^DeAndereKrant

“Ik hoor mensen zeggen: ik weet niet precies wat erin zit. Dan denk ik, joh je hebt je hele leven frikandellen gegeten en je weet ook niet precies wat daar in zit. Hier is uit-en-te-na getoetst of het deugt. Bijwerkingen zijn in beeld gebracht. Dit is het allerbeste wat ons is overkomen in deze crisis. We moeten onze lieve heer op onze blote knieën danken dat het vaccin bestaat en het gewoon gaan gebruiken.”Aldus oud-minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) Hugo de Jonge in een interview eind december 2020 met acteur en Youtuber Robbert Rodenburg.

Erik van der Horst, ondernemer en oprichter van de Keuringsdienst van Waarheid, publiceert daarop een kritisch filmpje op Youtube met de titel Zijn wij proefkonijnen? Hij citeert De Jonge en laat aan de hand van Clinicaltrials.gov – het Amerikaanse register dat de status van de meest relevante klinische studies bijhoudt – zien dat de minister pertinent onjuiste beweringen doet, oftewel desinformatie verspreidt. De onderzoekstudies naar het Moderna- en Pfizer-vaccin zijn begin 2021 nog in volle gang, staat in het register. Het zijn de mRNA-vaccins waarvan De Jonge beweert dat ze “uit-en-te-na getoetst” zijn en de Rijksoverheid meldt dat ze veilig zijn. Van der Horst concludeert: dit is feitelijk onjuist. Zijn filmpje – op dat moment goed voor zo’n 50 duizend views – wordt rigoureus van het videoplatform gehaald. Eerder al zijn ook de door Van der Horst gemaakte video’s Wat is er mis met de media? en Mondkapjes: zin of onzin? van Youtube gehaald. “Dat was gelijk het einde van mijn Youtube-carrière, want mijn kanaal is daarop geschorst”, aldus de ondernemer.

Wob-onderzoekers Cees van den Bos en Daniël van der Tuin geven aan de hand van vrijgekomen overheidscommunicatie op hun Substack-websites en Twitter inzicht in het censureringsproces van de overheid. Iemand van het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) – dat ook deelneemt in de Denktank – heeft het filmpje bekeken en stuurt op 12 februari 2021 een mailtje naar VWS met een link naar ‘Zijn wij proefkonijnen?’ Op 15 februari suggereert een andere Denktankdeelnemer - de namen en het eerste deel van het e-mailadres zijn steevast zwartgelakt in de Wob-documenten - de video nogmaals door te zetten naar de woordvoerder van De Jonge. Opmerkelijk is dat deze ambtenaar constateert “dat het geen echte misinfo is, meer vragen en eigen interpretatie van de feiten”. Het maakt voor het eindoordeel niks uit: een senior beleidsmedewerker van VWS laat dezelfde dag weten dat het filmpje is verwijderd van Youtube. Ook deze ambtenaar schrijft nog wel aan de Denktankleden dat Van der Horst “een goede vraag op zich stelt, maar de manier waarop het gebracht wordt verdraait de feiten nogal”.

Google – eigenaar van Youtube – bevestigt een dag later dat “de video is verwijderd wegens een schending van ons Covid-beleid inzake misinformatie”. Van der Tuin en Van den Bos concluderen na grondige analyse van de documenten plus aanvullende externe informatie, dat het alleen Arjan El Fassed, ‘Head of Public Policy and Government Relations van Google’, en oud-Tweedekamerlid van Groenlinks, kan zijn geweest die het daadwerkelijke censureren heeft uitgevoerd. Deze Nederlandse Google-topman neemt zitting in de Denktank en kan vanuit die rol in naam van VWS uitvoeren wat in de clandestien opererende club is besproken.

Een ander Denktanklid vanuit de big-tech-sector is Edo Haveman, Head of Public Policy Benelux van Facebook (Meta). Haveman, beleidsmedewerker bij D66 toen El Fassed in de Kamer zat, heeft zich actief schuldig gemaakt aan het onderdrukken van informatie, zo blijkt uit de analyse van de Wob-onderzoekers. Op 17 juni 2019 legt Haveman haarfijn uit dat Facebook een methode heeft ontwikkeld om hele groepen en pagina’s “lager in alle tijdslijnen” te zetten of zelfs “niet meer terug te laten komen in de zoekresultaten”. Onderzoeker Van den Bos noemt dit proces “profileren”: door enkele berichten in de hele groep of van de pagina te voorzien van het label desinformatie – naar de maatstaf van de Denktank - kan een hele groep of pagina, ongeacht wat er verder opstaat, kaltgestellt worden. Er hoeft dus al snel niet meer gestuurd te worden op inhoud, maar op profilering. “Het versnellen van demoties van notoire pagina’s of groepen”, noemt Haveman dit. “Wat ik mag bieden is dus dat ‘jullie’ max vijf berichten per notoire pagina of groep aandragen. Die kan ik dan in het systeem invoeren met waarschijnlijk heel snel resultaat”, schrijft Haveman aan de Denktank. Uit de correspondentie blijkt dat in Nederland in elk geval de Facebook-pagina’s van Stichting Vaccinvrij en de Nederlandse Vereniging voor Kritisch Prikken (NVKP) de dupe zijn van deze vorm van censuur.

Daarnaast legt Haveman uit hoe de Denktankleden onder de radar als digitale klikspanen kunnen opereren om lid te worden van wat Haveman “notoire groepen” noemt. “Hiervoor heb ik een geheime groep op Facebook aangemaakt die niet verschijnt in de zoekopdrachten”, stelt de Facebook-voorman. “We behouden daarmee het besloten karakter van de denktank”.

De Andere Krant, BlckBx, de Nieuwe Wereld en andere alternatieve media schreven vorig jaar september al over het schimmige karakter van de Denktank. NRC bracht op 25 april jongstleden het verhaal Desinformatie over vaccins bestrijden. Wat deden ambtenaren achter de schermen? Het ministerie van VWS liet de Rotterdamse krant weten dat “noch de Denktank, noch het ministerie van VWS op enige manier (mede) bepaald heeft welke berichten wel en niet toegestaan waren op platforms”. Prominent Denktanklid Marcel Verweij van de Wageningen University beweerde “dat er weinig geheimzinnigs aan de Denktank was”. Ook die beweringen, zo tonen de Van der Tuin en Van den Bos aan, zijn onjuist.

Cees van den Bos (op Twitter CeesCees72) onthult wekelijks nieuwe inzichten over de naar eigen zeggen ‘onafhankelijk opererende’ Denktank Desinformatie. Bijvoorbeeld dat kinderarts in ziekenhuis Rivierenland te Tiel Karoly Illy, tevens president van de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde en OMT-lid, een ander prominent lid in de influencersclub is. Hij verspreidde in 2020 in Op1 desinformatie, toen hij tegen de ongevaccineerde Mike Verest vertelde dat hij “meer kans maakt op het verspreiden van Covid-19 dan een gevaccineerde”. Diverse studies hebben inmiddels aangetoond dat natuurlijke immuniteit superieur is aan kunstmatige. Illy is een fanatiek vaccinatiepropagandist. Hij verdedigde op tv de stelling dat “ouders die hun kind niet laten vaccineren zich schuldig maken aan kindermishandeling. Dit dient te worden gemeld bij Veilig Thuis”. Andere leden van de Denktank zijn onder meer Roland Pierik (Universiteit Maastricht), Marcel Verweij (WUR), tv-huisarts Ted van Essen, Ciska Scheidel (DPG), Ruud Coolen van Brakel (Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik) en kunstenares Mieke Roth.