket. De beloften van regeringen, big spender te zijn op het klimaattoneel, blijken vooralsnog uit de pas te lopen met donaties in de praktijk. Dat blijkt uit het financieel jaarverslag dat de Wereldbank in december 2021 ­opmaakte, als beheerder van het Green Climate Fund. In 2010 deden Westerse regeringen al een ‘klimaatbelofte’ voor 2020 per jaar 100 miljard dollar te storten in die pas opgerichte klimaatgeldsluis. Tot december 2021 hadden regeringen 11,6 miljard dollar overgemaakt aan De Bourbon de Parme en zijn ­medebestuurders. Duitsland en De Verenigde Staten (met John Kerry, voormalig minister van Buitenlandse Zaken en telg uit het ­prominente Forbes-geslacht, als klimaatgezant) zijn de grootste donoren, goed voor ruim 4 miljard euro. Nederland beloofde 120 miljoen dollar, maar maakte tot nu toe 77 miljoen over. Zweden beloofde 8 miljard dollar, maar stortte vooralsnog daarvan een tiende. Japan deed een klimaatbelofte van 154 miljard dollar, maar stortte vooralsnog 1,4 miljard dollar.

De Bourbon de Parmes Green Climate Fund sluist die gelden vervolgens door naar CO2-projecten in met name Afrika en Azië. Dat geld komt vooral terecht bij ontwikkelingsbanken van landen, zoals Rwanda. Het fonds van onze klimaatgezant werkt ook als grote donor naar private milieuclubs als Wereldnatuurfonds, Conservation International en IUCN (Unie voor de bescherming van natuur). Het IUCN ontving sinds 2010 ongeveer 140 miljoen dollar klimaatbelofte-geld, dat regeringen bij de Bourbon de Parme in kas stortten.

Geheel belangeloos hoeven klimaatdiplomaten dus niet te handelen. Het Green Climate Fund is de diplomatieke erfenis van Maas Goote, die van 2006 tot 2013 klimaatgezant was voor de Nederlandse regering en de Europese Unie. Na zijn werk als klimaatgezant werd Goote directeur gemaakt van een grote netto ontvanger uit dat fonds: IUCN Nederland. Dat krijgt nu 19 miljoen euro subsidie per jaar van het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Vervolgens begon Goote een ‘groen’ adviesbedrijf Dob Ecology dat geld verdient aan publiek gefinancierde klimaatprojecten.

Yvo de Boer was Nederlands eerste klimaatgezant van 2000 tot 2006, toen nog ‘hoofd van het klimaatdepartement’ geheten en gehuisvest bij het ministerie van VROM. Hij promoveerde tot VN-hoofdonderhandelaar. Toen de onderhandelingen tussen regeringen bij de klimaatconferentie in Bali (2007) vastliepen, maakte de bij de Sociale Academie opgeleide De Boer faam door in tranen uit te barsten. De Boers vlucht naar moral higher ground bezorgde hem een staande ovatie van aanwezige regeringsleiders en diplomaten De Boer werd vervolgens directeur duurzaamheid bij accountant-multinational KPMG. Sinds 2018 is De Boer CEO van CO2-certificeringsbedrijf Gold Standard in Zwitserland.

Hugo von Meijenfeldt werd na zijn ‘klimaatgezant’-carrière (2013-2016) voor het Ministerie van Buitenlandse Zaken de landelijke coördinator van de duurzame ontwikkelingsdoelen van de VN in Nederland, de zogeheten SDG’s (sustainable development goals). Dat zijn de zeventien doelen, waaronder doel dertien ‘klimaatacties’, die de regering voor 2030 gehaald wil hebben. Met de publiek-private stichting SDG Nederland hielp Von Meijenfeldt deze agenda verkopen voor publieke bestuurders en bedrijfsleven.”

Marcel Beukeboom, De Parme de Bourbons voorganger ambieert een carrière als ‘groene’ D66-politicus. Hij is op dit moment permanent vertegenwoordiger van het Koninkrijk der Nederlanden bij de VN-Landbouworganisatie FAO in Rome. Vooralsnog is er één ‘klimaatgezant’, die de internationale klimaat-jetset verliet. Meijenfeldts opvolger klimaatgezant Marcel Rentenaar werd ambassadeur voor Nederland in Irak. Hij verruilde de strijd tegen klimaatverandering voor de strijd tegen het internationaal terrorisme.