^DeAndereKrant

Dit blijkt uit lezing van overheidsdocumenten vrijgegeven onder de Wet Openbaarheid Bestuur (Wob), die door enkele onderzoekers worden doorgespit. De onderzoekers, die hun bevindingen delen op Twitter (@Vegtdoor, @Waukema) en in het blog van Daniël van der Tuin, hebben de afgelopen weken al een reeks aan schokkende onthullingen gepubliceerd, die in de media vrijwel geen aandacht hebben gekregen. Zo lieten ze zien dat het kabinet de bevolking bewust angst aanjaagde, cijfers in het coronadashboard manipuleerde, critici volgde en intimideerde en communicatie ‘framede’ om het coronabeleid erdoor te drukken.

De nieuwste onthullingen hebben betrekking op het coronapaspoort dat door het kabinet in september 2021 werd geïntroduceerd. Uit de Wob-documenten blijkt dat het ministerie van VWS al in april 2020 de mogelijkheden voor een coronapas onderzocht. Het was met name minister De Jonge die hier “naar op zoek was”, schrijven ambtenaren betrokken bij het proces. Daarbij was ook druk vanuit de EU. Tegenover de buitenwereld ontkende het ministerie echter ronduit dat een coronapas in de maak was. Onder meer NU.nl (NuCheckt) en het Duitse persbureau DPA publiceerden op grond hiervan ‘factchecks’ die het idee van een coronapas als complottheorie afdeden.

Uit de Wob-documenten komt naar voren dat de medische en juridische adviseurs van het kabinet faliekant tegen een coronapaspoort waren. Het RIVM meldde dat er geen wetenschappelijke onderbouwing voor was, “omdat een positief effect niet kan worden aangetoond”. Ook het Covid-19 Response Team van Imperial College London, een internationaal zeer invloedrijke onderzoeksgroep die sterk voorstander was van het lockdownbeleid, schreef op 23 april 2020 aan de Nederlandse overheid dat een coronapaspoort schijnveiligheid biedt en zorgt voor polarisatie en uitsluiting. De Commissie voor de Rechtspositie stelt op 14 mei 2020 eveneens dat een coronapaspoort geen medische waarde heeft en bovendien het vrije verkeer belemmert. In Brussel denken ze daar anders over: bij de Europese Commissie wordt al in mei 2020 gesleuteld aan een EU-coronapaspoort, naar eigen zeggen juist om het vrije verkeer te bevorderen.

Veel enthousiasme is er ook vanuit het bedrijfsleven. 660 tech-bedrijven melden zich aan om voor de overheid de ‘corona-app’ te ontwikkelen, maar dat mislukt aanvankelijk. Op 30 april 2020 biedt het bedrijf Covipass echter een biometrisch paspoort aan, waar ambtenaren wel oren naar hebben. “Wellicht is dit DE app waar de minister nu naar op zoek is… Het komt goed!” schrijft een functionaris van VWS.

Het kabinet voorziet dat er vanuit de maatschappij weerstand zou kunnen komen tegen een coronapas, dus wordt er bewust een campagne opgezet om het paspoort zo gunstig mogelijk neer te zetten. VWS schrijft: “In communicatie zou een framing vergelijkbaar met ‘help mee om te zorgen dat de ic’s niet overbelast raken’, kunnen helpen om adoptie/bereidheid tot gebruik van de app te vergroten. Zeker nu met versoepeling maatregelenpakket de motivatie ‘de app gaat ons helpen sneller uit de lockdown te komen’ minder sterk wordt”.

De onderzoekers concluderen dat het kabinet kort na het uitroepen van de pandemie al intensief bezig was met het onderzoeken van een Covid- of immuniteitspaspoort. Het was eind april al dé oplossing voor De Jonge, hoewel VWS dit naar buiten toe ontkende. Het RIVM adviseerde negatief, maar daarover kwam niets naar buiten. Nog steeds niet. De reguliere media houden zich bezig met de mondkapjes-affaire van minister De Jonge, maar zwijgen de reeks onweerlegbare onthullingen uit de Wob-documenten dood.