^DeAndereKrant

Het gaat vooralsnog om een project dat we stap voor stap uitrollen, omdat we zeker willen zijn van een groot draagvlak. We hopen dat de actie ook buiten onze ‘eigen’ achterban weerklank zal vinden. Het idee is om eerst samen met onze lezers tot een tekst te komen die officieel wordt aangenomen op een conventie die we gaan organiseren. Vervolgens gaan we kijken hoe we hier steun voor kunnen verwerven onder een groter publiek, zodat de rechten ook daadwerkelijk kunnen worden afgedwongen.

We wisten natuurlijk niet zeker of lezers hierop zaten te wachten, maar de eerste reacties zijn positief. We hebben veel respons gekregen op ons verzoek om commentaar te leveren op de eerste versie van de Verklaring. De reacties waren bovendien erg nuttig en leerzaam!

De meeste kritiek die we kregen had te maken met de manier waarop we het eigendomsrecht hadden beschreven. Een van de grondrechten die we voorstelden was “het recht op particulier eigendom, dat wil zeggen, het recht om eigendom te verwerven en hierover te beschikken, met inbegrip van land, gebouwen en onroerend goed”. Het idee hierbij was dat zonder eigendomsrecht mensen niet in staat zijn om zelf te bepalen hoe ze leven. (You will own nothing…!)

Lezers wezen er echter op dat er ook een keerzijde zit aan eigendomsrecht. Dit is het geval als een klein groepje mensen beschikt over “ongebreidelde rijkdom”, waarmee ze het leven van de rest van ons kunnen beheersen. Je hoeft geen communist te zijn om in te zien dat hier waarheid in zit.

Dat geldt zeker voor het eigendom van land. Dat raakt immers aan de mogelijkheid voor mensen om in hun eigen levensonderhoud te voorzien, en aan de bewegingsvrijheid die ook behoort tot onze grondrechten. Uiteindelijk kom je op vragen als: van wie is de aarde? Van wie is het land? Kan land iemands eigendom zijn?

Dit zijn ingewikkelde vraagstukken. Aan de ene kant moeten mensen (en gemeenschappen) over ‘een eigen plek’ kunnen beschikken, en dus anderen buiten kunnen houden, anders kunnen ze op ieder moment worden verjaagd. Aan de andere kant moet ieder mens (iedere gemeenschap) een plek hebben – toegang tot land en natuurlijke hulpbronnen – om te kunnen leven. Hoe dit te verwoorden in een Bill of Rights is niet zo simpel. (Een lezer suggereerde als grondrecht: ‘het recht om voedsel, drinkwater en energie voor eigen gebruik te produceren’.)

Sommige lezers merkten terecht op dat ‘het recht op leven’ – het allereerste grondrecht – een vertaling nodig heeft in moderne termen. Het zijn immers juist de huidige technologische en wetenschappelijke ontwikkelingen die leiden tot nieuwe bedreigingen van dit recht. Een nieuwe Verklaring van grondrechten moet dit benoemen. Naast ‘lichamelijke integriteit’ (het recht om vaccinaties en andere medische interventies te weigeren) werden suggesties gedaan als ‘genetische integriteit’ (het recht om gevrijwaard te blijven van gentherapie, genetisch gewijzigd voedsel of andere genetisch gebaseerde interventies), ‘elektromagnetische integriteit’ (het recht om gevrijwaard te blijven van schadelijke straling of andere technologieën), ‘recht op onbelemmerde ademruimte’ (om gevrijwaard te blijven van interventies als een mondkapplicht) en het recht op ‘neuro-privacy’ (ter bescherming tegen technologieën die het mogelijk maken om gedachten te lezen).

Dit zijn slechts enkele van de vele reacties die we hebben gekregen. We werken nu aan een nieuwe versie die we binnenkort op de website zullen publiceren en in de krant zullen aankondigen. We hopen dan weer op massale reacties. Daarna, als er genoeg enthousiasme is, gaan we kijken naar de mogelijkheid van een conventie die moet leiden tot een nieuw, misschien wel historisch document.